کاربردی
تغذیه گیاه، حاصلخیزی خاک و کودها
علیرضا جعفرنژادی؛ فرهاد مشیری؛ فاطمه مسکینی ویشکایی
چکیده
امروزه استفاده تلفیقی از کودهای آلی و شیمیایی برای تولید پایدار و حفظ منابع خاک اجتنابناپذیر میباشد. به منظور مطالعه تأثیر طولانیمدت کاربرد توام کودهای شیمیایی و آلی بر برخی ویژگیهای خاک و محتوای عناصر غذایی خاک و دانه گندم در کرتهای ثابت، پژوهشی در شش تیمار مدیریت مصرف کودهای آلی و شیمیایی در سه تکرار و در قالب طرح بلوکهای ...
بیشتر
امروزه استفاده تلفیقی از کودهای آلی و شیمیایی برای تولید پایدار و حفظ منابع خاک اجتنابناپذیر میباشد. به منظور مطالعه تأثیر طولانیمدت کاربرد توام کودهای شیمیایی و آلی بر برخی ویژگیهای خاک و محتوای عناصر غذایی خاک و دانه گندم در کرتهای ثابت، پژوهشی در شش تیمار مدیریت مصرف کودهای آلی و شیمیایی در سه تکرار و در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی به مدت 4 سال در استان خوزستان اجرا شد. تیمارهای آزمایشی شامل شاهد بدون کاربرد کود شیمیایی (T1)، کاربرد کودهای شیمیایی NPK بر اساس آزمون خاک (T2)، کاربرد کود گاوی هر دو سال یکبار+ 75 درصد نیتروژن توصیه شده + 50 درصد فسفر و پتاسیم توصیه شده (T3)، کاربرد کمپوست باگاس نیشکر هر دو سال یکبار + 75 درصد نیتروژن توصیه شده + 50 درصد فسفر و پتاسیم توصیه شده (T4)، کاربرد سالانه کود گاوی + 75 درصد نیتروژن توصیه شده (T5)، کاربرد سالانه کمپوست باگاس نیشکر + 75 درصد نیتروژن توصیه شده (T6) بودند. کاربرد تیمارهای کودی (به-جز تیمار T2 کاربرد انحصاری کود شیمیایی) تأثیر معنیداری بر شوری خاک نداشتند. بیشترین افزایش معنیدار کربن آلی خاک (حدود 13/0 درصد) در تیمارهای کاربرد تلفیقی کود گاوی و کودهای شیمیایی (T3 و T5) مشاهده شد. بیشترین مقدار فسفر و پتاسیم قابل دسترس خاک بهترتیب برابر با 8/19 و 3/253 میلیگرم در کیلوگرم در تیمار T3 به دست آمد. نتایج نشان داد که تیمارهای کودی تأثیر معنیداری بر محتوای فسفر و پتاسیم دانه گندم نداشتند. اما، بیشترین مقدار نیتروژن دانه گندم (06/2 میلیگرم در کیلوگرم) نیز در تیمار T3 مشاهده شد (38 درصد افزایش نسبت به تیمار شاهد). نتایج مؤید تأثیر بیشتر کود دامی نسبت به باگاس نیشکر بر بهبود محتوای عناصر غذایی خاک و گیاه بود. بنابراین، کاربرد 20 تن کود گاوی هر دو سال یکبار+ 75 درصد نیتروژن توصیه شده + 50 درصد فسفر و پتاسیم توصیه شده در مزارع گندم استان خوزستان توصیه میشود.
کاربردی
فیزیک، فرسایش و حفاظت خاک
بهاره کیانی؛ فرشاد کیانی؛ اعظم رضاِیی؛ پونه ابراهیمی؛ سمانه محضری
چکیده
مزایای اقتصادی کشاورزی و خاکورزی حفاظتی در سالهای اولیه اجرای آن بسیار بحث برانگیز و از لحاظ اجرا دارای چالشهایی است. لذا این مطالعه با هدف تأثیر مدیریتهای مختلف خاکورزی بر برخی از شاخصهای کیفیت خاک در طی سال-های اولیه اجرا انجام گرفته است. این مطالعه در شهرستان نوکنده استان گلستان در قالب آزمایش بلوک کامل تصادفی در سه نوع ...
