فیزیک، فرسایش و حفاظت خاک
وجیهه درستکار؛ زهرا گنجی نوروزی؛ صفورا ناهیدان
چکیده
چرخه‌های تر و خشک شدن در خاک دارای اثرهای مثبت و منفی بر پایداری ساختمان خاک میباشد. مواد آلی میتواند پیامدهای این چرخه‌ها را در خاک تحت تأثیر قرار دهد. این پژوهش با هدف بررسی اثر همزمان چرخه‌های تر و خشک شدن و مواد آلی بر شاخصهای پایداری ساختمان خاک در روش ارزیابی منحنی مشخصه رطوبتی پر انرژی انجام گرفت. برای این منظور بقایای ...
بیشتر
چرخه‌های تر و خشک شدن در خاک دارای اثرهای مثبت و منفی بر پایداری ساختمان خاک میباشد. مواد آلی میتواند پیامدهای این چرخه‌ها را در خاک تحت تأثیر قرار دهد. این پژوهش با هدف بررسی اثر همزمان چرخه‌های تر و خشک شدن و مواد آلی بر شاخصهای پایداری ساختمان خاک در روش ارزیابی منحنی مشخصه رطوبتی پر انرژی انجام گرفت. برای این منظور بقایای گلرنگ در سه سطح صفر، 1 و 2 درصد در شش تیمار چرخه‌های تر و خشک شدن شامل صفر، 1، 2، 4، 8 و 10 چرخه در سه تکرار به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج نشان داد که افزایش تعداد چرخه‌های تر و خشک شدن از صفر تا 4 چرخه با افزایش حجم منافذ قابل زهکشی و کاهش مکش در نقطه عطف منحنی رطوبتی سبب افزایش شاخص پایداری و نسبت پایداری ساختمان خاک شد. افزایش بیشتر تعداد چرخه‌ها پایداری ساختمان و شاخص‌ها مربوطه را کاهش داد. افزایش ماده آلی نیز سبب بهبود ساختمان خاک به ویژه در تیمار 2 درصد بقایا شد و اثر مخرب اعمال 10 چرخه تر و خشک شدن را کاهش داد. شاخص S در تیمار اعمال 4 چرخه حداکثر بود و با افزایش بیشتر تعداد چرخه‌ها کاهش یافت. در مجموع میتوان نتیجه گرفت که وقوع تعداد اندک چرخه‌های تر و خشک شدن باعث بهبود وضعیت ساختمانی خاک و کیفیت فیزیکی خاک میشود، اما اعمال چرخه‌های پی در پی میتواند آثار مخرب به دنبال داشته باشد.
سیده آمنه قریشی امیری؛ مجتبی بارانی مطلق؛ اسماعیل دردی پور
چکیده
افزودن لجن فاضلاب به خاک سبب افزایش ماده آلی خاک میشود، که ضمن بهبود ویژگیهای فیزیکی و شیمیایی خاک میتواند در تأمین بخشی از عناصر غذایی مورد نیاز گیاه موثر باشد. هدف از این پژوهش، تعیین توزیع شکلهای مختلف آهن و ارزیابی زیست فراهمی آن برای اسفناج در یک خاک آهکی تیمار شده با لجن فاضلاب با استفاده از روش عصارهگیری دنبالهای ...
بیشتر
افزودن لجن فاضلاب به خاک سبب افزایش ماده آلی خاک میشود، که ضمن بهبود ویژگیهای فیزیکی و شیمیایی خاک میتواند در تأمین بخشی از عناصر غذایی مورد نیاز گیاه موثر باشد. هدف از این پژوهش، تعیین توزیع شکلهای مختلف آهن و ارزیابی زیست فراهمی آن برای اسفناج در یک خاک آهکی تیمار شده با لجن فاضلاب با استفاده از روش عصارهگیری دنبالهای بود. بدین منظور، آزمایشی به صورت گلدانی با شش سطح لجن (صفر، 5/22، 45، 90، 180 و 360 تن در هکتار) بر پایه طرح کاملاً تصادفی با 4 تکرار به صورت 24 گلدان 7 کیلوگرمی به مدت 90 روز با کشت گیاه اسفناج (Spinacia oleracea) در گلخانه مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی گرگان اجرا گردید. نتایج نشان داد بیشترین مقدار وزن خشک با میانگین 89/5 گرم در گلدان و جذب آهن با میانگین 46/767 میلیگرم بر کیلوگرم ماده خشک در تیمار 90 تن لجن در هکتار بدست آمد. هرچند کاربرد لجن در سطوح بالا نظیر 180 و 360 تن در هکتار، کاهشی معادل 28/4 و 125 درصد در میزان جذب آهن نسبت به تیمار 90 تن در هکتار داشت. ترتیب شکلهای شیمیایی آهن در خاک شاهد و خاک تیمار شده با لجن فاضلاب به صورت آهن تبادلی< آهن کربناتی< آهن آلی< متصلبه اکسیدهای آهن و منگنز< آهن باقیمانده بود. نتایج همچنین نشان داد مقدار آهن قابل عصارهگیری با DTPA با کاربرد لجن فاضلاب افزایش یافت. از بین شکلهای آهن، آهن قابل استفاده با DTPA ، آهن تبادلی و آهن متصل به بخش آلی با غلظت آهن در گیاه اسفناج همبستگی مثبت و معنیداری داشتند که نشان میدهد این شکلهای آهن در تغذیه اسفناج نقش به سزایی دارند. به طور کلی میتوان نتیجه گرفت که کاربرد لجن فاضلاب در مقادیر بالا 180 و 360 تن در هکتار با تأثیر بر برهم خوردن تعادل C/N و افزایش شوری خاک باعث کاهش وزن خشک و قابلیت جذب آهن در گیاه اسفناج شد.
فیزیک، فرسایش و حفاظت خاک
الهه کرمی؛ شجاع قربانی دشتکی؛ بیژن خلیلی مقدم
چکیده
هدف از این مطالعه بررسی اثرات تغییر کاربری اراضی بر فرسایشپذیری خاک در بخشی از حوزه آبخیز زاینده رود بوده است. بدین منظور، برخی از ویژگیهای خاک شامل توزیع اندازه ذرات خاک، درصد سنگریزه، جرم ویژه ظاهری، نفوذپذیری نیمرخ خاک، کد ساختمان و کد نفوذپذیری، ماده آلی، کربنات کلسیم، میانگین وزنی قطر خاکدانه و مقاومت برشی لایه سطحی خاک ...
بیشتر
هدف از این مطالعه بررسی اثرات تغییر کاربری اراضی بر فرسایشپذیری خاک در بخشی از حوزه آبخیز زاینده رود بوده است. بدین منظور، برخی از ویژگیهای خاک شامل توزیع اندازه ذرات خاک، درصد سنگریزه، جرم ویژه ظاهری، نفوذپذیری نیمرخ خاک، کد ساختمان و کد نفوذپذیری، ماده آلی، کربنات کلسیم، میانگین وزنی قطر خاکدانه و مقاومت برشی لایه سطحی خاک اندازهگیری گردید. فرسایشپذیری خاک با استفاده از یک دستگاه شبیهساز باران جهت اعمال بارندگی با شدت (mm h-1) 30 به مدت 30 دقیقه در پلاتی با مساحت m225/0 و شیب 9% در دو کاربری مرتع و مرتع تخریب شده اندازهگیری گردید. تجزیه آماری در قالب طرح کاملا تصادفی انجام گردید که در آن تاثیر بافت و تغییر کاربری اراضی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج نشان داد کلاس بافت خاک تاثیر معنیداری بر فرسایشپذیری خاک در سطح احتمال 5 درصد نداشته و تغییرات فرسایشپذیری منطقه تحت تاثیر کاربری اراضی بوده است. میانگین فرسایشپذیری خاک در کاربری مرتع 05/0 (ton h MJ-1 mm-1) و در مرتع تخریب شده 09/0 (ton h MJ-1 mm-1) به دست آمد. براساس نتایج به دست آمده از توابع انتقالی مربوط به هر کاربری مشاهده شد که ذرات رس و شن درشت (86/0R2=) در کاربری مرتع و مقاومت برشی لایه سطحی و کد نفوذپذیری (90/0R2=) در کاربری مرتع تخریب شده در سطح 5 درصد نسبت به سایر ویژگیهای خاک برای توجیه رفتار فرسایشپذیری خاک مناسبتر میباشند.
