مقاله پژوهشی
حورا فیاض؛ نفیسه یغمائیان؛ عاطفه صبوری؛ احمد شیرین فکر
چکیده
خاک به‌عنوان یکی از مهمترین اجزای محیط زیست بوده و حاصلخیزی آن به صورت مستقیم و غیرمستقیم بر تغییرات کمیت و کیفیت محصول مؤثر است. به‌منظور تأمین امنیت غذایی، توسعه یک روش مناسب برای ارزیابی حاصلخیزی و بهره‌وری خاک از اهمیت زیادی برای تولید محصول برخوردار است. این پژوهش با هدف تعیین شاخص حاصلخیزی خاک با دو روش Fuzzy-AHP و پارامتریک، ...
بیشتر
خاک به‌عنوان یکی از مهمترین اجزای محیط زیست بوده و حاصلخیزی آن به صورت مستقیم و غیرمستقیم بر تغییرات کمیت و کیفیت محصول مؤثر است. به‌منظور تأمین امنیت غذایی، توسعه یک روش مناسب برای ارزیابی حاصلخیزی و بهره‌وری خاک از اهمیت زیادی برای تولید محصول برخوردار است. این پژوهش با هدف تعیین شاخص حاصلخیزی خاک با دو روش Fuzzy-AHP و پارامتریک، شناسایی عوامل محدود‌کننده حاصلخیزی خاک و مقایسه دو روش ارزیابی کمی حاصلخیزی خاک در ارتباط با عملکرد در باغ‌های چای غرب استان گیلان انجام گرفت. در مجموع 66 نمونه خاک مرکب از عمق صفر تا 30 سانتی‌متر و برگ سبز چای از بخشی از باغ‌های چای با عملکرد متفاوت برداشت شد. سپس شاخص حاصلخیزی خاک با دو روش فرایند تحلیل سلسله مراتبی فازی (SFI- Fuzzy AHP) و پارامتریک (SFI- Parametric) مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج نشان داد که مقدار کربن آلی، پتاسیم قابل دسترس و pH از اثرگذارترین معیارهای حاصلخیزی خاک برای تولید چای در منطقه مطالعاتی هستند. برای هر دو شاخص SFI- Fuzzy AHP و SFI- Parametric بیشترین و کمترین شاخص حاصلخیزی خاک به ترتیب مربوط به باغ با عملکرد بالا و پایین بود. شاخص حاصلخیزی SFI- Fuzzy AHP در باغ‌های با عملکرد بالا و پایین از لحاظ آماری اختلاف معنی‌داری با یکدیگر نشان دادند. همچنین همبستگی بین عملکرد چای و شاخص SFI- Fuzzy AHP (63/0= R2)، بیشتر از شاخص SFI- Parametric (50/0= R2) بود. بنابراین تعیین شاخص حاصلخیزی خاک با روش Fuzzy-AHP برای ارزیابی حاصلخیزی خاک اراضی چای‌کاری بر روش پارامتریک برتری دارد.
مقاله پژوهشی
فاطمه حسنی؛ عطااله خادم الرسول؛ حسین شکفته
چکیده
شور و سدیمی شدن خاک‌ها، از جمله پدیده‌های تخریب خاک محسوب می‌شود که ضمن کاهش کیفیت خاک به‌طور فزاینده‌ای، موجب کاهش عملکرد محصولات به‌ویژه در مناطق خشک و نیمه‌خشک می‌گردد. یکی از روش‌های اصلاح و بهبود کیفیت خاک‌های شور و سدیمی، کاربرد اصلاح‌کننده‌های آلی همچون زغال‌های زیستی (Biochars) و کمپوست است. در این پژوهش زغال‌زیستی حاصل ...
