نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• نرگس محراب ¹
• مصطفی چرم ²
• سعید حجتی ³

¹ دانش آموخته کارشناسی ارشد گروه خاکشناسی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید چمران اهواز

² دانشیارگروه خاکشناسی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید چمران اهواز

³ استادیار گروه خاکشناسی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید چمران اهواز

چکیده

به منظور بررسی تأثیر زئولیت غنی­ شده با آمونیوم و دو نوع بافت خاک بر خصوصیات رشدی گیاه گندم و کارایی مصرف آب، آزمایشی به صورت فاکتوریل بر پایه طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار در گلخانه دانشگاه شهید چمران اهواز، در پاییز 1390 اجرا شد. تیمارهای آزمایشی شامل 5 درصد و 10 درصد زئولیت خام، 5 درصد و 10 درصد زئولیت غنی­شده با آمونیوم، تیمار کود شیمیایی (100 کیلوگرم در هکتار) و بافت خاک شامل لوم رسی و لوم شنی بودند. نتایج نشان داد که بافت خاک بر تمام فاکتورهای خصوصیات رشدی گندم و همچنین کارایی مصرف آب در سطح یک درصد اثر معنی­دار داشت. درصد نیتروژن گیاه، وزن هزاردانه و عملکرد دانه در خاک لوم شنی نسبت به لوم رسی بالاتر بود. کارایی مصرف آب در بافت لوم رسی بیشتر از لوم شنی اندازه­گیری شد. هیچ یک از تیمارهای زئولیتی بر کارایی مصرف آب اثر معنی داری نداشتند. بالاترین درصد نیتروژن گیاه در تیمار کود شیمیایی و 10 درصد زئولیت غنی­شده با آمونیوم و بالاترین عملکرد دانه در تیمار 10 درصد زئولیت غنی­شده با آمونیوم مشاهده شد. بیشترین میزان  C/Nدر تیمار 10 درصد زئولیت خام و در بافت لوم شنی اندازه­گیری شد. بنابراین با کاربرد بیشتر زئولیت غنی­شده با آمونیوم و با مصرف کمتر کود شیمیایی می­توان خصوصیات رشدی گیاه گندم را بهبود داد و از این طریق علاوه بر صرفه­جویی در مصرف کودهای شیمیایی به کاهش آلودگیهای محیط زیست کمک کرد.

کلیدواژه‌ها

• گندم
• زئولیت غنی‌شده با آمونیوم
• بافت خاک
• خصوصیات رشدی
• کارایی مصرف آب

عنوان مقاله [English]

The Effect of NH4+ -Zeolite on Growth Characteristics of Wheat and Water Use Efficiency in Two Soil Textures

نویسندگان [English]

• N. Mehrab ¹
• M. Chorom ²
• S. Hojati ³

¹ Former M.Sc. student, Department of Soil Science, College of Agriculture, Shahid Chamran University of Ahvaz, Khuzestan, Iran

² Associate Professor, Department of Soil Science, College of Agriculture, Shahid Chamran University of Ahvaz, Khuzestan, Iran

³ Assistant Professor, Department of Soil Science, College of Agriculture, Shahid Chamran University of Ahvaz, Khuzestan, Iran

چکیده [English]

To evaluate the effect of two types of soil textures and zeolite enriched with ammonium on growth characteristics of wheat and water use efficiency, a factorial experiment based on a completely randomized design with three replications in greenhouse condition was conducted at Shaid Chamran University in the autumn of 2011. Treatments were 5% and 10% of the raw zeolite, 5% and 10% zeolite enriched with ammonium, fertilizer treatment (100 kg ha^-1) and soil textures were clay loam and sandy loam. The results showed that the soil texture significantly affected the growth characteristics of wheat and water use efficiency (P<0.01). The plant nitrogen percentage, 1000-seed weight and seed yield were higher in sandy loam soil than in clay loam. Water use efficiency in sandy loam, was more than clay loam. None of the zeolite treatments had a significant effect on water use efficiency. The highest percentage of plant nitrogen fertilizer plants treated with ammonium-rich zeolite and 10%, respectively. The highest percentage of plant nitrogen was observed in chemical fertilizer treatment and 10% NH₄⁺-zeolite and the highest seed yield was obtained in 10% NH₄⁺-zeolite treatment. The highest C/N ratio was measured in treated with 10% raw zeolite in a sandy loam soil. Therefore, the application of ammonium zeolite enriched can be improved wheat growth characteristics and using less chemical fertilizer and thereby also saving on fertilizers helped to reduce environmental pollution.

کلیدواژه‌ها [English]

• wheat
• NH4+ -zeolite
• Soil texture
• Growth Characteristics
• Water use efficiency