اعظم رضوی نسب؛ امیر فتوت؛ علیرضا آستارایی؛ احمد تاج آبادی پور
چکیده
اصلاح خاکهای شور-سدیمی زیرکشت پسته میتواند منجر به بهبود رشد و نمو و به دنبال آن، افزایش این محصول استراتژیک گردد. در این راستا، آزمایشی به صورت کرتهای دوبار خرد شده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار، جهت بررسی تاثیر مواد آلی (کمپوست زباله شهری و کود گاوی) به میزان 15 تن در هکتار، مواد شیمیایی (گچ و گوگرد عنصری) به میزان ...
بیشتر
اصلاح خاکهای شور-سدیمی زیرکشت پسته میتواند منجر به بهبود رشد و نمو و به دنبال آن، افزایش این محصول استراتژیک گردد. در این راستا، آزمایشی به صورت کرتهای دوبار خرد شده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار، جهت بررسی تاثیر مواد آلی (کمپوست زباله شهری و کود گاوی) به میزان 15 تن در هکتار، مواد شیمیایی (گچ و گوگرد عنصری) به میزان 10 تن در هکتار و روشهای مصرف اسید هیومیک (عدم مصرف، مصرف خاکی 40 لیتر و محلول پاشی 5/2 لیتر در هکتار)، در مزرعه ایزدیاران در 30 کیلومتری جنوب سیرجان اجرا شد. مواد اصلاحی آلی و شیمیایی در اسفند 1390 همزمان با کاشت نهال پسته یک ساله (رقم بادامی سیرجان)، در گودال کاشت ریخته و تیمار اسید هیومیک در اوایل خرداد سال 1391و 1392 اعمال و ویژگیهای مرفو-فیزیولوژیک نهالها در اوایل مرداد سال دوم اندازهگیری شد. نتایج (با احتمال 5% معنیدار) نشان داد که کاربرد کمپوست و گچ باعث بهبود برخی ویژگیهای مورفولوژیک گیاه می‌گردد؛ درحالی‌که کاربرد گوگرد و مصرف خاکی اسید هیومیک بیشتر بر ویژگیهای فیزیولوژیک اثر فزاینده دارد. بهترین برهمکنش مواد آلی و شیمیایی موثر بر ویژگیهای مورفولوژیک به ترکیب گچ و کود گاوی و در ویژگیهای فیزیولوژیک به ترکیب گوگرد و کمپوست تعلق گرفت. در برهمکنش مواد آلی و اسید هیومیک، کاربرد کودگاوی به همراه محلول پاشی اسید هیومیک، فقط باعث افزایش کلروفیل کل گردید. بهترین برهمکنش مواد اصلاحی شیمیایی و اسید هیومیک نیز از همراهی گوگرد و مصرف خاکی اسید هیومیک بدست آمد که این برهمکنش باعث افزایش برخی ویژگیهای فیزیولوژیک گردید.
روابط آب و خاک و گیاه
حسین بیرامی؛ حسین پرویزی؛ امیر پرنیان؛ حدیث حاتمی
چکیده
گیاه کینوا به دلیل قابلیت کشت در نواحی شور و آبیاری با آب‌های شور دارای اهمیت می باشد. تحقیق حاضر به منظور تعیین آب مصرفی کینوا (رقم تیتیکاکا) در کشت پاییزه و در شرایط کاربرد تنش خشکی و شوری طی دو سال زراعی (1401-1399) انجام شد. آزمایشات به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی شامل دو سطح شوری آب آبیاری 5 و 12 دسی‌زیمنس بر متر ...
بیشتر
گیاه کینوا به دلیل قابلیت کشت در نواحی شور و آبیاری با آب‌های شور دارای اهمیت می باشد. تحقیق حاضر به منظور تعیین آب مصرفی کینوا (رقم تیتیکاکا) در کشت پاییزه و در شرایط کاربرد تنش خشکی و شوری طی دو سال زراعی (1401-1399) انجام شد. آزمایشات به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی شامل دو سطح شوری آب آبیاری 5 و 12 دسی‌زیمنس بر متر و چهار سطح آبیاری 60، 80، 100 و 120 درصد تأمین مقدار تخلیه مجاز رطوبتی (MAD برابر 50 درصد) از عمق ریشه بود که هر کدام در سه تکرار انجام گردید. نتایج نشان داد تغییرات سطوح شوری و سطوح رطوبتی موجب اختلاف معنیدار در صفات ارتفاع بوته، قطر ساقه و طول پانیکول، عرض پانیکول، وزن هزار دانه (01/0P<) شده است، اما اثر متقابل آنها معنیدار نبود. همچنین تغییرات سطوح شوری و رطوبت موجب تغییر معنیدار در عملکرد زیست‌توده، عملکرد دانه و شاخص برداشت گردید. برای هر دو سطح شوری، بیشترین وزن زیست توده در سطح رطوبتی تأمین 100 درصد تخلیه بر اساس MAD برابر %50 مشاهده شد. بر اساس توابع عملکرد در برابر آب مصرفی، بیشترین عملکرد دانه در سطوح شوری 5 و 12 دسی زیمنس بر متر به ترتیب در سطوح رطوبتی تأمین حدود 115 درصد و بالاتر از 120 درصد تخلیه مجاز رطوبتی مشاهده شد. بر اساس نتایج، میزان آب مصرفی منجر به حداکثر عملکرد در گیاه کینوا رقم تیتیکاکا در شرایط کاربرد آب آبیاری 5 دسی‌زیمنس بر متر، در کشت پاییزه و برای یک دوره تقریباً 90 روزه برابر 4900 مترمکعب در هکتار بود. همچنین نتایج نشان داد که در تیمارهای کم‌آبیاری (تأمین 60 و 80 درصد مقدار تخلیه بر اساس MAD برابر % 50) به دلیل عدم تأمین آبشویی، شوری در پروفیل خاک افزایش می‌یابد.
ارزیابی و تناسب اراضی
بهنام کامکار؛ پریسا علی زاده دهکردی؛ پویا اعلایی بازکیایی؛ امید عبدی
چکیده
شناخت وضعیت اراضی از نظر قابلیت کشت یک گیاه زراعی خاص اهمیت زیادی دارد و سبب میشود تا در اولویت‌بندی اختصاص اراضی به کشت گیاهان زراعی مختلف هوشمندانه‌تر عمل کنیم. این تحقیق با هدف ارزیابی تناسب اراضی استان گلستان برای کشت محصول سویا و میزان انطباق مزارع زیر کشت فعلی با لایه‌های تناسب اراضی به دست آمده انجام شد. این مطالعه در اراضی ...
