محمد جعفر ملک زاده؛ مصطفی کیانی ده کیانی؛ مجید سجادیه
چکیده
به دلیل مشکلات زیستمحیطی و افزایش تقاضا برای انرژی، استفاده از انرژیهای پاک و تجدیدپذیر مانند بیوگاز به یک ضرورت تبدیل شده است. در این پژوهش، تاثیر درصد کود گاوی در ترکیب با باگاس نیشکر و دمای محیط درون بیوراکتورها بر حجم بیوگاز تولیدی مورد مطالعه قرار گرفت. آزمایشها در دو دمای 35 درجه سلسیوس (T1) و 45 درجه سلسیوس (T2) و در چهار ...
بیشتر
به دلیل مشکلات زیستمحیطی و افزایش تقاضا برای انرژی، استفاده از انرژیهای پاک و تجدیدپذیر مانند بیوگاز به یک ضرورت تبدیل شده است. در این پژوهش، تاثیر درصد کود گاوی در ترکیب با باگاس نیشکر و دمای محیط درون بیوراکتورها بر حجم بیوگاز تولیدی مورد مطالعه قرار گرفت. آزمایشها در دو دمای 35 درجه سلسیوس (T1) و 45 درجه سلسیوس (T2) و در چهار ترکیب با نسبت درصد وزنی مختلف از کود به باگاس B5، B10، B15 و B20 و در سه تکرار در قالب طرح فاکتوریل بر پایه کاملاً تصادفی انجام شد. حجم گاز تولید شده بر حسب ارتفاع ستون آب (برحسب سانتی‌متر) اندازه گیری شد. نتایج نشان داد که در سطح یک درصد اثر دما و نسبت کود به باگاس بر مقدار بیوگاز تولید شده اختلاف معنیداری داشت. همچنین با افزایش دما از T1 به T2 میزان بیوگاز تولید شده در ترکیبات B5، B10، B15 و B20 به ترتیب 82/36، 50/22، 80/15 و 80/8 درصد افزایش یافت. با افرایش درصد کود گاوی از B5به B20 در دمای T1 و T2 میزان بیوگاز تولیدی به ترتیب 27/68 و 81/31 درصد افزایش یافت، بطوری که بیشترین میزان بیوگاز تولیدی تجمعی برحسب ماده آلی فرارm3.kg.VS-1 33/0 در تیمار B20T2 بدست آمد.
نواب کاظمی؛ مرتضی الماسی؛ هوشنگ بهرامی؛ محمدجواد شیخ داودی؛ موسی مسگرباشی
چکیده
برای شناخت و بررسی تأثیر متغیرهای گوناگون بر پارامترهای عملکردی تراکتور- ادوات نیاز به اندازهگیری دقیق متغیرها و تغییرات پارامترها همزمان با اجرای عملیات میباشد. به همین منظور در این تحقیق 9 حسگر متفاوت جهت اندازهگیری دور موتور، سرعت چرخ‌ها، سرعت پیشروی، نیروی کششی و مصرف سوخت روی تراکتور 399MF نصب شد. با طراحی واحد پردازش و نرم ...
بیشتر
برای شناخت و بررسی تأثیر متغیرهای گوناگون بر پارامترهای عملکردی تراکتور- ادوات نیاز به اندازهگیری دقیق متغیرها و تغییرات پارامترها همزمان با اجرای عملیات میباشد. به همین منظور در این تحقیق 9 حسگر متفاوت جهت اندازهگیری دور موتور، سرعت چرخ‌ها، سرعت پیشروی، نیروی کششی و مصرف سوخت روی تراکتور 399MF نصب شد. با طراحی واحد پردازش و نرم افزار مربوطه مقادیر پارامترهای عملکردی تراکتور – ادوات تا حداکثر 1000 داده در ثانیه اندازهگیری شده و بصورت آنی و بی سیم به فاصله 5/1 کیلومتر روی کامپیوتر شخصی نمایش و در پایان با فرمت اکسل ذخیره گردید. بعد از نصب حسگرها بطور جداگانه و هم در مجموع برای کل سیستم مراحل تست اولیه، کالیبراسیون و تست نهایی در شرایط مختلف شامل درون کارگاه (قبل از نصب روی تراکتور)، روی تراکتور با چهار چرخ روی جک، روی آسفالت و مزرعه انجام شد. نتایج این آزمایشها برای هر حسگر و در مجموع کل سامانه نشان داد که دورسنج‌های دور موتور و سرعت چهار چرخ و سرعت پیشروی واقعی به خوبی و دقیق عمل نموده‌اند و بر اساس آنها درصد بکسوات و سرش بطور لحظه‌ای محاسبه شد. با استفاده از جریان سنج‌های صوتی با دقت cc/min150 کمترین مصرف مربوط به بی‌باری و درجا نیز قابل اندازهگیری است. در مورد نیروی کششی نیز کشش سنج تا حداقل 10 نیوتن را آنی اندازه می‌گیرد. طراحی سیستم بگونه‌ایی است که با کمترین تغییرات بر روی کلیه تراکتورهای مرسوم در ایران قابل نصب است.
ماشینهای کشاورزی
حامد غفارزاده زارع؛ علی ملکی؛ محسن ایرانی رهقی؛ مجید لشگری
چکیده
در این تحقیق پارامترهایمودالکوبنده کمبایندرشرایطکاری واقعی تحت بار محیطی با استفاده از آنالیز مودال عملیاتی به شیوه غیر پارامتریک و به روش تجزیه فرکانس تخمین زده شد. کمباینبهوسیلهموتوروارتعاشاتناشیاز قسمت‌هایکاریمختلفتحریکشد و سیگنال‌های شتاب با استفاده از سنسور شتاب سنج در شش سرعت مختلف کوبنده جمع آوری شد. با بررسی پارامترهای ...
بیشتر
در این تحقیق پارامترهایمودالکوبنده کمبایندرشرایطکاری واقعی تحت بار محیطی با استفاده از آنالیز مودال عملیاتی به شیوه غیر پارامتریک و به روش تجزیه فرکانس تخمین زده شد. کمباینبهوسیلهموتوروارتعاشاتناشیاز قسمت‌هایکاریمختلفتحریکشد و سیگنال‌های شتاب با استفاده از سنسور شتاب سنج در شش سرعت مختلف کوبنده جمع آوری شد. با بررسی پارامترهای سیگنال شامل میانگین، فاکتور ضربه، جذر میانگین مربعات، انرژی و انتروپی در دورهای مختلف کوبنده مشخص شد این پارامترها در دورrpm 1000 نسبت به دیگر دورها بطور معناداری مقادیر بالاتری دارند. که وجود اغتشاش در این دور را تایید می‌کرد. بنابراین به بررسی پارامترهایمودالسازهبه روش تجزیه فرکانس در دورrpm 1000 پرداخته شد و مدل اجزایمحدود از کوبنده طراحی و با اطلاعات به‌دست آمده از آنالیز مودال تطبیق داده شد. بابررسیمحدودهفرکانس‌هایطبیعیوفرکانس هایتحریکواحدکوبنده یکفرکانسرزونانسبرایموداولسازه موردنظریافتشد کهعمده ترینعاملایجادارتعاشدرواحدکوبنده تشخیص داده شد. فراینداصلاحسازهبا اضافه کردن دو میله با قطر یک سانتی‌متر بین دو فلنچ میانی کوبنده انجام گرفت و مشاهده شد موقعیتفرکانسطبیعی مود اول به 08/32 هرتز تغییر یافت. با فاصله گرفتن از فرکانس طبیعی از فرکانس تحریک،شرایطایجاد پدیده رزونانسودر نتیجهارتعاشات کوبندهکاهش یافت.
محبوبه ورناصری قندعلی؛ عبدالامیر معزی؛ نعیمه عنایتی ضمیر
چکیده
بخاطر گستردگی توزیع، سمیت و سرطانزایی، هیدروکربنهای نفتی جز آلایندههای خطرناک بوده و حذف این آلایندهها از خاک یک چالش بزرگ محسوب می شود. بر این اساس هدف از این پژوهش بررسی روشهای شیمیایی و بیولوژیکی به منظور حذف نفت خام از خاکی با آلودگی مصنوعی است. در این مطالعه اثر باکتریهای سودوموناس پوتیدا و باسیلوس لاتروسپروس ...
