شیمی و آلودگی خاک
رویا زلقی؛ علی اکبر صفری سنجانی
دوره 37، شماره 1 ، شهریور 1393، ، صفحه 49-65
چکیده
گیاه‌پالایی روشی سازگار با محیط زیست برای برداشت آلایندهها از خاکهای آلوده، با کاربرد گیاهان است. این پژوهش برای ارزیابی توانایی گیاهان ذرت (zea mayse)، آفتابگردان (Helianthus annuus)، شاهدانه (Cannabis sativa) و کلزا Brassica napus)) کشت شده در خاک معدن سرب و روی آهنگران در برابر یک خاک کشاورزی (زراعی) برای انباشت فلزات سرب، روی و مس در شرایط گلخانهای ...
بیشتر
گیاه‌پالایی روشی سازگار با محیط زیست برای برداشت آلایندهها از خاکهای آلوده، با کاربرد گیاهان است. این پژوهش برای ارزیابی توانایی گیاهان ذرت (zea mayse)، آفتابگردان (Helianthus annuus)، شاهدانه (Cannabis sativa) و کلزا Brassica napus)) کشت شده در خاک معدن سرب و روی آهنگران در برابر یک خاک کشاورزی (زراعی) برای انباشت فلزات سرب، روی و مس در شرایط گلخانهای انجام شد. وزن خشک بخش هوایی و ریشه و غلظت فلزات در آنها، فاکتورهای ترابری و غنی سازی و ریخت‌های گوناگون فلزات در خاک اندازهگیری شد. توزیع سرب و روی در هر دو خاک به صورت باقیمانده>کربناته>آلی>تبادلی و توزیع مس به صورت باقیمانده> آلی> کربناته> تبادلی بود. کمترین و بیشترین غلظت سرب به ترتیب در بخش هوایی ذرت کشت شده در خاک کشاورزی و شاهدانه کشت شده در خاک معدن (50/25 و 30/301 میلیگرم در کیلوگرم) دیده شد. فاکتور ترابری سرب در دامنه 96/0-72/0 و به ترتیب آفتابگردان> شاهدانه> کلزا>ذرت، برای روی در دامنه 99/0-70/0 و به شکل آفتابگردان>ذرت>شاهدانه>کلزا و برای مس در دامنه 83/1-49/0 و به ترتیب آفتابگردان>شاهدانه>کلزا>ذرت بود. فاکتور غنی سازی سرب از 24/0 تا 48/0 به ترتیب در ذرت و شاهدانه دیده شد و برای روی نیز از 75/0 تا 01/1 به ترتیب در ذرت و آفتابگردان دیده شد. بیشترین فاکتور غنی سازی مس، در آفتابگردان (42/1) و کمترین آن در شاهدانه (39/0) دیده شد. نتایج نشان داد که هیچ یک از گیاهان بررسی شده بیش‌اندوز سرب، روی و مس نبودند. اما آفتابگردان و شاهدانه توانایی بیشتری در مقایسه با ذرت و کلزا برای انباشت سرب داشتند.