بیشتر
شناخت وضعیت اراضی از نظر قابلیت کشت یک گیاه زراعی خاص اهمیت زیادی دارد و سبب میشود تا در اولویت‌بندی اختصاص اراضی به کشت گیاهان زراعی مختلف هوشمندانه‌تر عمل کنیم. این تحقیق با هدف ارزیابی تناسب اراضی استان گلستان برای کشت محصول سویا و میزان انطباق مزارع زیر کشت فعلی با لایه‌های تناسب اراضی به دست آمده انجام شد. این مطالعه در اراضی زراعی استان گلستان با مساحتی برابر 821 هزار هکتار انجام شد که ابتدا اراضی واقعی زیر کشت سویا با استفاده از 1674 نمونهی زمینی برداشتشده از محصولات مختلف و روش پردازش تصویر شیءگرا (OBIA) تفکیک شد. سپس با استفاده از لایه‌های خصوصیات خاک، اقلیم و توپوگرافی، اراضی مستعد کشت این گیاه در محدوده مورد مطالعه مشخص شد. اهمیت نسبی هر عامل از فرآیند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) تعیین شد. در نهایت نقشه تناسب اراضی برای کشت این محصول تهیه و با انطباق لایه مزارع تفکیک شده با کلاسههای تناسب متناظر، وضعیت تناسب اراضی زیر کشت این محصول تحلیل شد. نتایج به دست آمده از تجزیه و تحلیل سلسله مراتبی نشان داد که معیار خاک بر مکان‌یابی کشت سویا با ضریب 52/0 بیشترین تأثیرگذاری را داشت. نتایج نشان داد که بیشتر اراضی (حدود 87 درصد)، در طبقه مستعد و حدود 13 درصد در طبقه نسبتاً مستعد قرار دارند. بررسی انطباق اراضی زیر کشت سویا با طبقات تناسب اراضی سویا نشان داد که 99 درصد سطح اراضی سویا در طبقه تناسب مستعد گرفتهاند که نشان میدهد کشاورزان در انتخاب موقعیت اراضی زیر کشت خود به خوبی عمل کردهاند.
شیمی و آلودگی خاک
زهرا البوزهر؛ ندا مرادی؛ سعید حجتی
چکیده
کانی‌های رس طبیعی در حذف آلودگی محیط‌های آبی از مزایای زیست محیطی و اقتصادی برخوردار هستند. تحقیق حاضر با هدف بررسی ترمودینامیک و سینتیک جذب روی توسط سپیولیت و کائولینیت از محلول‌های آبی اجرا گردید. مطالعات سینتیکی در دماهای 25، 35 و 45 درجه‌سانتی‌گراد و زمان‌های مختلف (5، 10، 15، 20، 30، 60، 120، 240، 480، 720، 1440 و 2880 دقیقه) بررسی شد. رفتار جذبی ...
بیشتر
کانی‌های رس طبیعی در حذف آلودگی محیط‌های آبی از مزایای زیست محیطی و اقتصادی برخوردار هستند. تحقیق حاضر با هدف بررسی ترمودینامیک و سینتیک جذب روی توسط سپیولیت و کائولینیت از محلول‌های آبی اجرا گردید. مطالعات سینتیکی در دماهای 25، 35 و 45 درجه‌سانتی‌گراد و زمان‌های مختلف (5، 10، 15، 20، 30، 60، 120، 240، 480، 720، 1440 و 2880 دقیقه) بررسی شد. رفتار جذبی فلز روی توسط کانی‌های سپیولیت و کائولینیت در زمان‌های مختلف با مدلهای سینتیکی شبه مرتبه اول، شبه مرتبه دوم، ایلوویچ و پخشیدگی درون ذره‌ای مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج نشان داد که با افزایش زمان و کاهش دما از 45 به 25 درجه سانتی‌گراد، میزان جذب روی توسط هر دو کانی افزایش یافته است. همچنین زمان تعادل 720 دقیقه تعیین و بیشترین درصد حذف روی در دمای 25 درجه-سانتی‌گراد مشاهده شد. بر اساس نتایج به‌دست‌آمده از برازش مدلهای سینتیکی با دادههای تجربی، مدل شبه مرتبه دوم با بالاترین ضریب تبیین (99/0-97/0= R2) به عنوان بهترین مدل انتخاب شد. بهطور کلی، ظرفیت جذب روی در هر سه دمای مورد مطالعه در کانی سپیولیت بیشتر از کائولینیت بود. پارامترهای ترمودینامیکی شامل تغییرات انرژی آزاد گیبس (ΔG)، آنتالپی (ΔH)و آنتروپی (ΔS)نشان داد که فرآیند جذب روی توسط کانی‌های مورد مطالعه یک واکنش گرمازا است.
نگار حافظی؛ محمدجواد شیخ‌داودی؛ هوشنگ بهرامی؛ سید عنایت‌اله علوی
چکیده
متغیرهای مختلفی بر عملکرد مزارع نیشکر تأثیر‌گذارند. با بررسی این متغیرها و تعیین میزان اثر هر یک از آنها میتوان به راهکارهایی بهمنظور افزایش بهره‌وری مزارع نیشکر دست یافت. امروزه استفاده از یافته‌های هوش مصنوعی و داده کاوی برای کمک به پیشبینی تولید محصول مورد توجه قرار گرفته است. هدف از این مقاله، معرفی روش هوشمند سیستم استنتاج ...
بیشتر
متغیرهای مختلفی بر عملکرد مزارع نیشکر تأثیر‌گذارند. با بررسی این متغیرها و تعیین میزان اثر هر یک از آنها میتوان به راهکارهایی بهمنظور افزایش بهره‌وری مزارع نیشکر دست یافت. امروزه استفاده از یافته‌های هوش مصنوعی و داده کاوی برای کمک به پیشبینی تولید محصول مورد توجه قرار گرفته است. هدف از این مقاله، معرفی روش هوشمند سیستم استنتاج فازی- عصبی تطبیقی و ترکیب این تکنیک با الگوریتم بهینه‌سازی ازدحام ذرات به منظور افزایش دقت و سرعت یادگیری سیستم فازی- عصبی در تخمین خصوصیات کمی و کیفی محصول نیشکر است. متغیرهای مدل شامل مجموعه‌ای از عوامل مدیریتی، خصوصیات خاک، آب و اقلیمی در منطقه مورد مطالعه است. در ابتدا، برای انتخاب ویژگیهای بهینه از میان متغیرهای موجود در مسأله از الگوریتم ژنتیک استفاده شد سپس از یک الگوی اصلی سیستم استنتاج فازی- عصبی تطبیقی و یک الگوی ترکیبی شبکه فازی- عصبی با الگوریتم ازدحام ذرات برای پیشبینی خصوصیات مورد مطالعه استفاده گردید. نتایج نشان داد که الگوی ترکیبی شبکه فازی- عصبی و الگوریتم ازدحام ذرات نسبت به الگوی اصلی سیستم فازی- عصبی صرف، به راه‌حل دقیق‌تر و قوی‌تر منجر شده‌است؛ این مدل به ترتیب با مقادیر اعشاری ضریب تعیین، ریشه میانگین مربعات خطا و میانگین درصد خطای مطلق 9237/0، 0181/0 و 0217/0 برای عملکرد نیشکر و نیز 9847/0، 0086/0 و 0138/0 برای درصد شکر استحصالی، توانایی مناسبی در پیشبینی و نگاشت غیرخطی میان متغیرهای مورد نظر داشته است.
زهرا رضایی؛ مجتبی نوروزی مصیر؛ عبدالامیر معزی
چکیده
موادآلی بر مبنای نسبت C/N و نوع ترکیبات می توانند تاثیرات متفاوتی بر زیست فراهمی، جذب و غلظت عناصر کم مصرف در خاک و گیاه داشته باشند. همچنین استفاده از کودهای آلی می تواند درافزایش عملکرد محصولات مختلف کشاورزی و رسیدن به کشاورزی پایدار موثر باشد.بهمنظور بررسی تاثیر کودهای آلی از جمله باگاس و کمپوست و بیوچار و کود شیمیایی سولفات روی ...