بیشتر
بخاطر گستردگی توزیع، سمیت و سرطانزایی، هیدروکربنهای نفتی جز آلایندههای خطرناک بوده و حذف این آلایندهها از خاک یک چالش بزرگ محسوب می شود. بر این اساس هدف از این پژوهش بررسی روشهای شیمیایی و بیولوژیکی به منظور حذف نفت خام از خاکی با آلودگی مصنوعی است. در این مطالعه اثر باکتریهای سودوموناس پوتیدا و باسیلوس لاتروسپروس به صورت کشت خالص و مخلوط(108 باکتری در هر گرم خاک) و همچنین سورفکتانت غیریونی توئین 20(دو درصد وزنی) بر حذف نفت خام(دو درصد وزنی/وزنی)از خاک بررسی شد. نتایج نشان داد تیمار شاهد با 4/2 درصد و تیمار کنسرسیوم میکروبی+تویین 20 با 78 درصد حذف نفت خام به ترتیب کمترین و بیشترین میزان حذف را به خود اختصاص دادند. همچنین مشخص شد که کنسرسیوم باکتریهای سودوموناس پوتیدا و باسیلوس لاتروسپروس از کشت خالص این باکتریها با 65 درصد حذف نفت خام، کارآمدتر است. بر اساس نتایج به دست آمده باکتری سودوموناس پوتیدا نسبت به باکتری باسیلوس لاتروسپروس توانایی بیشتری در حذف نفت خام دارد. همبستگی مثبت و معنی داری در سطح یکدرصد بین مقادیر تنفس و کربن زیستتوده میکروبیخاک با درصد حذف نفت خام به دست آمد. بالاترین میزان کربن زیست توده و تنفس خاک به ترتیب با میانگین mgCgdm -1 630/0 و mgCO2/g.day 536/0 درتیمار کنسرسیوم میکروبی و سورفکتانت و کمترین مقدار تنفس و کربن زیست توده میکروبی به ترتیب با mgCO2/g.day 172/0 و mgCgdm -1 118/0 مربوط به تیمار شاهد بود. بر اساس نتایج حاصل از این آزمایش روش زیست پالایی نسبت به روش شیمیایی بر حذف هیدروکربنهای نفتی موثرتر است.
عارف مردانی؛ نسا دیباگر؛ اسعد مدرس مطلق
چکیده
در این مطالعه به منظور تحلیل برهمکنش تایر محرک-خاک از دو روش عددی و تجربی استفاده شد تا تاثیر تغییرات سرعت پیشروی و بار دینامیکی تایر روی تنش عمودی خاک در عمقهای مختلف مورد بررسی قرار گیرد. در روش عددی با استفاده از نرم افزار اجزاء محدود آباکوس[1] برای شبیهسازی خاک به عنوان ماده الاستوپلاستیک از مدل دراکر-پراگر و برای طراحی ...
بیشتر
در این مطالعه به منظور تحلیل برهمکنش تایر محرک-خاک از دو روش عددی و تجربی استفاده شد تا تاثیر تغییرات سرعت پیشروی و بار دینامیکی تایر روی تنش عمودی خاک در عمقهای مختلف مورد بررسی قرار گیرد. در روش عددی با استفاده از نرم افزار اجزاء محدود آباکوس[1] برای شبیهسازی خاک به عنوان ماده الاستوپلاستیک از مدل دراکر-پراگر و برای طراحی مولفههای سازنده تایر به عنوان لاستیک تراکمناپذیر، از مدل مواد هایپرالاستیک کرنش محدود و الاستیک استفاده شد. آزمون‌های تجربی نیز با استفاده از آزمونگر تک چرخ و انباره خاک در سطوح مختلفی از سرعت پیشروی و بار دینامیکی در عمقهای مختلف خاک انجام گرفتند. مقایسه نتایج حاصل از هر دو روش حاکی از مطابقت خوب نتایج آزمون‌های شبیهسازی و تجربی بوده است. در هر دو آزمون، افزایش سرعت پیشروی تایر منجر به کاهش تنش عمودی خاک در ترکیب‌های مختلف بار دینامیکی و عمق گردید، به طوریکه ضریب همبستگی نتایج تجربی و عددی در کمترین و بیشترین سرعت پیشروی تایر در بار دینامیکی2کیلو نیوتن و عمق 1/0 متر به ترتیب 87/0 و 91/0 درصد بوده است. در هر دو آزمون، کاهش تنش عمودی خاک بر اثر افزایش عمق، از یک الگوی توانی پیروی کرده است.
سروه مرادی؛ کمال نبی الهی؛ سید محمد طاهر حسینی
چکیده
اثر جایگاه شیب و تخریب جنگل بر روی کیفیت خاک شناخته شده و مهم است. پایش تغییرات شاخصهای کیفیت خاک، روشی ساده و معمول جهت ارزیابی کیفیت خاک است. در این پژوهش، اثر تخریب جنگل و جایگاه شیب بر روی شاخص کیفیت خاک وزنی تجمعی و نمرو در جنگلهای مریوان در استان کردستان بررسی شد. تعداد 8 نیمرخ خاک در جایگاههای مختلف دو شیب تپه، تحت کاربریهای ...
بیشتر
اثر جایگاه شیب و تخریب جنگل بر روی کیفیت خاک شناخته شده و مهم است. پایش تغییرات شاخصهای کیفیت خاک، روشی ساده و معمول جهت ارزیابی کیفیت خاک است. در این پژوهش، اثر تخریب جنگل و جایگاه شیب بر روی شاخص کیفیت خاک وزنی تجمعی و نمرو در جنگلهای مریوان در استان کردستان بررسی شد. تعداد 8 نیمرخ خاک در جایگاههای مختلف دو شیب تپه، تحت کاربریهای جنگل و جنگل تخریب شده حفر و تشریح شدند. افزون بر این، در هر کاربری در هر موقعیت شیب، 3 نمونه خاک از عمق 20-0 سانتیمتری برداشت شد. 15 ویژگی خاک اندازهگیری و به‌عنوان مجموعه کل داده ها استفاده شدند؛ سپس با استفاده از روش تجزیه مولفه اصلی هفت ویژگی خاک (کربن آلی، ظرفیت تبادل کاتیونی، رطوبت قابل دسترس، فسفر قابل دسترس، ازت کل، جرم مخصوص ظاهری و فرسایش پذیری خاک) به‌عنوان مجموعه حداقل دادهها انتخاب شدند. وزن و نمره هر ویژگی بهترتیب با استفاده از واریانس مشترک و توابع نمرهدهی مشخص شدند و در نهایت شاخص کیفیت وزنی تجمعی خاک محاسبه شد. میانگین مقادیر شاخصهای کیفیت خاک در جنگل تخریب شده بهطور معنیداری، کمتر از کاربری جنگل بود؛ همچنین میانگین شاخصهای کیفیت خاک در موقعیت شانه شیب بهطور معنیداری کمتر از سایر موقعیتهای شیب بود. ضریب همبستگی معنیدار قوی (98/0) بین شاخصهای کیفیت وزنی تجمعی خاک محاسبه شده با استفاده از مجموعه کل دادهها و مجموعه حداقل دادهها به‌دست آمد.
نجمه عسگری؛ شمس اله ایوبی؛ الکساندر دمته؛ حسین خادمی
چکیده
در سال‌های اخیر طیف‌سنجی به‌عنوان یکی از تکنیک‌های ممکن در جایگزینی روشهای مرسوم آزمایشگاهی در علوم خاک معرفی شده است. هدف از پژوهش حاضر، ارزیابی قابلیت این تکنیک در دو محدوده‌ی مرئی-مادون قرمز نزدیک (Vis-NIR) و مادون قرمز میانی (mid-IR) در پیشبینی کربنات‌های خاک در منطقه جونقان استان چهارمحال و بختیاری میباشد. به این منظور 272 نمونه‌ی ...