بیشتر
شور و سدیمی شدن خاک‌ها، از جمله پدیده‌های تخریب خاک محسوب می‌شود که ضمن کاهش کیفیت خاک به‌طور فزاینده‌ای، موجب کاهش عملکرد محصولات به‌ویژه در مناطق خشک و نیمه‌خشک می‌گردد. یکی از روش‌های اصلاح و بهبود کیفیت خاک‌های شور و سدیمی، کاربرد اصلاح‌کننده‌های آلی همچون زغال‌های زیستی (Biochars) و کمپوست است. در این پژوهش زغال‌زیستی حاصل از باگاس نیشکر، کنوکارپوس و پوست پسته (در سطوح 2 و 4 درصد وزنی) و همچنین کمپوست (در سطوح 2 و 4 درصد وزنی) و در سطوح رطوبتی (25، 50 و 70 درصد رطوبت مزرعه) به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی و در 3 تکرار به خاک اعمال شد. نتایج نشان داد که تیمار 4 درصد زغال-زیستی بقایای کنوکارپوس و در سطح رطوبتی 25 درصد منجربه بیشترین کاهش جرم مخصوص ظاهری و مقاومت فروروی خاک گردید. در اثر افزدون 4 درصد زغال‌زیستی کنوکارپوس در سطح رطوبتی 50 درصد ظرفیت مزرعه بیشترین میزان میانگین وزنی قطر خاکدانه‌ها به‌عنوان شاخص پایداری خاکدانه‌ها و رطوبت حدروانی به‌دست آمد. همچنین افزودن تیمار 4 درصدی بقایای کنوکارپوس در سطح رطوبتی 70 درصد ظرفیت مزرعه به خاک سبب افزایش رطوبت حد خمیری شد. این پژوهش نشان دادکه کاربرد زغال‌های‌زیستی و کمپوست به‌عنوان اصلاح‌کننده‌هایی مناسب جهت بهبود ویژگیهای فیزیکی و مکانیکی خاک‌های شور و سدیمی محسوب می‌شوند. بر اساس نتایج این پژوهش زغال‌زیستی بقایای کنوکارپوس، بیشترین تأثیر را بر روی ویژگیهای فیزیکی و مکانیکی خاک‌های شوروسدیمی منطقه‌ی مطالعاتی نشان داد. بدین ترتیب می‌توان از این اصلاح‌کننده‌ی آلی به‌عنوان یک تیمار اثربخش در راستای تحقق اهداف مدیریت بقایای آلی استفاده نمود.
مقاله پژوهشی
شایان حاجی نجف؛ شعبان قوامی جولندان؛ حسن مسعودی
چکیده
تهیه و تامین آب آشامیدنی سالم و پایدار در هر جامعه‌ای یکی از مهمترین و با اهمیت‌ترین کارها در جهت ارتقاء سلامت جامعه است. بر همین اساس پژوهشگران همواره به دنبال روش‌های نوین جهت تولید آب شیرین و گوارا هستند. یکی از روش‌های نوین تولید آب شیرین در حجم پایین استفاده از سامانه‌هایی است که به روش چگالشی از رطوبت هوا تولید آب می کنند. در ...
بیشتر
تهیه و تامین آب آشامیدنی سالم و پایدار در هر جامعه‌ای یکی از مهمترین و با اهمیت‌ترین کارها در جهت ارتقاء سلامت جامعه است. بر همین اساس پژوهشگران همواره به دنبال روش‌های نوین جهت تولید آب شیرین و گوارا هستند. یکی از روش‌های نوین تولید آب شیرین در حجم پایین استفاده از سامانه‌هایی است که به روش چگالشی از رطوبت هوا تولید آب می کنند. در این پژوهش نیز از رطوبت هوا به عنوان یک منبع جبران شدنی، برای تولید آب استفاده شد و اثر عوامل دما (در چهار سطوح 20، 30، 40 و50 درجه سانتی گراد)، رطوبت هوا (در چهار سطوح 30، 50، 70 و 90 درصد)، دبی هوای ورودی (در سه سطح 5/2، 5 و 5/7 متر مکعب بر ساعت) و طول موثر لوله (در دو سطح 2 و 4 متر با قطر 30 میلی متر و ضخامت 1 میلی متر) بر میزان تولید آب مورد بررسی و تحلیل قرار گرفت. طرح آماری مورد استفاده، طرح کرت‌های خرد شده در قالب بلوک های کاملا تصادفی بود و تجزیه و تحلیل داده‌ها و مقایسه میانگینها با استفاده از نرم افزار SPSS انجام پذیرفت. نتایج نشان داد که هر یک از عوامل رابطه مستقیم با میزان تولید آب دارد و بیشترین میزان تولید آب در شرایط دمای 50 درجه سانتیگراد، سرعت 3 متر بر ثانیه، رطوبت 90 درصد و طول لوله مسی 4 متر در بازه زمانی معین بدست آمد.
مقاله پژوهشی
ثمانه آریابد؛ اعظم رضوی نسب؛ فرهاد نداف فیض آبادی
چکیده
به منظورکاربرد انواع هیومیک اسید بر غلظت عناصر و اجزای عملکرد پسته، آزمایشی در قالب طرح بلوک‌های خرد شده کامل تصادفی و در سه تکرار انجام شد که کرت اصلی شامل چهار نوع هیومیک اسید (جامد معمولی، جامد فرتی پلاس، مایع ایرانی (هر سه از شرکت شیمی گل فیض) و مایع آمریکایی (هیومکس )) و کرت فرعی شامل سطوح مختلف کاربرد (صفر، سطح اول برای کودهای جامد ...