بیشتر
موادآلی بر مبنای نسبت C/N و نوع ترکیبات می توانند تاثیرات متفاوتی بر زیست فراهمی، جذب و غلظت عناصر کم مصرف در خاک و گیاه داشته باشند. همچنین استفاده از کودهای آلی می تواند درافزایش عملکرد محصولات مختلف کشاورزی و رسیدن به کشاورزی پایدار موثر باشد.بهمنظور بررسی تاثیر کودهای آلی از جمله باگاس و کمپوست و بیوچار و کود شیمیایی سولفات روی بر عملکرد گندم و غلظت و جذب روی در گندم رقم چمران در یک خاک آهکی مطالعهای در قالب بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار در گلخانه دانشکده کشاورزی دانشگاه شهید چمران اهواز اجرا شد .pH، مواد آلی (OM) و روی قابل دسترس در خاک و عملکرد و اجزای عملکرد و نیز غلظت و جذب روی در اندام های گندم پس از اتمام آزمایش اندازه-گیری و از لحاظ آماری محاسبه شدند. کمپوست با افزایش ماده آلی خاک، موجب بهبود خصوصیات شیمیایی خاک گردید و غلظت عناصر غذایی خاک را افزایش داد. تیمار کمپوست بهطور معنی داری pH را از 74/7 در شاهد به 53/7 کاهش داد.نتایج نشان داد که روی قابل جذب خاک از 5/0 میلیگرم در کیلوگرم در شاهد به 71/0 در کمپوست بهطور معنیداری افزایش یافت. نتایج کشت نشان داد که تمامی تیمارها به استثنای تیمار باگاس عملکرد گندم را افزایش دادند
علیرضا ظهیر نیا؛ حمید رضا متین فر؛ حسینعلی بهرامی
چکیده
پژوهش حاضر به منظور تعیین شاخص کیفیت خاک در بخشی از اراضی جنوب غربی استان خوزستان انجام شد. در این پژوهش به روش سیستماتیک 180 نمونه خاک انتخاب و در هر نمونه 22 پارامتر تعیین گردید. با بهرهگیری از روش آماری تجزیه مولفه‌های اصلی (PCA )، از بین تمام ویژگیهای موثر بر کیفیت خاک (TDS )، پنج ویژگی ECe، غلظت سدیم، کلر، سولفات و SAR، به عنوان مهمترین ...
بیشتر
پژوهش حاضر به منظور تعیین شاخص کیفیت خاک در بخشی از اراضی جنوب غربی استان خوزستان انجام شد. در این پژوهش به روش سیستماتیک 180 نمونه خاک انتخاب و در هر نمونه 22 پارامتر تعیین گردید. با بهرهگیری از روش آماری تجزیه مولفه‌های اصلی (PCA )، از بین تمام ویژگیهای موثر بر کیفیت خاک (TDS )، پنج ویژگی ECe، غلظت سدیم، کلر، سولفات و SAR، به عنوان مهمترین ویژگیهای موثر بر کیفیت خاک (MDS ) تعیین شدند. برای تعیین کیفیت خاک از دو مدل شاخص تجمعی کیفیت خاک (IQI ) و شاخص کیفیت خاک نمرو (NQI )، در دو مجموعه MDS و TDS، استفاده شد. نتایج نشان داد که بطورکلی اراضی منطقه از نظر شاخصهای کیفیت خاک و روشهای ارزیابی تناسب اراضی، در سطوح مختلفی قرار داشتند، بطوریکه اراضی کشت و صنعت حداکثر کیفیت و اراضی بایر حداقل کیفیت را نشان دادند. ضریب کاپا محاسبه شده بین شاخص کیفیت خاک تجمعی (IQITDS) و روشهای ریشه دوم و حداکثر محدودیت به ترتیب 83/0 و 37/0 میباشد. که بیانگر سطح بالا و متوسطی از هماهنگی بین دادههای بدست آمده از روشهای مختلف مورد آزمون میباشد. بین نتایج بدست آمده از IQITDS و IQIMDS (43/88 % R2=) و همچنین بین NQITDS و NQIMDS (59/80 % R2=) همبستگی معنیداری وجود دارد. این امر نشان میدهد که بخوبی میتوان از مجموعه MDS تهیه شده به نمایندگی از مجموعه TDS استفاده کرد. بنابراین به منظور کاهش زمان و هزینه اجرای طرح‌های مشابه میتوان بجای TDS از MDS استفاده کرد
علیرضا فلاح؛ شایان شریعتی
چکیده
این پژوهش با هدف بررسی تاثیر استفاده از باکتری‌های جنس Pseudomonas با توانایی حل‌کنندگی فسفر، در جهت افزایش حلالیت فسفر در محیط جامد، مایع و خاک، افزایش عملکرد و جذب عناصر عذایی گیاه ذرت و بهبود برخی ویژگی های خاک در یک خاک آهکی با محتوای فسفر پائین انجام شد. نتایج اثر سویه‌های باکتری سودوموناس در میزان انحلال فسفات‌های نامحلول معدنی ...
بیشتر
این پژوهش با هدف بررسی تاثیر استفاده از باکتری‌های جنس Pseudomonas با توانایی حل‌کنندگی فسفر، در جهت افزایش حلالیت فسفر در محیط جامد، مایع و خاک، افزایش عملکرد و جذب عناصر عذایی گیاه ذرت و بهبود برخی ویژگی های خاک در یک خاک آهکی با محتوای فسفر پائین انجام شد. نتایج اثر سویه‌های باکتری سودوموناس در میزان انحلال فسفات‌های نامحلول معدنی در محیط اسپربر نشان داد که بعد از روز چهاردهم سویه P21-1 بیشترین قطر هاله (11/19 میلیمتر) و سویه P55-1 بیشترین میزان انحلال فسفر (25/156 % نسبت به شاهد) و کاهش pH (47.3-45.5%) را داشتند. اثرات متقابل باکتری‌ها و کود سوپرفسفات تریپل بر عملکرد کمی و کیفی گیاه ذرت و خصوصیات خاک تحت کشت به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی شامل 7 باکتری (B0, B1, B2, B3, B4, B5, B6, B7) و 4 سطح کود سوپر فسفات تریپل (P0، P40، P70 و P100 درصد مقدار حد بحرانی فسفر خاک) با 3 تکرار در شرایط گلخانه بررسی شد. نتایج مقایسه میانگین نشان داد تیمار P0B3 توانست وزن خشک اندام هوایی را 45/47 درصد افزایش دهد. تیمار P70B2 نیز توانست فسفر اندام هوایی را 64/17 درصد افزایش دهد. تیمار P100B4 باعث افزایش فسفر ریشه به مقدار 160 درصد گردید. علاوه بر این استفاده تلفیقی از کود زیستی و فسفره موجب افزایش عناصر آهن، روی، منگنز، فسفر و کاهش هدایت الکتریکی خاک شد. یافته‌های این پژوهش نشان داد که کاربرد زادمایه‌های حاوی باکتری Pseudomonas میتواند به عنوان مکمل مناسب کود سوپرفسفات تریپل در استراتژی‌های کشت محصولات زراعی بکار رود.