بیشتر
در سال‌های اخیر طیف‌سنجی به‌عنوان یکی از تکنیک‌های ممکن در جایگزینی روشهای مرسوم آزمایشگاهی در علوم خاک معرفی شده است. هدف از پژوهش حاضر، ارزیابی قابلیت این تکنیک در دو محدوده‌ی مرئی-مادون قرمز نزدیک (Vis-NIR) و مادون قرمز میانی (mid-IR) در پیشبینی کربنات‌های خاک در منطقه جونقان استان چهارمحال و بختیاری میباشد. به این منظور 272 نمونه‌ی خاک سطحی از عمق 10-0 سانتیمتری جمع‌آوری و میزان کربنات هر یک با روش تیتراسیون برگشتی تعیین شد. اطلاعات طیفی خاکها در گستره Vis-NIRبا استفاده از اسپکترورادیومتر زمینیFieldSpec 3, ASD-Analytical Spectral Devices, Boulder Colorado, USA))، در محدوده‌ی 2500-350 نانومتر با تفکیک طیفی 1 نانومتر و در محدوده mid-IR با اسپکترورادیومتر تبدیل فوریه مادون قرمز FT-IR (Thermo Fisher Scientific Inc., Waltham, MA)، در گستره cm-14000-400 (25000-2500 نانومتر) با تفکیک طیفی 2/1 نانومتر استخراج شد. سپس انواع مختلف روشهای پیش‌پردازش بر اطلاعات طیفی، اعمال شده، دادهها به دو گروه واسنجی (70%) و اعتبارسنجی (30%) تقسیم و چهار مدل، رگرسیون حداقل مربعات جزئی (PLSR)، ماشین بردار پشتیبان (SVM)، جنگل تصادفی RF)) و رگرسیون فرآیند گاوسی (GPR) برای پیشبینی کربنات‌ها از این اطلاعات، برازش یافت. نتایج نشان داد که ترکیب مدل SVM با دادههای خام طیفی در محدوده‌ی Vis-NIR و ترکیب مدل PLSR با روش پیش‌پردازش منحنی حذف پیوستار (CR) در گستره mid-IR، به ترتیب با 81/0R2= و 86/0 R2= بهترین عملکرد را در پیشبینی کربنات‌ها داشته‌اند. همچنین نتایج نشان داد که عملکردگستره mid-IR در برآورد کربنات‌ها نسبت به Vis-NIR بالاتر بوده است. در مجموع میتوان تکنیک طیف‌سنجی را به‌عنوان روشی سریع و البته دقیق در تخمین کربنات‌های خاک مطرح و موردارزیابی‌های بیشتر قرار داد.
شیمی و آلودگی خاک
ندا مرادی؛ میرحسن رسولی صدقیانی
چکیده
گیاهپالایی راهکار مناسبی برای پالایش خاکهای آلوده به فلزات سنگین است. هدف از این پژوهش بررسی توانایی گیاهپالایی سرب توسط افسنتین (Artemicia absantium L.) و توق (Xanthium strumarium L.) در یک خاک آهکی آلوده بود. این پژوهش در شرایط گلخانهای بصورت آزمایش فاکتوریل، در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی و در سه تکرار در گلخانه گروه علوم خاک دانشگاه ارومیه ...
بیشتر
گیاهپالایی راهکار مناسبی برای پالایش خاکهای آلوده به فلزات سنگین است. هدف از این پژوهش بررسی توانایی گیاهپالایی سرب توسط افسنتین (Artemicia absantium L.) و توق (Xanthium strumarium L.) در یک خاک آهکی آلوده بود. این پژوهش در شرایط گلخانهای بصورت آزمایش فاکتوریل، در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی و در سه تکرار در گلخانه گروه علوم خاک دانشگاه ارومیه انجام شد. بدین منظور یک نمونه خاک انتخاب و بهطور یکنواختی با غلظتهای مختلف سرب (صفر، 250، 500 و 1000 میلیگرم بر کیلوگرم خاک) آلوده شد. سپس کشت گیاهان در خاک آلوده انجام شد (24 گلدان). در پایان دوره رشد، وزن خشک ریشه و شاخساره، غلظت سرب در ریشه و شاخساره گیاهان و سرب زیستفراهم خاک اندازهگیری شد. همچنین، شاخصهای گیاهپالایی محاسبه شدند. نتایج نشان داد با افزایش آلودگی سرب در خاک، وزن خشک ریشه و شاخساره و تحمل گیاهان کاهش یافت، در حالیکه غلظت سرب ریشه و شاخساره، سرب تثبیت شده در ریشه و سرب استخراج شده توسط شاخساره گیاهان، افزایش یافت. بین شاخص تحمل دو گیاه تفاوت معنیداری (05/0P≤) وجود نداشت. نتایج همچنین نشان داد اندوزش سرب در ریشه توق (میانگین mBAF و mBCF ریشه و mTF بهترتیب 65/1 درصد، 48/5 و 97/0) بیشتر از افسنتین بود. در حالیکه اندوزش سرب در شاخساره افسنتین (میانگین mBAF، mBCF شاخساره و mTF بهترتیب 79/2 درصد، 86/2 و 84/1) بیشتر بود. بنابراین میتوان نتیجهگیری کرد توق و افسنتین بهترتیب در تثبیت گیاهی و استخراج گیاهی سرب در خاکهای آلوده (بویژه در سطوح 250 و 500 میلیگرم بر کیلوگرم) موثر باشند.
بیوشیمی، بیولوژی و بیوتکنولوژی خاک
سید عبدالصاحب حسینی؛ محسن علمائی؛ سید علیرضا موحدی نائینی؛ فرهاد خرمالی؛ رضا قربانی نصرآبادی
چکیده
هوادیدگی زیستی کانیهای سیلیکاتی منبع عمده پتاسیم برای گیاهان در شرایط طبیعی میباشد. هدف از این مطالعه، جداسازی و شناسایی باکتریهای حل‌کننده پتاسیم از سنگ شیلگلاکونیتدار در استان گلستان و تعیین برخی خصوصیات محرک رشدی آنها بود. تعداد پنج نمونه یک کیلوگرمی از خاک ریزوسفر گندم از عمق صفر تا 30 سانتیمتری و پنج نمونه یک کیلوگرمی ...
بیشتر
هوادیدگی زیستی کانیهای سیلیکاتی منبع عمده پتاسیم برای گیاهان در شرایط طبیعی میباشد. هدف از این مطالعه، جداسازی و شناسایی باکتریهای حل‌کننده پتاسیم از سنگ شیلگلاکونیتدار در استان گلستان و تعیین برخی خصوصیات محرک رشدی آنها بود. تعداد پنج نمونه یک کیلوگرمی از خاک ریزوسفر گندم از عمق صفر تا 30 سانتیمتری و پنج نمونه یک کیلوگرمی از سنگ شیل گلاکونیت‌دار جمع‌آوری و به آزمایشگاه انتقال داده شد. پس از جداسازی و خالصسازی جدایهها، سنجش میزان آزادسازی پتاسیم در محیط کشت الکساندروف حاوی مسکویت و گلاکونیت به روش نورسنجی شعلهای انجام شد. شناسایی جدایهها براساس ویژگیهای بیوشیمیایی آنها انجام گردید. آزمون‌های محرک رشدی در جدایههایی که از لحاظ ظاهری متفاوت بوده و ازتوانمندی بالایی در آزادسازی پتاسیم برخوردار بودند صورت پذیرفت. در نهایت بهترین جدایه با استفاده از توالی نوکلئوتیدی ژن 16S rRNA شناسایی شد. از تعداد 40 جدایه اولیه، 20 جدایه از خاک ریزوسفری و 20 جدایه از خاک حاصل از پودر سنگ شیل گلاکونیت‌دار جداسازی شدند. آزادسازی پتاسیم توسط 10 جدایه برتر نشان داد که بیشترین مقدار پتاسیم آزاد شده مربوط به جدایه 39 به میزان 2/34 میلیگرم بر لیتراز مسکویت و 8/31 میلیگرم بر لیتر از گلاکونیت بود. بیشترین مقدار سیدروفور، اکسین و انحلال فسفر نامحلول توسط جدایه شماره 39 مشاهده گردید. نتایج توالی نوکلئوتیدی ژن16S rRNA نشان داد که جدایه 39 متعلق به گونه آرتروباکتر فنانترنیوورانس بود. این مطالعه نشان داد باکتریهای بومی از توانایی خوبی در آزاد کردن پتاسیم از منبع شیل گلاکونیتی برخوردارند.
نسیم منجزی؛ حسن ذکی دیزجی؛ محمد جواد شیخ داودی؛ افشین مرزبان؛ محمود شمیلی
چکیده
در برنامه‌ریزی عملیات مکانیزه کشاورزی، عدم توجه به زمان بهینه انجام عملیات، باعث کاهش چشمگیری در میزان عملکرد محصول میشود. در این تحقیق به علت توانایی و قابلیت شبکه گرت، از آن به عنوان ابزاری توانمند در برنامه‌ریزی و زمان‌بندی عملیات تولید نیشکر در استان خوزستان استفاده شد. اطلاعات مورد نیاز از طریق منابع مختلفی مانند گزارش‌ها، ...