بیشتر
به منظورکاربرد انواع هیومیک اسید بر غلظت عناصر و اجزای عملکرد پسته، آزمایشی در قالب طرح بلوک‌های خرد شده کامل تصادفی و در سه تکرار انجام شد که کرت اصلی شامل چهار نوع هیومیک اسید (جامد معمولی، جامد فرتی پلاس، مایع ایرانی (هر سه از شرکت شیمی گل فیض) و مایع آمریکایی (هیومکس )) و کرت فرعی شامل سطوح مختلف کاربرد (صفر، سطح اول برای کودهای جامد 600 کیلو و کودهای مایع 40 لیتر در هکتار و سطح دوم برای کودهای جامد 800 کیلو و کودهای مایع 60 لیتر در هکتار) و درمجموع 36 درخت ده ساله پسته رقم بادامی در شهرستان مه ولات استان خراسان رضوی انجام شد. نتایج نشان داد بیشترین کربن آلی (42/71%)، غلظت نیتروژن (22/72%) و پتاسیم قابل دسترس خاک (01/43%) در اثر کاربرد هیومکس بدون اختلاف معنی‌دار با مایع شیمی گل و جامد فرتی پلاس حاصل شد. بیشترین غلظت فسفر قابل دسترس خاک (30/78%)، کلسیم (90/54%) و منیزیم (05/56%) خاک از هیومکس بدون اختلاف معنی‌دار با مایع شیمی گل بدست آمد. بیشترین غلظت نیتروژن (23/42%)، فسفر(64/17%) و منیزیم (64/9%) برگ از کاربرد هیومکس و بیشترین غلظت کلسیم از سه نوع هیومیک اسید ذکر شده غیر از جامد معمولی بدست آمد. بیشترین میزان صد دانه (69/21%)، کمترین اونس (45/27%) و پوکی (38/25%) نیز از بیشترین مقدار مصرفی هیومیک اسید نسبت به شاهد حاصل شد. طبق نتایج بدست آمده اسیدهای هیومیک داخلی (غیر از جامد معمولی) به خوبی هیومکس بوده و با تکیه بر دانش داخلی می‌توان از خروج بی مورد ارز جلوگیری نمود.
مقاله پژوهشی
احمد دانش خواه؛ محمود قاسمی نژاد رائینی؛ محمدامین آسودار؛ افشین مرزبان؛ مختار حیدری
چکیده
چکیدهکمبود آب در مناطق خشک و نیمه خشک یکی از مهمترین عواملی است که تولید محصولات زراعی را تحت تاثیر قرار می‌دهد. استفاده از روش‌های مختلف خاک‌ورزی حفاظتی همانند کم خاک‌ورزی و استفاده از مالچ‌های آلی و غیر آلی نیز از روش‌های کاربردی در کشاورزی پایدار، می‌تواند سبب کاهش مصرف آب و کاهش مصرف انرژی در یک سیستم زراعی گردد. در این تحقیق ...
بیشتر
چکیدهکمبود آب در مناطق خشک و نیمه خشک یکی از مهمترین عواملی است که تولید محصولات زراعی را تحت تاثیر قرار می‌دهد. استفاده از روش‌های مختلف خاک‌ورزی حفاظتی همانند کم خاک‌ورزی و استفاده از مالچ‌های آلی و غیر آلی نیز از روش‌های کاربردی در کشاورزی پایدار، می‌تواند سبب کاهش مصرف آب و کاهش مصرف انرژی در یک سیستم زراعی گردد. در این تحقیق اثر کاربرد روش‌های خاک‌ورزی حفاظتی و الگوی کاشت پلاستیکی بر عملکرد گیاه توت فرنگی و کارایی مصرف آب در سال 1398 مورد بررسی قرار گرفت. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب بلوک‌های کامل تصادفی در 3 تکرار صورت گرفت. کرت‌های آزمایش شامل دو نوع سیستم خاک‌ورزی (مرسوم و حفاظتی) و سه نوع سیستم کشت (زیر پلاستیک، روی پلاستیک و بدون پلاستیک) بودند. داده‌ها نشان داد استفاده از خاک‌ورزی حفاظتی و کفپوش پلاستیکی، نگهداری رطوبت در خاک را به میزان 22٪ افزایش داد. خاک‌ورزی حفاظتی به دلیل روند آرام در تغییر خصوصیات خاک تاثیر معنی‌داری بر عملکرد توت فرنگی نداشت اما خاکپوش پلاستیکی به دلیل افزایش ماندگاری رطوبت در خاک باعث افزایش عملکرد گیاه توت فرنگی به میزان 71/31 درصد شد. از آنجایی که نوع خاک‌ورزی بر عملکرد توت فرنگی در این مطالعه اثر معنی‌دار نداشت بنابراین خاک‌ورزی تاثیر چشمگیری بر کارایی مصرف آب ندارد ولی الگوهای مختلف کاشت به دلیل تحت تاثیر قرار دادن عملکرد، کارایی مصرف آب را نیز به طور معنی‌داری تحت تاثیر قرار دادند.