سعید محمدی؛ نفیسه رنگ زن؛ حبیب اله نادیان قمشه
چکیده
به منظور مطالعه تأثیر کمپوست غنی شده با ضایعات آهن و خاک فسفات بر گیاه گوجه‌فرنگی، آزمایشی گلدانی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار انجام شد. تیمارها در 27 واحد آزمایشی شامل کمپوست غنی شده با ضایعات آهن در سه سطح 0، 5 و 20 درصد و کمپوست غنی شده با خاک فسفات در سه سطح 0، 5 و 10 درصد در نظر گرفته شد. تجزیه و تحلیل دادهها ...
بیشتر
به منظور مطالعه تأثیر کمپوست غنی شده با ضایعات آهن و خاک فسفات بر گیاه گوجه‌فرنگی، آزمایشی گلدانی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار انجام شد. تیمارها در 27 واحد آزمایشی شامل کمپوست غنی شده با ضایعات آهن در سه سطح 0، 5 و 20 درصد و کمپوست غنی شده با خاک فسفات در سه سطح 0، 5 و 10 درصد در نظر گرفته شد. تجزیه و تحلیل دادهها نشان داد بیشترین ارتفاع گیاه در تیمار 20 درصد غنی‌سازی آهن به همراه 10 درصد غنی‌سازی فسفر به میزان 9/57 سانتی‌متر، مشاهده گردید. مقایسه میانگین‌ها نشان داد که افزایش سطح غنی‌سازی آهن از صفر به 20 درصد باعث افزایش 4/42 درصدی وزن خشک اندام هوایی گیاه گردید که این اثر در مورد غنی‌سازی فسفر 9/24 درصد گزارش شد. در تیمار 20 درصد غنی‌سازی آهن، اضافه شدن 5 درصد فسفر در مقایسه با تیمار عدم غنی‌سازی فسفر، وزن خشک اندام هوایی را 23 درصد افزایش داد. اثرات متقابل غنی‌سازی همزمان کمپوست، باعث افزایش غلظت عناصر فسفر (3/2 برابر)، پتاسیم (14 درصد) و آهن (45 درصد) در اندام هوایی گیاه گردید. با توجه به نتایج به دست آمده غنی‌سازی 20 درصد آهن به همراه 5 درصد فسفر، تیمار مناسبی خواهد بود که علاوه بر بهبود مؤلفه‌های رشدی گیاه، مانع از جذب لوکس می‌گردد. لذا استفاده از ضایعات و ترکیبات ارزان‌قیمت به عنوان غنی‌ساز علاوه بر افزایش بهره‌وری از این مواد میتواند با افزایش کیفیت کود آلی، به ارتقای شرایط تغذیه‌ای و بهبود عملکرد گیاه، منجر شود.
عباس روحانی؛ سعید ظریف نشاط؛ محمدحسین عباسپور فرد
دوره 35، شماره 1 ، شهریور 1391
ابوالفضل هدایتی پور؛ محمدرضا لک؛ معرفت مصطفوی راد
دوره 36، شماره 1 ، شهریور 1392، ، صفحه 87-99
چکیده
به منظور بررسی اثر نوع علفکش و ابزار خاکورزی بر علفهای هرز، عمکرد و برخی صفات زراعی لوبیا، دو آزمایش مزرعهای در طی سالهای زراعی 1386 و 1387 در ایستگاه تحقیقات لوبیای خمین به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در 3 تکرار انجام شد.تیمارها شاملکاربرد دو نوع علفکش تریفلورالین و اتالفلورالین ...
بیشتر
به منظور بررسی اثر نوع علفکش و ابزار خاکورزی بر علفهای هرز، عمکرد و برخی صفات زراعی لوبیا، دو آزمایش مزرعهای در طی سالهای زراعی 1386 و 1387 در ایستگاه تحقیقات لوبیای خمین به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در 3 تکرار انجام شد.تیمارها شاملکاربرد دو نوع علفکش تریفلورالین و اتالفلورالین و سه نوع ادوات خاکورزی شامل روتیواتور، دیسک و کولتیواتور بود. نتایج تجزیه واریانس مرکب نشان داد که اثر ادوات خاکورزی و نوع علفکش بر روی عملکرد محصول و جمعیت علفهای هرز در سطح احتمال 5 درصد معنیدار بود. در این تحقیق، کاربرد علفکش اتالفلورالین و روتیواتور از نظر افزایش عملکرد دانه لوبیا (54/23 درصد) و کاهش جمعیت علفهای هرز (25/89 درصد) نسبت به تیمار شاهد برتری داشت. همچنین، ادوات خاکورزیروتیواتور و دیسک برای اختلاط علفکشها با خاک به ترتیب برتری نشان دادند.
علیرضا واعظی؛ حسینعلی بهرامی؛ سید حمیدرضا صادقی؛ محمدحسین مهدیان
نگین سهرابی؛ حکمت ربانی؛ رشید غلامی
دوره 36، شماره 2 ، اسفند 1392، ، صفحه 93-104
چکیده
آگاهی از خواص و رفتار مکانیکی گلها یکی از فاکتورهای مهم در طراحی دستگاههای برداشت و پس از برداشت میباشد. در این تحقیق از طرح کاملاً تصادفی با آزمایش فاکتوریل برای بررسی تأثیر سرعت برش، قطر گل، حالت تیغه و زاویه برش بر روی مدول الاستیسیته، مقاومت برشی و انرژی برشی در واحد سطح ساقه و نیز تأثیر سرعت کندن و قطرگل (به عنوان فاکتوری ...
بیشتر
آگاهی از خواص و رفتار مکانیکی گلها یکی از فاکتورهای مهم در طراحی دستگاههای برداشت و پس از برداشت میباشد. در این تحقیق از طرح کاملاً تصادفی با آزمایش فاکتوریل برای بررسی تأثیر سرعت برش، قطر گل، حالت تیغه و زاویه برش بر روی مدول الاستیسیته، مقاومت برشی و انرژی برشی در واحد سطح ساقه و نیز تأثیر سرعت کندن و قطرگل (به عنوان فاکتوری از میزان بازشدگی گل) بر مقدار مقاومت کششی و انرژی مصرفی برای کندن گلبرگ و کاسبرگ گل محمدی استفاده شد. با افزایش زاویه برش از صفر به 25 و 45 درجه مشاهده گردید که مقدار مقاومت برشی کاهش یافت؛ اما این کاهش از لحاظ آماری معنیدار نبود. مقدار انرژی مصرفی در واحد سطح ساقه و مدول الاستیسیتهبا افزایش زاویه برش کاهش پیدا کرد که این کاهش در سطح 5% معنیدار شد.با افزایش سرعت برش مقدار مقاومت برشی و مدول الاستیسیتهکاهش یافت که این کاهش برای تغییر سرعت از 150 به 250 میلیمتر بر دقیقه معنیدار نبود و برای 350 میلیمتر بر دقیقه در سطح 5% معنیدار شد. با افزایش سرعت برش انرژی مصرفیدر واحد سطح ساقه کاهش یافت. با افزایش قطر گل، مقادیر صفات مورد بررسی کاهش پیدا کرد. سرعت کندن و قطر گل بر روی مقادیر مقاومت کششی و انرژی مصرفی در واحد سطح ساقه برای هر دو حالت کندن گلهای محمدی از قسمتهای گلبرگ و کاسبرگ معنیدار نبود.
بیوشیمی، بیولوژی و بیوتکنولوژی خاک
شایان شریعتی؛ حسینعلی علیخانی؛ احمد علی پوربابائی؛ فاطمه شریعتی
دوره 37، شماره 1 ، شهریور 1393، ، صفحه 93-107
چکیده
توانایی باکتری افزاینده رشد گیاه سودوموناس فلورسنس در افزایش عملکرد و جذب عناصر غذایی گیاه ذرت انجام گردید. بدین منظور از موادیمانند نانوذره مزوپورسیلیسی، ورمیکمپوست، بنتونیت و ترکیبی از این سه ماده به عنوان حامل بهرهگیری کرده و پس از نگهداری زادمایهها به مدت شش ماه، برای کشت گیاه زادمایه ها به دو روش مایهزنی به خاک و ...