بیشتر
در برنامه‌ریزی عملیات مکانیزه کشاورزی، عدم توجه به زمان بهینه انجام عملیات، باعث کاهش چشمگیری در میزان عملکرد محصول میشود. در این تحقیق به علت توانایی و قابلیت شبکه گرت، از آن به عنوان ابزاری توانمند در برنامه‌ریزی و زمان‌بندی عملیات تولید نیشکر در استان خوزستان استفاده شد. اطلاعات مورد نیاز از طریق منابع مختلفی مانند گزارش‌ها، آمار و اطلاعات ایستگاه‌های هواشناسی مستقر در شرکت‌های کشت و صنعت نیشکر، نظرات کارشناسان و محققان موسسه تحقیقات و آموزش توسعه نیشکر، استفاده از گزارش‌ها و آمار سالیانه عملیات هر واحد تولیدی در کشت و صنعت‌های نیشکر و نظرات کارشناسان و متخصصان واحدهای تولیدی در کشت و صنعت‌ها گردآوری شد. با جمع‌آوری اطلاعات لازم، فعالیت‌ها تعیین و شبکه گرت ترسیم شده و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. زمان اتمام عملیات با استفاده از روش گرت فازی برابر (42/472، 72/368، 51/272) روز به دست آمد. نتایج نشان داد که مدل شبکه حاصل، توانایی پاسخ گویی به سئوالات آماری در مورد عملیات تولید نیشکر را دارد و همچنین مدل شبکه حاصل دید روشنی برای مدیر واحد زراعی جهت اتخاذ تصمیمات به موقع فراهم میآورد تا در مرحله اجرا و عمل، طبق برنامه ریزی پیش‌رفته و بتواند عملیات را در زمان مطلوب و با هزینه مناسب به اتمام برساند.
زهرا مسعودی؛ اعظم جعفری؛ محمد هادی فرپور
چکیده
در پژوهش حاضر، کارایی روش رقومی و سنتی در ارزیابی تناسب اراضی برای محصول سیبزمینی در دشت جیرفت کرمان مورد بررسی قرار گرفت. برای این منظور، 62 خاکرخ مشخص و تشریح گردید و از اعماق مختلف، نمونهبرداری صورت گرفت. میانگین وزنی ویژگیهای مورد نیاز تا عمق ریشه (100 سانتی متری) محاسبه گردید. سپس، ویژگیهای خاک هر خاکرخ با معیارهای جدول ...
بیشتر
در پژوهش حاضر، کارایی روش رقومی و سنتی در ارزیابی تناسب اراضی برای محصول سیبزمینی در دشت جیرفت کرمان مورد بررسی قرار گرفت. برای این منظور، 62 خاکرخ مشخص و تشریح گردید و از اعماق مختلف، نمونهبرداری صورت گرفت. میانگین وزنی ویژگیهای مورد نیاز تا عمق ریشه (100 سانتی متری) محاسبه گردید. سپس، ویژگیهای خاک هر خاکرخ با معیارهای جدول نیازهای خاکی سیبزمینی مطابقت داده شدند. برای ارزیابی اقلیم منطقه، ابتدا ویژگیهای اقلیمی از اطلاعات اقلیمی ایستگاه سینوپتیک جیرفت به دست آمد و سپس، با جدول نیازهای اقلیمی تطابق داده شد. پس از آن، با استفاده از روش پارامتریک (روش استوری و فرمول ریشه دوم)، کلاس نهایی تناسب کیفی اراضی برای محصول مورد مطالعه تعیین گردید. زیرکلاس نیز بر اساس نامطلوبترین کلاس مربوط به مشخصات اقلیمی یا اراضی تعیین شد. برای پیشبینی کلاسهای تناسب اراضی، مدل رگرسیون لاجیستیک چندجملهای استفاده گردید. تجزیه و تحلیل دادههای اقلیمی نشان داد در شرایط کنونی، کلاس تناسب اقلیمی جیرفت، S1 یا بسیار مناسب میباشد. کلاس تناسب اراضی براساس روش پارامتریک استوری S3 تا N1 و براساس روش پارامتریک ریشه دوم، کلاس S2 تا N1 محاسبه گردید. مهمترین عوامل محدودکننده خاک در منطقه مورد مطالعه، میزان سنگریزه، اسیدیته خاک و شوری میباشد. نتایج روش رقومی نشان داد که در بین متغیرهای ورودی، اجزای سرزمین و نقشه ژئومورفولوژی مهمترین و قدرتمندترین متغیر برای پیشبینی کلاسهای تناسب اراضی بوده و نشاندهنده اهمیت فرآیندهای ژئومورفولوژی در منطقه میباشد. به عبارت دیگر، میتواند دلیل بر تأثیر و اهمیت فرآیندهای ژئومورفولوژی بر خصوصیات خاک و در نتیجه در تعیین کلاس تناسب اراضی باشد.
کشاورزی دقیق
عادل طاهری حاجی وند؛ کیمیا شیرینی؛ سینا صمدی قره ورن
چکیده
در بسیاری از کشور‌ها به طور میانگین بیش از 50 درصد غذای مردم از غلات تامین میشود و نزدیک به 70 درصد سطح زیر کشت یک میلیارد هکتاری جهان به غلات اختصاص داده شده است. علف‌های هرز گوناگونی همراه با غلات در مزارع رشد میکنند که میتوانند عملکرد محصول را به دلیل رقابت برای نور، آب و مواد مغذی کاهش دهند.برای از بین بردن علف‌های‌هرز به صورت دقیق ...
بیشتر
در بسیاری از کشور‌ها به طور میانگین بیش از 50 درصد غذای مردم از غلات تامین میشود و نزدیک به 70 درصد سطح زیر کشت یک میلیارد هکتاری جهان به غلات اختصاص داده شده است. علف‌های هرز گوناگونی همراه با غلات در مزارع رشد میکنند که میتوانند عملکرد محصول را به دلیل رقابت برای نور، آب و مواد مغذی کاهش دهند.برای از بین بردن علف‌های‌هرز به صورت دقیق و با حداقل مشکلات، باید تشخیص به موقع با دقت و سرعت بالا انجام شود. از جمله روشهای نوین در این حوزه، استفاده از فناوری بینایی ماشین و روشهای مرتبط با آن نظیر الگوریتم‌های تشخیص اشیاء یادگیری عمیق و شبکه‌های عصبی کانولوشنی (CNN ) است. مراحل مربوط به انجام پروژه شامل آماده‌سازی دادهها جهت آموزش و ارزیابی شبکه‌ها، استفاده از الگوریتم‌های تشخیص اشیاء جدید، استفاده از شبکه‌های عصبی کانولوشنی مختلف با خصوصیات متفاوت برای استخراج ویژگیهای تصاویر در الگوریتم‌ها و بهره‌گیری از روش شبکه هرمی ویژگی (FPN ) در الگوریتم‌های تشخیص اشیا بود. خروجی شبکه‌ها از نظر تعداد تشخیص، مکان دقیق تشخیص و بهترین زمان تشخیص در مزرعه گندم مورد بررسی و ارزیابی قرار گرفتند. بهترین شبکه از نظر دقت مکان‌یابی، مدل ترنسفورم (ViTs ) به همراه شبکه ویژگی هرمی با میانگین دقت 0.95 بود. علاوه بر این شبکه مدنظر در این تحقیق از میان ۵۳۵ علف‌هرز هدف موفق شد ۵۰۳ تعداد از آنها را تشخیص بدهد و این یعنی شبکه ما قادر است ۹۵٪ این علف‌ها را تشخیص دهد.
علی منصفی
چکیده
افزایش پایداری علف‌کش‌ها در خاک ممکن است به اندازه‌ای باشد که به گیاهان زراعی در تناوب‌های بعدی خسارت وارد نماید. ویژگیهای خاک میتوانند بر پایداری علف‌کش‌های پیش‌رویشی و پس‌رویشی که به نحوی به محیط خاک وارد می‌شوند، تأثیر بسزایی داشته باشند. لذا آزمایشی گلدانی در قالب فاکتوریل در طرح پایه کاملاً تصادفی در 3 تکرار با تیمارهای ...
