پرستو اصلانی؛ مسعود داوری؛ محمدعلی محمودی؛ فرزاد حسین پناهی؛ ناصر خالق پناه
چکیده
این پژوهش با هدف بررسی اثر زئولیت کلینوپتیلولایت بر برخی شاخص‌های کیفیت خاک و همچنین شاخص‌های رشد و عملکرد گندم انجام شد. بدین منظور، آزمایشی مزرعه‌ای در قالب طرح کرت‌های خرد شده بر پایه بلوک‌های کامل تصادفی در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه کردستان انجام شد. تیمارهای مورد‌مطالعه در این پژوهش شامل زئولیت طبیعی در چهار سطح صفر، 5، 10 و 15 ...
بیشتر
این پژوهش با هدف بررسی اثر زئولیت کلینوپتیلولایت بر برخی شاخص‌های کیفیت خاک و همچنین شاخص‌های رشد و عملکرد گندم انجام شد. بدین منظور، آزمایشی مزرعه‌ای در قالب طرح کرت‌های خرد شده بر پایه بلوک‌های کامل تصادفی در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه کردستان انجام شد. تیمارهای مورد‌مطالعه در این پژوهش شامل زئولیت طبیعی در چهار سطح صفر، 5، 10 و 15 تن در هکتار و مقادیر نیتروژن در پنج سطح صفر، 50، 100، 150 و 200 کیلوگرم در هکتار بودند. شایان ذکر است که زئولیت مورد‌استفاده در سال 1397 با لایه سطحی خاک مخلوط و این آزمایش در سال 1398 بدون اضافه شدن زئولیت تکرار شد. مزرعه در سال اول تحت کشت سیب‌زمینی و در سال دوم تحت کشت گندم قرار گرفت. نتایج حاصل از سال دوم نشان داد که تأثیر کاربرد زئولیت، نیتروژن و اثر مثقابل آن‌ها برρb و ρp کاهشی و بر f، Ks، CEC، EC و pH خاک افزایشی بودند. نتایج همچنین نشان داد که مقدار پروتئین دانه، وزن هزار دانه، تعداد سنبله، تعداد دانه در سنبله، عملکرد اقتصادی، عملکرد بیولوژیک و شاخص برداشت تحت‌تأثیر کاربرد زئولیت، نیتروژن و اثر مثقابل آن‌ها قرار گرفتند، و‌لیکن تأثیر آن‌ها بر غلظت کلروفیل معنی‌دار نبود. صفات زراعی بهبود یافته و افزایش تولید دانه به‌دلیل استفاده از زئولیت را می‌توان به بهبود شاخص‌های کیفیت خاک و همچنین افزایش جذب نیتروژن ارتباط داد. در مجموع نتایج نشان داد که کاربرد همزمان زئولیت و نیتروژن در خاک می‌تواند یک رویکرد سودمند برای افزایش کارایی کودهای نیتروژنه و همچنین بهبود پایداری در سیستم‌های کشاورزی باشد.