بیشتر
توانایی باکتری افزاینده رشد گیاه سودوموناس فلورسنس در افزایش عملکرد و جذب عناصر غذایی گیاه ذرت انجام گردید. بدین منظور از موادیمانند نانوذره مزوپورسیلیسی، ورمیکمپوست، بنتونیت و ترکیبی از این سه ماده به عنوان حامل بهرهگیری کرده و پس از نگهداری زادمایهها به مدت شش ماه، برای کشت گیاه زادمایه ها به دو روش مایهزنی به خاک و بذر مورد بهرهبرداری قرار گرفتند. آزمایش در قالب طرح بلوکهای کاملا تصادفی با سه تکرار، 3 تیمار زادمایه و 2 تیمار کودی دی آمونیوم فسفات، سوپرفسفات ساده و شاهد ( فاقد کود فسفره) به دو روش مایهزنی به خاک و بذر انجام شد. پس از گذشت 60 روز از رشد گیاه ذرت برخی شاخصهای رشد گیاه و غلظت برخی عناصر اندام هوایی گیاه اندازهگیری شد. نتایج نشان داد زادمایه باکتری سودوموناس فلورسنس به ترتیب 74، 46 و 1/22 درصد میزان فسفر اندام هوایی، عملکرد کل و کلروفیل را بهطور معنیداری نسبت به گیاه شاهد افزایش داد (05/0 >P) اما تفاوت معنیداری با تیمارهای کود فسفری نشان نداد(P>0.05). زادمایه بر پایه ورمیکمپوست توانست بهطور معنیداری آهن و روی اندام هوایی را به ترتیب 114 و 6/53 درصد نسبت به گیاه شاهد افزایش دهد(05/0 >P). مقایسات ارتوگونال بین دو روش مایهزنی به بذر و خاک نشان داد که در فاکتور فسفر اندام هوایی در رویه 5 درصد روش مایهزنی به بذر شایستهتر بوده و در دیگر فاکتورها تفاوتمعنیداری بین این دو روش دیده نشد(05/0 >P).
اکرم احمدپور سفیدکوهی؛ مهدی قاجار سپانلو؛ محمدعلی بهمنیار
دوره 35، شماره 2 ، اسفند 1391، ، صفحه 97-109
چکیده
بهمنظور بررسی تأثیر کاربرد متوالی 3 و 5 دورة کمپوست زباله شهری با و بدون کودشیمیایی NPK بر میزان عناصر کم مصرف جذب شده توسط اندامهای مختلف گندم، آزمایشی با طرح بلوک کامل تصادفی در قالب اسپلیت پلات در 4 تکرار بهصورت گلدانی در سال زراعی 1388 اجرا گردید. در این طرح فاکتور اصلی 6 سطح کودی شامل: شاهد ( بدون مصرف کمپوست و کود شیمیایی)، ...
بیشتر
بهمنظور بررسی تأثیر کاربرد متوالی 3 و 5 دورة کمپوست زباله شهری با و بدون کودشیمیایی NPK بر میزان عناصر کم مصرف جذب شده توسط اندامهای مختلف گندم، آزمایشی با طرح بلوک کامل تصادفی در قالب اسپلیت پلات در 4 تکرار بهصورت گلدانی در سال زراعی 1388 اجرا گردید. در این طرح فاکتور اصلی 6 سطح کودی شامل: شاهد ( بدون مصرف کمپوست و کود شیمیایی)، کود شیمیایی طبق آزمون خاک (200 کیلوگرم اوره، 150 کیلوگرم سوپرفسفات تریپل و 100کیلوگرم سولفات پتاسیم درهکتار) و 4 سطح کمپوست زباله شهری (20 و40 تن در هکتار بدون کود شیمیایی و همراه با نصف کود شیمیایی مورد نیاز خاک) و فاکتور فرعی کاربرد 5 و 3 دوره متوالی میباشد. نتایج نشان داد که با افزایش مقدار و دورههای مصرف کمپوست زباله شهری، غلظت روی و منگنز جذب شده در برگ پرچم و اندام هوایی گندم افزایش یافت که بالاترین میزان آنها با مصرف 5 دورة متوالی40 تن کمپوست غنی شده با نصف کودشیمیایی پایه بهدست آمد. همچنین با افزایش مقدار مصرف کمپوست، غلظت آهن برگ پرچم افزایش یافت. در دانه گندم نیز، بالاترین غلظت روی، آهن و منگنز با کاربرد 5 دورة متوالی40 تن کمپوست غنی شده با نصف کود شیمیایی پایه در خاک حاصل شد. ضمناً، با افزایش مقدار مصرف کمپوست زباله شهری در خاک، مقدار جذب مس توسط برگ پرچم، اندام هوایی و دانه گندم افزایش یافت و اثر دفعات مصرف کمپوست فقط در دانه گندم دیده شد.
دوره 34، شماره 2 ، اسفند 1390، ، صفحه 97-105
چکیده
در این تحقیق مشخصههای عملکردی یک موتور اشتعال جرقهای با استفاده از سوختهای ترکیبی بیواتانولبنزین مورد بررسی قرار گرفت. بیواتانول با نسبتهای 0، 10، 20، 30، 40 و 50 درصد حجمی با بنزین مخلوط گردید و در شش سرعت موتور ( 2000، 2500، 3000، 3500، 4000 و 4500 دور در دقیقه) با سه تکرار به صورت آزمایش های فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی آزمایش ...
بیشتر
در این تحقیق مشخصههای عملکردی یک موتور اشتعال جرقهای با استفاده از سوختهای ترکیبی بیواتانولبنزین مورد بررسی قرار گرفت. بیواتانول با نسبتهای 0، 10، 20، 30، 40 و 50 درصد حجمی با بنزین مخلوط گردید و در شش سرعت موتور ( 2000، 2500، 3000، 3500، 4000 و 4500 دور در دقیقه) با سه تکرار به صورت آزمایش های فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی آزمایش و مشخصههای عملکردی موتور برای سوختهای ترکیبی نسبت به بنزین مقایسه شد. نتایج تست موتور نشان داد که اضافه کردن اتانول به بنزین، گشتاور، توان ترمزی و بازده حرارتی را به طور معنی داری افزایش میدهد. بعلاوه مصرف سوخت ویژه ترمزی در سوخت 10E کاهش و در 50E افزایش یافت. همچنین مشخص شد که افزودن 10% بیواتانول به بنزین بهترین نتیجه را روی گشتاور ،توان ترمزی و مصرف سوخت ویژه ترمزی در تمام سرعت ها دارد.
تکنولوژی پس از برداشت
آرمین زیارتبان؛ محسن آزادبخت؛ عظیم قاسم نژاد
چکیده
در این پژوهش ضربههای استاتیکی و دینامیکی و همچنین زمان انبارداری، بهعنوان فاکتورهای مستقل در نظر گرفته شد و اثرات این عوامل، بر روی پارامترهای شیمیایی مهم، از جمله قند، اسیدیته و فنل اندازهگیری و سطح کوفتگی سیب، مورد بررسی قرار گرفت. مساحت کوفتگی با استفاده از تکنیک پردازش تصویر و به کمک نرم‌افزارImageJ اندازهگیری ...