بیشتر
افزایش پایداری علف‌کش‌ها در خاک ممکن است به اندازه‌ای باشد که به گیاهان زراعی در تناوب‌های بعدی خسارت وارد نماید. ویژگیهای خاک میتوانند بر پایداری علف‌کش‌های پیش‌رویشی و پس‌رویشی که به نحوی به محیط خاک وارد می‌شوند، تأثیر بسزایی داشته باشند. لذا آزمایشی گلدانی در قالب فاکتوریل در طرح پایه کاملاً تصادفی در 3 تکرار با تیمارهای آزمایشی شامل شوری خاک در دو سطح غیر شور (5/2 دسیزیمنس بر متر) و شور (6 دسیزیمنس بر متر) ، مقدار علف‌کش در 4 سطح (شامل 0، 25، 50 و 100 درصد مقدار توصیه شده) و زمان کاشتدر دو زمان 60 و 120 روز بعد از کاربرد علف‌کش نیکوسولفورون به همراه ریم‌سولوفورون (اولتیما) با در نظر گرفتن گیاه گندم به عنوان گیاه آزمایشی (در مجموع در 48 واحد آزمایشی) در دانشگاه شهید چمران اجرا شد. بر اساس نتایج، افزایش سطح کاربرد علف‌کش باعث کاهش سطح ویژگیهای رشدی گیاه گردید. در تیمار 60 روز کاشت پس از کاربرد علف‌کش، وزن خشک در تیمار کاربرد 100 درصدِ مقدار توصیه شده علف‌کش در شوری 5/2، برابر با 6/1 گرم میباشد که اختلاف معنیداری با تیمار 50 درصد کاربرد علف‌کش در شوری برابر با 6 دسیزیمنس بر متر نداشت. لذا در شوریِ بیشتر، سطح کمترِ کاربرد علف‌کش میتواند به اندازه‌ی سطوح بالاتر علف‌کش در شوری کمتر به گیاه آسیب وارد نماید. با افزایش زمان کاشت اثرات باقیمانده علف‌کش در خاک کاهش یافت. کاشت گیاه 120 روز بعد از کاربرد 25 درصد علف‌کش، اثرات آن را کاملاً خنثی کرده به نحوی که تفاوت معنیداری با سطح عدم کاربرد علف‌کش مشاهده نمی‌شود. لذا میتوان نتیجه گرفت با انتخاب زمان صحیح میتوان اثرات مخرب مصرف مقادیر بیشتر علف‌کش را تا حد زیادی کاهش داد. همچنین در نظر گرفتن ویژگیهای شیمیایی خاک از جمله شوری به عنوان عامل تأثیرگذار بر رفتار علف‌کش‌ها در خاک میتواند در کنترل آثار باقیمانده علف‌کش‌ها در خاک و گیاه مؤثر واقع شود. در صورت وجود املاح اضافی در خاک (شوری) و کاربرد حداقل 50 درصد مقدار توصیه شده علف‌کش اولتیما، بهتر است حداقل 120 روز فاصله زمانی کاشت برای گیاه گندم در تناوب زراعی رعایت شود.
یاسمن زیلاب پور؛ مجتبی بارانی مطلق؛ محمد رفیعی نیا؛ الهام بیدرام؛ مجتبی یحیی آبادی
چکیده
هدف از این پژوهش بررسی اثر کاربرد کود نانو کربن دات آهن بر ویژگیهای رشد رویشی گیاه سورگوم در یک خاک آهکی بود. سنتز نانو کربن دات بدون پوشش به روش هیدروترمال و پوشش‌دهی با پلی لاکیک اسید به روش هم رسوبی انجام شد. نتایج آنالیز دستگاه‌های UV-VIS و FTIR بارگذاری آهن روی سطح کربن دات‌ها را تایید کردند.آزمایش گلخانهای به صورت فاکتوریل در قالب ...
بیشتر
هدف از این پژوهش بررسی اثر کاربرد کود نانو کربن دات آهن بر ویژگیهای رشد رویشی گیاه سورگوم در یک خاک آهکی بود. سنتز نانو کربن دات بدون پوشش به روش هیدروترمال و پوشش‌دهی با پلی لاکیک اسید به روش هم رسوبی انجام شد. نتایج آنالیز دستگاه‌های UV-VIS و FTIR بارگذاری آهن روی سطح کربن دات‌ها را تایید کردند.آزمایش گلخانهای به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی در 3 تکرار انجام شد. فاکتور اول برگ‌پاشی آهن در سه سطح (آب مقطر، سولفات آهن و کربن دات آهن بدون پوشش با غلظت 3 در هزار) و فاکتور دوم کاربرد خاکی کربن دات آهن (با پوشش و بدون پوشش) در 5 سطح که شامل شاهد، کربن دات آهن بدون پوشش و پوشش‌دار هر کدام در دو سطح (mg kg -1 5 و10) بود. طبق نتایج بیشترین تعداد برگ (60/6)، ارتفاع ساقه (cm52/35)، وزن تر ساقه (g plant-1 73/24)، وزن تر برگ (g plant-139/24)، وزن خشک برگ (g plant-137/5) و وزن خشک ساقه (g plant-173/4)، غلظت آهن در ساقه (mg kg-1211) و برگ (mg kg-1 186) مربوط به اثر متقابل تیمار خاکی کربن دات آهن بدون پوشش با سطح mg kg -1 10 با محلول‌پاشی کربن دات (غلظتg lit-13) و بیشترین غلظت آهن خاک (mg kg-1 92/5) مربوط به تیمار خاکی کربن دات آهن پوشش‌دارmg kg -1 10 محلول‌پاشی شده با کربن دات (غلظت 3 در هزار) بود. بنابراین هر دو نوع کود جهت کشت سورگوم و تامین نیاز کودی آن مناسبند.
حیدر محمدقاسم نژاد ملکی؛ مرتضی الماسی؛ نیما نصیریان
چکیده
یکی از گلوگاه های موجود در فرآیند تولید انبوه زیست توده ریزجلبک در چرخه تولید بیودیزل، نبود روش مناسب برای برداشت و جداسازی زیست توده از محیط کشت است. یکی از مکانیزم های جایگزین برای برداشت ریزجلبک از محیط کشت، استفاده از روش انعقاد الکتریکی است. در این تحقیق به منظور بررسی کارایی و یافتن پارامترهای بهینه فرآیند انعقاد الکتریکی در ...
بیشتر
یکی از گلوگاه های موجود در فرآیند تولید انبوه زیست توده ریزجلبک در چرخه تولید بیودیزل، نبود روش مناسب برای برداشت و جداسازی زیست توده از محیط کشت است. یکی از مکانیزم های جایگزین برای برداشت ریزجلبک از محیط کشت، استفاده از روش انعقاد الکتریکی است. در این تحقیق به منظور بررسی کارایی و یافتن پارامترهای بهینه فرآیند انعقاد الکتریکی در برداشت و جدا سازی ریزجلبک دونالیلا سالینا، اثرات پنج متغیر کنترلی (مستقل) شامل: جنس الکترود در دو سطح آلومینیوم و آهن، شدت جریان، مدت زمان انعقاد، فاصله الکترود ، سرعت هم زنی، بر روی بازده جداسازی به عنوان متغیر واکنشی (وابسته)، آزمایش هایی بر اساس روش سطح پاسخ چند عاملی با عامل های ترکیبی کمی و کیفی طراحی و انجام شد. نتایج نشان داد که اثر خطی متغیر های کنترلی مورد مطالعه روی بازده جدا سازی بسیار معنی دار است. بطوریکه با افزایش متغیر های شدت جریان الکتریکی و مدت زمان انعقاد و یا کاهش فاصله الکترودها بازده جداسازی به طور معنی دار (01/0>p) افزایش یافته است. همچنین با افزایش دور هم زن میزان بازده جدا سازی با یک شیب تند افزایش و سپس با یک شیب ملایم کاهش یافته است. نتایج نشان داد که الکترودها ی آلومینیوم در جداسازی ریزجلبک از محیط کشت نسبت به الکترود های آهنی کاراتر است. حداکثر بازده جدا سازی با 98 درصد با الکترود آلومینیوم و با اعمال شدت جریان 999 میلی‌آمپر، فاصله الکترود ها 39/1سانتی‌متر، طول مدت انعقاد 20 دقیقه، سرعت هم‌زن 222 دور در دقیقه، حاصل گردید.
فاطره کریمی؛ محمدعلی بهمنیار؛ مینا شهابی
تغذیه گیاه، حاصلخیزی خاک و کودها
بنفشه رضایی نیکو؛ نعیمه عنایتی ضمیر؛ مجتبی نوروزی مصیر
چکیده
برای جداسازی باکتریهای انحلال کننده روی از منبع اکسید روی نمونه خاک از ریزوسفر ذرت تهیه و با استفاده از محیط کشت جامد و مایع دارای روی از منبع اکسید روی غربال‌گری شدند. 50 جدایه باکتری از ریزوسفر ذرت جداسازی شدند. که از بین این جدایهها 16 جدایه که دارای شاخص حلالیت روی یک و بالاتر بودند بر اساس خصوصیات مرفولوژیکی، بیوشیمیایی و فیزیولوژیکی ...
بیشتر
برای جداسازی باکتریهای انحلال کننده روی از منبع اکسید روی نمونه خاک از ریزوسفر ذرت تهیه و با استفاده از محیط کشت جامد و مایع دارای روی از منبع اکسید روی غربال‌گری شدند. 50 جدایه باکتری از ریزوسفر ذرت جداسازی شدند. که از بین این جدایهها 16 جدایه که دارای شاخص حلالیت روی یک و بالاتر بودند بر اساس خصوصیات مرفولوژیکی، بیوشیمیایی و فیزیولوژیکی برای مطالعات بیشتر انتخاب شدند. جدایه‌ای که دارای توانایی بیشتری در انحلال روی، فسفر، پتاسیم و تولید اکسین بود انتخاب و شناسایی شد. این stenotrophomonas maltophilia بودند. تاثیر جدایه Z14 بر رشد گیاه ذرت بررسی شد. این پژوهش در زیستگاه درون شیشه‌ای با آرایش فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در پنج تکرار انجام شد. فاکتورهای آزمایش شامل دو سطح باکتری B1 (شاهد)،B2 (stenotrophomonas maltophilia) و سه سطح کود سولفات روی Zn0 (بدون افزودن کود روی)، Zn20 (50 درصد نیاز گیاه) و Zn40 (100 درصد نیاز گیاه) بودند. بعد از یک دوره 20 روزه شاخص کلروفیل اندازهگیری و بخش هوایی و ریشه گیاه برداشت شد. صفات وزن تر و خشک اندام هوایی و ریشه، طول ریشه و بلندی گیاه اندازهگیری شد. این بررسی نشان داد پیامد مایه‌زنی باکتری بر همه ویژگیهای اندازهگیری شده در سطح یک درصد معنیدار است. تمام ویژگیهای ذکر شده در حضور باکتری بالاترین اندازه‌ها را داشتند. با توجه به مشکل کمبود روی قابل جذب در خاکهای آهکی خوزستان و با توجه به توانایی آن در انحلال روی، فسفر، پتاسیم و تولید اکسین(خصوصیات محرک رشدی) میتواند به عنوان کود زیستی به کاربرده شوند.
ارزیابی و تناسب اراضی
مسلم زرینی بهادر؛ جواد گیوی؛ روح الله تفی زاده مهرجردی
چکیده
گندم یکی از غلات کلیدی است که منبع تغذیه برای میلیونها نفر از مردم جهان را فراهم میکند. با توجه به جمعیت رو به افزایش کشور و نیاز روز افزون به این محصول استراتژیک، در تحقیق حاضر، عوامل مؤثر بر عملکرد گندم دیم به ترتیب اهمیت و کارایی روشهای مختلف برآورد تغییرات مکانی این عملکرد مورد بررسی قرار گرفت و نقشه تغییرات مکانی آن ترسیم ...
بیشتر
گندم یکی از غلات کلیدی است که منبع تغذیه برای میلیونها نفر از مردم جهان را فراهم میکند. با توجه به جمعیت رو به افزایش کشور و نیاز روز افزون به این محصول استراتژیک، در تحقیق حاضر، عوامل مؤثر بر عملکرد گندم دیم به ترتیب اهمیت و کارایی روشهای مختلف برآورد تغییرات مکانی این عملکرد مورد بررسی قرار گرفت و نقشه تغییرات مکانی آن ترسیم شد. تعداد 125 عملکرد اندازهگیریشده در حوضه آبخیز بدر شهرستان قروه در استان کردستان، با استفاده از مدلهای شبکه عصبی مصنوعی، تحلیل درخت تصمیم، آنالیز تشخیصی و مدل میانگینگیری نزدیکترین همسایه K به دادههای کمکی (مستخرج از مدل رقومی ارتفاع، تصویر ماهواره لندست و نقشه ژئومرفولوژی) ارتباط داده شد. سپس با استفاده از معادله به‌دست آمده برای نقاط فاقد مشاهده، میزان عملکرد برای آن نقاط برآورد و نقشه تغییرات مکانی عملکرد پیشبینیشده ترسیم گردید. الگوریتم ReliefAttributeEval در نرم افزار وکا، به ترتیب کاهش اهمیت، ژئومورفولوژی، موقعیت نسبی شیب، انحنای طولی، شاخص همواری قله برآمدگی با درجه تفکیک بالا، شیب، شاخص گیاهی تفاضلی نرمال شده و شاخص گیاهی تعدیل کننده اثر خاک را به عنوان مهمترین عوامل مؤثر در تولید، شناسایی کرد. نتایج بررسیها نشان داد که مدل میانگینگیری نزدیکترین همسایه K که یک روش جدید در برآورد مکانی عملکرد میباشد، با بالاترین ضریب تبیین، یعنی 998/0= R2 و کمترین میانگین ریشه مربعات خطا (408/31 = RMSE) بهتر از سایر مدلهای به کار رفته در این پژوهش، مقادیر عملکرد گندم دیم را پیشبینی نمود.
اسماء شعبانی؛ احمد غلامعلی زاده آهنگر؛ صبیره گلشاهی
چکیده
یک مطالعه مقایسهای با هدف بررسی کارایی شبکه عصبی مصنوعی (ANN) و رگرسیون خطی چندمتغیره (MLR) برای پیشبینی پایداری خاکدانههای بزرگتر از 25/0 میلیمتر در روش الک تر(250SAW>) در کاربریهای مختلف منطقه میانکنگی سیستان انجام شد. بدین منظور تعداد 140 نمونه خاک از اراضی کشاورزی، مرتعی و بایر منطقه تهیه و برخی ویژگیهای خاک از جمله بافت، ...
بیشتر
یک مطالعه مقایسهای با هدف بررسی کارایی شبکه عصبی مصنوعی (ANN) و رگرسیون خطی چندمتغیره (MLR) برای پیشبینی پایداری خاکدانههای بزرگتر از 25/0 میلیمتر در روش الک تر(250SAW>) در کاربریهای مختلف منطقه میانکنگی سیستان انجام شد. بدین منظور تعداد 140 نمونه خاک از اراضی کشاورزی، مرتعی و بایر منطقه تهیه و برخی ویژگیهای خاک از جمله بافت، ماده آلی، کربنات کلسیم، سدیم تبادلی، کلسیم و منیزیم محلول، اسیدیته، هدایت الکتریکی و شاخص پایداری خاکدانه در آنها اندازهگیری شد. در مناطق بایر و مرتعی میزان کلسیم و منیزیم محلول و در زمینهای زیر کشت مقدار سدیم تبادلی بیشترین همبستگی خطی را با پایداری خاکدانه نشان دادند و مدلهای رگرسیونی توسعهیافته توانستند 56-49 درصد از تغییرات SAW را در کاربریهای مختلف منطقه توجیه نمایند. در شبکه عصبی پرسپترون به کار گرفته شده متغیر اسمی نوع کاربری همزمان با سایر ورودیها وارد مدل گردید که این مدل توانست نزدیک به 90 درصد تغییرات شاخص پایداری را در مجموعه آزمون پیشبینی کند. نتایج کمی کردن اهمیت متغیرها به روش ارتباط وزنی در روش شبکه عصبی نشان داد که عامل نوع کاربری و نوع و مقدار کاتیونهای فاز تبادلی و محلول خاک بیشترین سهم را در تغییرپذیری شاخص پایداری خاکدانه در منطقه مورد مطالعه دارند.
مریم معینی؛ مجید حجازی مهریزی؛ اعظم جعفری
چکیده
تعیین شکلهای شیمیایی فسفر در خاک اطلاعات مفیدی را در ارتباط با تغذیه فسفر فراهم میآورد. این مطالعه به صورت دو عاملی در سه تکرار و در قالب طرح کاملاً تصادفی با هدف بررسی تأثیر کاربرد تلفیقی منابع آلی و معدنی فسفر بر شکلهای شیمیایی فسفر در یک خاک شور و ارتباط آنها با جذب فسفر توسط گندم انجام شد. مقدار 100 میلیگرم بر کیلوگرم ...