بیشتر
در این پژوهش ضربههای استاتیکی و دینامیکی و همچنین زمان انبارداری، بهعنوان فاکتورهای مستقل در نظر گرفته شد و اثرات این عوامل، بر روی پارامترهای شیمیایی مهم، از جمله قند، اسیدیته و فنل اندازهگیری و سطح کوفتگی سیب، مورد بررسی قرار گرفت. مساحت کوفتگی با استفاده از تکنیک پردازش تصویر و به کمک نرم‌افزارImageJ اندازهگیری شد.ضربه استاتیکی، بهوسیله دستگاه نیرو- تغییر شکل انجام شد و شامل سه سرعت بارگذاری 5، 7 و 10mm/min و بهمدت 1 دقیقه بود. ضربه دینامیکی، به وسیله یک پاندول که انرژی وارده به سیب در اثر سقوط از ارتفاع را شبیه سازی میکرد به نمونهها وارد شد. مقدار انرژی معادل 25/2 ، 3 و75/3 ژول بود. سیبهای ضربه دیده در 3 مدت زمان 20 ، 40 و 60 روز نگهداری شدند، تا اثرات ضربه بر تغییرات پارامترهای شیمیایی اندازهگیری شده و همچنین سطح کوفتگی معین شود. آزمایش‌ها به صورت فاکتوریل و در قالب طرح کاملا تصادفی و در 3 سطح و 3 تکرار انجام شد. نتایج آزمایش‌ها نشان داد که تغییرات اسیدیته و سطح کوفتگی در مدت انبار مانی تحت ضربه استاتیکی و دینامیکی در سطح 1 و 5 درصد و برای فنل و قند کل به ترتیب در سطح 5 و 1 معنیدار بود؛ همچنین در این آزمایش، با گذشت زمان، بهطور کلی میزان قند و اسیدیته کاهش و فنل و سطح کوفتگی افزایش یافت.
پیدایش و طبقه بندی خاکها
مهدی طاهری؛ فرهاد خرمالی؛ آرش امینی؛ شین وانگ؛ فائو چن
چکیده
خاکهای قرمز رنگی در زیر برخی از لس‌های شمال کشور وجود دارد که برخلاف لس‌های بالایی مطالعه چندانی بر روی آنها صورت نگرفته است. در این مطالعه مقطعی به ارتفاع تقریبی 19 متر در فلات لسی شمال ایران و در شرق استان گلستان مورد مطالعه قرار گرفته است. این مقطع قرمز رنگ که در شمال شرقی روستای آق‌بند واقع شده است، بر روی سنگ آهک سازند آقچگیل حوزه ...
بیشتر
خاکهای قرمز رنگی در زیر برخی از لس‌های شمال کشور وجود دارد که برخلاف لس‌های بالایی مطالعه چندانی بر روی آنها صورت نگرفته است. در این مطالعه مقطعی به ارتفاع تقریبی 19 متر در فلات لسی شمال ایران و در شرق استان گلستان مورد مطالعه قرار گرفته است. این مقطع قرمز رنگ که در شمال شرقی روستای آق‌بند واقع شده است، بر روی سنگ آهک سازند آقچگیل حوزه رسوبی کپه‌داغ مربوط به اواخر پلایوسین و در زیر لس‌های شناخته‌شده مربوط به اواخر دوره پلیستوسن قرار دارد، و بر اساس مطالعات پالئومغناطیس صورت گرفته در فاصله زمانی 8/1 تا 4/2 میلیون سال قبل تشکیل شده است. دراین مقاله خصوصیات ژئوشیمیایی مربوط به خاکهای قرمز رنگ از منظر عناصر اصلی و نادر مورد بررسی قرار گرفته است و در مقایسه بعمل آمده با خصوصیات ژئوشیمیایی لس‌های بالایی، پوسته بالایی زمین و همچنین خاکهای قرمزرنگ بادرفتی کشور چین، علاوه بر اثبات بادرفتی بودن این خاکهای قرمز رنگ، مشخص گردید که انباشتگی رسوبات بادی در فلات لسی ایران از اوایل دوران پلیستوسن آغاز گردیده است. همچنین پس از بررسی و اثبات یکسان بودن منشا خاکهای قرمز و لس‌های فوقانی، به منظور بازسازی اقلیم گذشته و کمی نمودن میزان هوادیدگی شیمیایی از شاخص هوادیدگی CIA و نسبتهای Al2O3/Na2O، Na2O/K2O، MgO/TiO2 و Rb/Sr استفاده شد که در نهایت گرم و مرطوبتر بودن اقلیم زمان تشکیل خاکهای قرمز رنگ (اوایل پلیستوسن) را نسبت به زمان تشکیل لس‌های فوقانی (اواخر پلیستوسن) به اثبات رسانید.
پیدایش و طبقه بندی خاکها
روح الله تقی زاده؛ فریدون سرمدیان؛ محمود امید؛ نورایر تومانیان؛ محمدجواد روستا؛ محمد حسن رحیمیان
دوره 37، شماره 2 ، اسفند 1393، ، صفحه 101-115
چکیده
در طی سالهای گذشته پیشرفتهای گستردهای در زمینه علم نقشهبرداری رقومی خاک شده است؛ بهطوریکه منجر به تولید نقشههای رقومی خاک در سطح ملی و قارهای گردیده است؛ اما به رغم مطالعات بسیار زیادی که در سطح دنیا انجام گرفته است و یا در حال انجام شدن میباشد، تعداد اندکی از خاکشناسان ایرانی به علم نقشهبرداری رقومی ...
بیشتر
در طی سالهای گذشته پیشرفتهای گستردهای در زمینه علم نقشهبرداری رقومی خاک شده است؛ بهطوریکه منجر به تولید نقشههای رقومی خاک در سطح ملی و قارهای گردیده است؛ اما به رغم مطالعات بسیار زیادی که در سطح دنیا انجام گرفته است و یا در حال انجام شدن میباشد، تعداد اندکی از خاکشناسان ایرانی به علم نقشهبرداری رقومی خاک علاقه نشان دادهاند؛ لذا در تحقیق حاضر، سعی شده تا از انواع روشهای دادهکاوی برای پیشبینی مکانی گروههای بزرگ خاک در اراضی به وسعت 72000 هکتار در منطقهی اردکان بهره گرفته شود. در این منطقه بر اساس روش مربع لاتین مکان جغرافیایی 187 پروفیل خاک مشخص شده و سپس تشریح، نمونهبرداری و بر اساس سیستم آمریکایی به شش گروه بزرگ و هشت زیرگروه طبقهبندی شدند. متغیرهای محیطی یا نمایندگان فاکتورهای خاکسازی که در این پژوهش استفاده شدند، شامل ویژگی های توپوگرافی دادههای تصویر ETM+ ماهواره لندست 2002 و نقشههای پلیگونی از جمله سطوح ژئومورفولوژی، زمینشناسی و کاربری اراضی است. نتایج نشان داد که مدل درخت تصمیم نسبت به سایر مدلها دارای برتری نسبی میباشد؛ بهطوریکه توانسته است دقت پیشبینی گروههای بزرگ خاک را نسبت به روش آنالیز تشخیصی (ضعیفترین مدل) 44% افزایش دهد. در کل نتایج تحقیق، دقت مدلهای درخت تصمیم، شبکه عصبی مصنوعی، ترکیب شبکه عصبی مصنوعی - الگوریتم ژنتیک، رگرسیون لاجیستیک چندجملهای و آنالیز تشخیصی را جهت پیشبینی گروههای بزرگ خاک با دقت کلی 70%، 65%، 65%، 55% و 47%، به ترتیب، تایید کرد. همچنین درخت تصمیم، کلاسهای زیرگروه خاک را با دقت 2/84% پیشبینی نموده است.