بیشتر
تعیین شکلهای شیمیایی فسفر در خاک اطلاعات مفیدی را در ارتباط با تغذیه فسفر فراهم میآورد. این مطالعه به صورت دو عاملی در سه تکرار و در قالب طرح کاملاً تصادفی با هدف بررسی تأثیر کاربرد تلفیقی منابع آلی و معدنی فسفر بر شکلهای شیمیایی فسفر در یک خاک شور و ارتباط آنها با جذب فسفر توسط گندم انجام شد. مقدار 100 میلیگرم بر کیلوگرم فسفر از منبع آلی (لجن فاضلاب شهری) و مبنع معدنی (سوپرفسفاتتریپل) و مخلوط آنها به یک خاک با کمبود فسفر و شوری 6 دسیزیمنس بر متر افزوده و رقم گندم ماهوتی در آنها کشت شد. نتایج نشان داد که در ماههای اول و دوم تفاوتی بین تیمارهای کودی با تیمار شاهد از لحاظ خصوصیات رشدی گندم وجود نداشت در حالیکه در ماه سوم کاربرد لجن فاضلاب به صورت مستقل و تلفیقی با کود فسفری سبب افزایش ارتفاع، وزنتر و وزن خشک شاخسار در مقایسه با تیمار شاهد شد. در تمامی تیمارها، فسفر قابل استخراج با آب کمترین و فسفر قابل استخراج با اسید بیشترین مقدار را در بین شکلهای فسفر معدنی به خود اختصاص داد. کاربرد تلفیقی لجن فاضلاب با کود فسفری بیشترین تأثیر را بر NaHCO3-P داشت به طوریکه سبب افزایش 39/1 برابری در H2O-P، 93/1 برابری در NaHCO3-P، 67/0 برابری در NaOH-P و 00/1 برابری در HCl-P در مقایسه با تیمار شاهد گردید. نتایج این تحقیق نشان داد که کاربرد تلفیقی لجن فاضلاب و کود فسفری تأثیر بهتری در افزایش فراهمی فسفر و رشد گندم در شرایط شور دارد.
ارژنگ فتحی گردلیدانی؛ حسین میرسید حسینی؛ محسن فرحبخش
چکیده
مطالعه انکوباسیون به منظور بررسی اثر کمپوست قارچ مصرفی(SMC) و بیوچار باگاس نیشکر(B) بر فراهمی واجزاء مختلف فسفر معدنی در یک خاک آهکی انجام گرفت. تیمارها شامل B1 و B2 (معادل15 و 30 تن در هکتار)، SMC1، SMC2 (معادل20 و 40 تن در هکتار) و شاهد(C) بودند. فسفر قابل جذب و محلول در آب، pH و شکلهای فسفر معدنی شامل دیکلسیم فسفات(Ca2-P)، اکتاکلسیم فسفات(Ca8-P)، ...
بیشتر
مطالعه انکوباسیون به منظور بررسی اثر کمپوست قارچ مصرفی(SMC) و بیوچار باگاس نیشکر(B) بر فراهمی واجزاء مختلف فسفر معدنی در یک خاک آهکی انجام گرفت. تیمارها شامل B1 و B2 (معادل15 و 30 تن در هکتار)، SMC1، SMC2 (معادل20 و 40 تن در هکتار) و شاهد(C) بودند. فسفر قابل جذب و محلول در آب، pH و شکلهای فسفر معدنی شامل دیکلسیم فسفات(Ca2-P)، اکتاکلسیم فسفات(Ca8-P)، فسفات آلومینیم(Al-P)، فسفات آهن(Fe-P)، فسفرمحبوس (OC-P) و آپاتیت (Ca10-P) در زمانهای 14، 60 و 120 روز اندازهگیری و از لحاظ آماری مقایسه شدند. نتایج نشان داد که فسفر قابل جذب از 8/8 میلیگرم بر کیلوگرم در شاهد به 8/17، 8/28 و 4/12 به ترتیب در SMC1، SMC2 وB2 به طور معنیداری افزایش یافت(p<0.01) که با گذشت زمان در B2 روند افزایشی بود؛ ولی در SMC2 بیشترین مقدار در زمان 60 روز مشاهده شد. فسفر محلول در آب نیز از 1/2 میلیگرم بر کیلوگرم در شاهد به 8/2 و 7/2 به ترتیب در SMC2 و B2 افزایش معنیداری نشان داد و با گذشت زمان در SMC2 روند افزایشی بود. تیمار SMC2 به طور معنیداری pH خاک را از 2/7 در شاهد به 1/7 کاهش داد. با گذشت زمان pH در همه تیمارها افزایش نشان داد. با گذشت زمان، SMC1 و SMC2 شکل Ca2-P را در مقایسه با شاهد به طور معنیدار افزایش دادند. همچنین، شکلهای Ca8-P و Al-P از 158 و 27 میلیگرم بر کیلوگرم در شاهد به ترتیب به 186 و 35 در SMC2 افزایش یافت(p<0.01). این نتایج بر اثر گذاری بیشتر SMC در تغییرات فسفر معدنی در مقایسه با بیوچار تاکید دارد؛ اگرچه مصرف بیوچار در سطوح بالا نیز مثبت بود.
کانیهای رسی و میکرومورفوۀوژی
معصومه نجفی نیا؛ فرهاد خرمالی؛ فرشاد کیانی؛ مجتبی بارانی مطلق
چکیده
رسوبات لسی شمال ایران، حاوی اطلاعات ارزشمندی از شرایط اقلیمی و محیطی گذشته منطقه میباشند. مطالعات سنیابی و رسوب‌شناسی گستردهای بر روی لسهای میانی و اواخر پلیستوسن در دهه‌های گذشته صورت گرفته است؛ ولی نیاز به مطالعه مقایسهای در مورد رسوبات لسی قدیمیتر، ضروری است. از این رو، این پژوهش با هدف مطالعه کانیشناسی ...
بیشتر
رسوبات لسی شمال ایران، حاوی اطلاعات ارزشمندی از شرایط اقلیمی و محیطی گذشته منطقه میباشند. مطالعات سنیابی و رسوب‌شناسی گستردهای بر روی لسهای میانی و اواخر پلیستوسن در دهه‌های گذشته صورت گرفته است؛ ولی نیاز به مطالعه مقایسهای در مورد رسوبات لسی قدیمیتر، ضروری است. از این رو، این پژوهش با هدف مطالعه کانیشناسی رسی و خصوصیات فیزیکوشیمیایی پالئوسولهای لسی اوایل پلیستوسن و مقایسه آن با خاکهای لسی مدرن در مناطق آقبند، یلیبدراق و قرهآغاچ استان گلستان انجام شد. پس از بررسیهای کامل گزارشهای خاکشناسی و تفسیر عکسهای هوایی، در مجموع شش خاکرخ حفر و مطالعه گردید. پس از مشاهده‌های مقدماتی و صحرایی و تعیین افقها برای هر پروفیل در منطقه، رده‌بندی خاکها براساس سیستمهای جهانی خاک صورت گرفت. سپس از هر یک از افقها به مقدار کافی نمونه خاک برای انجام آزمایشهای فیزیکوشیمیایی و کانیشناسی رس تهیه گردید. مقایسه نتایج آزمایشهای فیزیکوشیمیایی (نظیر رنگ، درصد آهک، میزان ظرفیت تبادل کاتیونی، نسبت آهن و ...) در خاکهای لسی قدیمی و مقایسه آن با خاکهای لسی مدرن، نشاندهنده این است که خاکهای لسی قدیمی، چندین مرحله خاکسازی را گذراندهاند. یکی از شاخصهای بررسی تغییر اقلیم گذشته در لسها، کانیهای رسی است. نتایج کانیشناسی رس نشان داد در خاکهای لسی اوایل پلیستوسن، وجود رسهای هوادیدهای، مانند اسمکتیت در مقادیر بیشتر بیانگر شرایط مرطوبتر و مساعد هوادیدگی در عصر بین یخچالی است و حضور رسهای اولیه و بدون تحول مانند ایلیت و کلریت در خاکهای لسی اواخر پلیستوسن، با اقلیم حال حاضر در منطقه مطابقت داشته، محیط خشکتر کنونی را تأیید مینماید.
تغذیه گیاه، حاصلخیزی خاک و کودها
یاسر عظیم زاده؛ نصرت اله نجفی؛ عادل ریحانی تبار؛ شاهین اوستان؛ علیرضا ختائی
چکیده
بیوچار و هیدروچار مواد جامد کربنی هستند که از کربونیزهشدن زیست‌توده‌های آلی تولید می‌شوند. بیوچار با گرماکافت زیست‌توده‌های خشک اما هیدروچار با کربونیزهشدن گرمآبی زیست‌توده‌های خشک و یا مرطوب تولید میشود. در این پژوهش، بعد از تولید بیوچار و هیدروچار از چوب سیب، با ترسیب ذرات هیدروکسید دوگانه لایه‌ای (LDH) بر روی سطوح بیوچار ...