پردیس خاجی؛ نعیمه عنایتی ضمیر؛ عبدالامیر معزی
چکیده
پیشرفت کشاورزی در دهههای گذشته مایه افزایش زبالههای کشاورزی شده است. سالیانه مقدار فراوانی از زبالههای آلی مانند باگاس نیشکر ساخته میشود. بیشترین بخش این ماندههای گیاهی را لیگنوسلولز تشکیل میدهدکه پایداری آن در برابر فروزینگی زیستی بالا است. این پژوهش برای بررسی توان قارچهای تجزیهکننده ترکیبهای لیگنوسلولزی ...
بیشتر
پیشرفت کشاورزی در دهههای گذشته مایه افزایش زبالههای کشاورزی شده است. سالیانه مقدار فراوانی از زبالههای آلی مانند باگاس نیشکر ساخته میشود. بیشترین بخش این ماندههای گیاهی را لیگنوسلولز تشکیل میدهدکه پایداری آن در برابر فروزینگی زیستی بالا است. این پژوهش برای بررسی توان قارچهای تجزیهکننده ترکیبهای لیگنوسلولزی در تجزیه باگاس نیشکر در قالب طرح کاملا تصادفی انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل قارچ در هشت سطح (:T1بدون مایهزنی ، :T2 زادمایه کوریولوس ، T3: زادمایه فانروکت کریزوسپوریوم، :T4زادمایه تریکودرما ویرنس، :T5 زادمایه کوریولوس + زادمایه فانروکت کریزوسپوریوم، :T6 زادمایه کوریولوس + زادمایه تریکودرما ویرنس، T7 : زادمایه فانروکت کریزوسپوریوم+ زادمایه تریکودرما ویرنس، :T8 آمیخته سه قارچ) بود. رطوبت نمونهها نزدیک 60 درصد وزن باگاس حفظ و برای 45 روز در دمای محیط نگهداری شدند. تودهها هر 7-5 روز یک بار برای دو هفته نخست و پس از آن هفتهای یکبار برای هوادهی زیر و رو شدند. در پایان دوره نسبت کربن به نیتروژن، هدررفت ماده آلی، لیگنین، همیسلولز و سلولز نمونهها اندازهگیری شد. نتایج بهدست آمده نشان داد که پیامد تیمارهای قارچ بر همه ویژگیهای اندازهگیری شده معنیدار است. بیشترین نسبت کربن به نیتروژن پس از نمونه شاهد در تیمار دارای تریکودرما ویرنس (8/25) و کمترین اندازه آن در تیمار آمیخته سه قارچ (37/14) بهدست آمد. بیشترین اندازه هدرفت ماده آلی در تیمار آمیخته سه قارچ دیده شد. کمترین اندازه لیگنین و سلولز در نمونه دارای آمیخته سه قارچ و نمونه دارای کوریولوس بدون ناهمانندی معنیدار اندازهگیری شد. بنا به این یافتهها میتوان بهرهگیری از قارچ کوریولوس را برای تجزیه باگاس نیشکر حتی به جای آمیخته سه قارچ پیشنهاد داد.
شیمی و آلودگی خاک
علیرضا زراسوندی؛ مجید حیدری؛ احمدرضا لاهیجان زاده؛ صدیقه جلالی؛ محسن رضایی؛ مدینه ساعد؛ زهرا فریدونی
چکیده
افزایش گرد و غبارهای داخلی از یکسو و پیامدهای بهداشتی این طوفان‌ها از سوی دیگر، موجب شده است که بررسی زمینشیمی فلزات سنگین و شاخصهای زیستمحیطی طوفان‌های غبار در خوزستان، از اهمیت بالایی برخوردار باشد. در این راستا تعداد 40 نمونه گرد و غبار از اندازههای TSP و PM10 با دستگاه نمونهگیر High Volume Air Sampler گردآوری شد و غلظت فلزات ...
بیشتر
افزایش گرد و غبارهای داخلی از یکسو و پیامدهای بهداشتی این طوفان‌ها از سوی دیگر، موجب شده است که بررسی زمینشیمی فلزات سنگین و شاخصهای زیستمحیطی طوفان‌های غبار در خوزستان، از اهمیت بالایی برخوردار باشد. در این راستا تعداد 40 نمونه گرد و غبار از اندازههای TSP و PM10 با دستگاه نمونهگیر High Volume Air Sampler گردآوری شد و غلظت فلزات سنگین وانادیوم، کبالت، نیکل، آرسنیک، کادمیوم، سرب و روی با روش ICP-MS (multi-acid digestion- Perkin Elmer-SCIEX ELAN 6000) تعیین گردید. دادههای حاصل نشان میدهند، در نمونههای TSP، میزان سرب از 11/8 تا 197 میلیگرم بر کیلوگرم متغیر است و میانگین و میانه دادهها نیز به‌ترتیب 6/23 و 15/11 میلیگرم بر کیلوگرم میباشد. میزان روی نیز در PM10 در این نمونهها از 4670 تا بالغ بر 5000 میلیگرم بر کیلوگرم متغیر خواهد بود. در مورد نیکل نیز، غلظت این عنصر در نمونههای PM10 از 8/5 تا 2/43 میلیگرم بر کیلوگرم متغیر میباشد. کمترین میزان کبالت نیز در نمونههای PM10 بوده و از 6/0 تا 7/4 میلیگرم بر کیلوگرم متغیر است. بیشترین فراوانی وانادیم نیز در نمونههای شهر اهواز مشاهده شد. نمونههای PM10 نسبت به TSP بیشترین میزان آرسنیک (12 میلیگرم بر کیلوگرم) را دارا هستند که از نظر بهداشتی بسیار نگران کننده است. پایینترین غلظت نیز، با میانگین 12/0 میلیگرم بر کیلوگرم مربوط به عنصر کادمیوم است. براساس دادههای حاصل از مطالعه فاکتور آلودگی، روند میزان فاکتور آلودگی عناصر بدین صورت است: سرب > روی > کادمیوم >آرسنیک > نیکل > کبالت> وانادیوم. میانگین درجه آلودگی نیز، در نمونههای PM10 با مقدار حدود 40 میلیگرم بر کیلوگرم نسبت به نمونههای TSPبا میانگین 10 میلیگرم بر کیلوگرم بسیار بیشتر است. در مورد فاکتور غنیشدگی نیز، روند کادمیوم > روی > نیکل > سرب > آرسنیک > وانادیوم > کبالت صادق است. بالاترین غنیشدگی آرسنیک نیز در نمونههای PM10 مشاهده میشود. از منظر شاخص آلودگی یکپارچه نیز، در نمونههای PM10، سرب، نیکل، وانادیم و کبالت غیر آلوده، کادمیوم آلودگی کم، آرسنیک آلودگی متوسط و روی آلودگی شدید را نشان میدهند. در نمونههای TSP عناصر وانادیوم،کبالت، آرسنیک رده غیر آلوده، عناصر سرب، نیکل، روی آلودگی کم و کادمیوم آلودگی شدید دارند. بررسی غلظت فلزات سنگین در گرد و غبارهای با منشأ مختلف تأیید مینماید که آرسنیک در نمونههای PM10 با منشأ داخلی میزان بالاتری دارد. بررسیهای فصلی نیز نشان میدهد که میزان عناصر وانادیم، کبالت و آرسنیک در فصل گرم و مقدار سرب در فصل سرد بالاتر میباشد. همبستگی بالای کادمیوم (9/0) با کبالت، وانادیوم، نیکل نشان دهنده منشأ مشترک احتمالی این عناصر است.