بیشتر
بیوچار و هیدروچار مواد جامد کربنی هستند که از کربونیزهشدن زیست‌توده‌های آلی تولید می‌شوند. بیوچار با گرماکافت زیست‌توده‌های خشک اما هیدروچار با کربونیزهشدن گرمآبی زیست‌توده‌های خشک و یا مرطوب تولید میشود. در این پژوهش، بعد از تولید بیوچار و هیدروچار از چوب سیب، با ترسیب ذرات هیدروکسید دوگانه لایه‌ای (LDH) بر روی سطوح بیوچار و هیدروچار، بهترتیب ترکیب‌های LDH-بیوچار و LDH-هیدروچار ساخته شد و هر گرم از این ترکیب‌ها بهترتیب با 51 و 47 (میلیگرم فسفر بارگذاری شد (LDH-P-بیوچار و LDH-P-هیدروچار). سپس با استفاده از یک آزمایش گلخانهای به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه کاملاً تصادفی با 3 تکرار، اثر بیوچار، هیدروچار، LDH، LDH-بیوچار، LDH-هیدروچار، LDH-P-بیوچار و LDH-P-هیدروچار در حضور و عدم حضور کود مونوکلسیم فسفات بر وزن شاخساره و ریشه خشک، غلظت نیتروژن، فسفر و پتاسیم شاخساره و غلظت فسفر و پتاسیم ریشه ذرت بررسی شد. نتایج نشان داد که بیوچار نسبت به هیدروچار دارای درصد عملکرد و خاکستر، pH و EC بیشتری بود و غلظت عناصر مورد بررسی بهجز نیتروژن در بیوچار بیشتر از هیدروچار بود. با مصرف کود فسفر در خاک، وزن شاخساره و ریشه خشک در تمام سطوح اصلاحگر بهجز LDH-P-بیوچار و LDH-P-هیدروچار نسبت به تیمار بدون اصلاحگر افزایش یافت. بیشترین وزن شاخساره و ریشه خشک گیاه در تیمارهای LDH-P-بیوچار و LDH-P-هیدروچار و کمترین وزن شاخساره و ریشه خشک در حضور LDH به‌دست آمد. مصرف کود فسفر در حضور LDH-بیوچار و LDH-هیدروچار باعث افزایش معنادار غلظت فسفر شاخساره و ریشه ذرت شد اما بر غلظت نیتروژن و پتاسیم شاخساره اثر معنادار نداشت و غلظت پتاسیم ریشه را در حضور بیوچار و LDH-بیوچار و در شاهد کاهش داد. بیشترین غلظت فسفر شاخساره و ریشه و بیشترین غلظت نیتروژن شاخساره در دو تیمار LDH-P-بیوچار و LDH-P-هیدروچار مشاهده شد. کود فسفر با بیوچار، هیدروچار، LDH-بیوچار و LDH-هیدروچار در افزایش وزن شاخساره و ریشه خشک و غلظت فسفر شاخساره و ریشه گیاه برهمکنش هم‌افزایی ولی با LDH، LDH-P-بیوچار و LDH-P-هیدروچار برهمکنش ناهمسازی داشت. بنابراین، مصرف بیوچار، هیدروچار، LDH-بیوچار و LDH-هیدروچار به‌همراه کود فسفر و ترکیب‌های LDH-P-بیوچار و LDH-P-هیدروچار بدون مصرف کود فسفر برای کشت ذرت در شرایط مشابه میتواند پیشنهاد شود.
تغذیه گیاه، حاصلخیزی خاک و کودها
علی عبدالهی؛ مهدی تقوی؛ مجتبی نوروزی مصیر؛ عبدالامیر معزی
چکیده
در میان فناوری‌های نوین، فناوری نانو نقش مهمی در کشاورزی و تولید مواد غذایی دارد. در این راستا، آزمایشی به صورت طرح کامل تصادفی برای بررسی تأثیر نانو ذرات اکسید آهن عامل‌دار بر ویژگیهای عملکردی و غلظت و جذب و روی گندم انجام شد. تیمارهای آزمایش، شامل نانو ذرات اکسید آهن عامل‌دار (هیدروکسیل OH، کربوکسیل COOH، آمین NH2) هر کدام در سه سطح ...
بیشتر
در میان فناوری‌های نوین، فناوری نانو نقش مهمی در کشاورزی و تولید مواد غذایی دارد. در این راستا، آزمایشی به صورت طرح کامل تصادفی برای بررسی تأثیر نانو ذرات اکسید آهن عامل‌دار بر ویژگیهای عملکردی و غلظت و جذب و روی گندم انجام شد. تیمارهای آزمایش، شامل نانو ذرات اکسید آهن عامل‌دار (هیدروکسیل OH، کربوکسیل COOH، آمین NH2) هر کدام در سه سطح (100، 200 و 300 میلیگرم بر کیلوگرم)، سولفات روی (ZnSO4) (در سطح 40 کیلوگرم در هکتار) و تیمار شاهد بودند. نتایج نشان داد که بیشترین مقدار روی قابل دسترس خاک در تیمار نانو ذرات اکسید آهن کربوکسیلدار به مقدار 300 میلیگرم در کیلوگرم نسبت به تیمار شاهد به‌دست میآید. بیشترین مقدار عملکرد ریشه و ساقه در تیمار نانو ذرات اکسید آهن هیدروکسیلدار به مقدار 300 میلیگرم در کیلوگرم به‌دست آمد. نانو ذرات اکسید آهن کربوکسیلدار بیشترین تأثیر را بر غلظت و جذب روی در گندم داشتند. بنابراین استفاده از نانو ذرات به مقدار مناسب میتواند موجب بهبود وضعیت عناصر غذایی خاک، محصولات و در نهایت انسان شود.
شیمی و آلودگی خاک
هادی حبیبی؛ علیرضا موحدی؛ مجتبی خوش روش؛ علیرضا صابری
چکیده
افزایش عملکرد و به دنبال آن افزایش غلظت عناصر پرمصرف و کم مصرف در گیاه یکی از جنبههای مهم کشاورزی است. یکی از راهکارهای جدیدی که میتواند در این زمینه مورد استفاده قرار گیرد استفاده از آب مغناطیسی است. آب مغناطیسی بواسطه عبور آب از یک میدان مغناطیسی بدست میآید. بدین منظور آزمایشی در قالب فاکتوریل با دو تیمار اصلی اضافه کردن و ...
بیشتر
افزایش عملکرد و به دنبال آن افزایش غلظت عناصر پرمصرف و کم مصرف در گیاه یکی از جنبههای مهم کشاورزی است. یکی از راهکارهای جدیدی که میتواند در این زمینه مورد استفاده قرار گیرد استفاده از آب مغناطیسی است. آب مغناطیسی بواسطه عبور آب از یک میدان مغناطیسی بدست میآید. بدین منظور آزمایشی در قالب فاکتوریل با دو تیمار اصلی اضافه کردن و اضافه نکردن کود پتاسیمی و روی و پنج تیمار فرعی (شدتهای مختلف میدان مغناطیسی شامل 4/0 سیم پیچ، 3/0 آهنربا، 3/0 سیم پیچ، 1/0 سیمپیچ و تیمار شاهد) در چهار تکرار (40=n) در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان صورت پذیرفت. نتایج نشان داد که تمام کرتهایی که بوسیله آب مغناطیسی آبیاری شده بودند دارای بوتههای با ارتفاع بیشتر و همچنین عملکرد بیشتری بودند. همچنین بوتههایی که بوسیله آب مغناطیسی آبیاری شده بودند دارای غلظت بالاتری (p <0.01) از روی و آهن در بلال خود بودند. در بین تیمارهای آب مغناطیسی، شدت 4/0 تسلا بیشترین تأثیر را بر عملکرد و ارتفاع ذرت و همچنین غلظت روی و آهن در بلال داشت (p <0.01). عملکرد ذرت در تیمارهای 4/0 سیم پیچ، 3/0 آهنربا، 3/0 سیم پیچ و 1/0 سیم پیچ که کود پتاسیمی و روی به آنها اضافه شده بود نسبت به تیمار شاهد افزایش نشان داد. این نتایج نشان میدهد که راهکار مغناطیس نمودن آب میتواند به عنوان یک گزینه مناسب برای افزایش غلظت عناصر غذایی،کمیت و کیفیت عملکرد ذرت علوفهای مورد استفاده قرار گیرد.