بیشتر
مزایای اقتصادی کشاورزی و خاکورزی حفاظتی در سالهای اولیه اجرای آن بسیار بحث برانگیز و از لحاظ اجرا دارای چالشهایی است. لذا این مطالعه با هدف تأثیر مدیریتهای مختلف خاکورزی بر برخی از شاخصهای کیفیت خاک در طی سال-های اولیه اجرا انجام گرفته است. این مطالعه در شهرستان نوکنده استان گلستان در قالب آزمایش بلوک کامل تصادفی در سه نوع مدیریت خاکورزی شامل مدیریت کشت حفاظتی بدون شخم (CA) ، کشت و شخم مرسوم (CT) و کشت حفاظتی با خاکورزی حداقل بصورت ریزبد (MT)، و طی 4 سال انجام شد. در هر مدیریت 30 نقطه بصورت تصادفی انتخاب و از عمق 0 تا 20 سانتیمتری نمونه برداری انجام گردید. نتایج نشان داد مقدار ماده آلی خاک در سال چهارم در تیمارهای بدون شخم و شخم حداقل به ترتیب افزایشی به میزان 47 و 17 درصد نسبت به سال اول مشاهده شد. ارزش خنثی سازی کل به ترتیب در مدیریتهای ، شخم مرسوم > بدون شخم >شخم حداقل مشاهده شد. مقدار نیتروژن کل در دو مدیریت حفاظتی افزایش داشته است که به معنی کاهش تلفات نیتروژن در مدت چهار ساله است. کشت بدون شخم در سال چهارم میتواند مقدار فسفر قابل دسترس را در خاک 47 درصد نسبت به سال اول افزایش دهد و عنصر پتاسیم در سال چهارم نسبت به سال اول در تیمار بدون شخم58 و شخم حداقل 52 درصد افزایش داشته است در حالیکه در شخم مرسوم افزایش مقدار پتاسیم 6 درصد بوده است. مقدار عناصر آهن و روی در شخم حداقل و مقدار منگنز در تیمار بدون شخم فراوانی بیشتری نشان داد. با توجه به اینکه روند تغییرات متفاوتی در این تحقیق به دست آمده است به نظر میرسد برای رسیدن به نتایج بهتر و قابل مشاهده توسط کشاورزان نیاز به زمان کافی برای اجرا است. این یافتهها یک چشم انداز عملی به کشاورزان، مروجان و مدیران ارائه میدهد تا در سالهای اولیه اجرا به دستاوردها بصورت واقع بینانه توجه نمایند. پیشنهاد میشود در سالهای ابتدایی اجرای این گونه طرحهای حفاظتی در مزارعی که شکنندگی و عدم قطعیتها در آن بیشتر است، حمایتهای دولتی و پشتیبانی صورت گیرد تا به پایداری نهایی برسند.
کاربردی
ارزیابی و تناسب اراضی
سینا بیگدلی؛ حیدر غفاری؛ مجتبی نوروزی مصیر؛ عبدالامیر معزی
چکیده
امروزه مفهوم کیفیت خاک (SQ) به طور گستردهای برای آگاهی از ظرفیت و محدودیت خاکها در سیستمهای مختلف محیطی مورد استفاده قرار گرفته است. باتوجه به اهمیت اراضی دیم در تولیدات کشاورزی هدف اصلی این تحقیق مدلسازی و کمیسازی کیفیت خاک بخشی از اراضی کشاورزی دیم شهرستان دزپارت با استفاده از تحلیل چند متغیره یکپارچه و همچنین تعیین حداقل ...
بیشتر
امروزه مفهوم کیفیت خاک (SQ) به طور گستردهای برای آگاهی از ظرفیت و محدودیت خاکها در سیستمهای مختلف محیطی مورد استفاده قرار گرفته است. باتوجه به اهمیت اراضی دیم در تولیدات کشاورزی هدف اصلی این تحقیق مدلسازی و کمیسازی کیفیت خاک بخشی از اراضی کشاورزی دیم شهرستان دزپارت با استفاده از تحلیل چند متغیره یکپارچه و همچنین تعیین حداقل مجموعه دادههای موثر می-باشد. تعداد ۱۱۹ نمونه خاک به روش مرکب از عمق 30-0 سانتیمتری خاک اراضی کشاورزی تهیه شد. نمونهها به آزمایشگاه منتقل و ویژگیهای شیمیایی-حاصلخیزی و فیزیکی اندازهگیری شدند. سپس کیفیت خاکها با استفاده از دو مجموعه داده کل (TDS) و حداقل (MDS) و روش تحلیل-های چندمتغیره با سه شاخص نمرو (NQI)، تجمعی وزنی (IQI) و تجمعی ساده (AQI) تعیین گردید. نتایج آزمون تجزیه مولفه-های اصلی (PCA) حاکی از آن بود که سه مولفه اصلی وجود دارد که در مجموع 78 درصد تغییرات واریانس کل را پوشش میدهند. مولفه اول به تنهایی حدود 31 درصد و مولفه دوم و سوم نیز به ترتیب 25 و 12 درصد واریانس کل دادهها را بیان کردند. هفت ویژگی شامل نیتروژن زیتوده میکروبی، کربن آلی، هدایت هیدرولیکی اشباع، آب قابلاستفاده گیاه، میزان شن، pH و EC به عنوان اعضای MDS انتخاب شدند. در مجموعه TDS بیشترین وزنها مربوط به سیلت و شن (به ترتیب با 093/0 و 095/0) و کمترین وزن با مقدار 050/0 به جرم مخصوص ظاهری اختصاص پیدا کرد. در مجموعه MDS، بیشترین وزن مربوط به ماده آلی و سیلت و کمترین وزن مربوط به pH بود. بهطور کلی، بر اساس دو شاخص AQI و WQI کیفیت خاک منطقه مورد مطالعه در کلاس متوسط قرار گرفتند. اما مقادیر بدست آمده از روش NQI برای کیفیت خاک بیانگر پایین بودن کیفیت خاک منطقه بود. شاخص کیفیت خاک وزنی با مجموعه داده حداقل و تابع غیرخطی (WQI_MDS_NL) به دلیل دارا بودن شاخص حساسیت بیشتر (یا انحراف از معیار بزرگتر) به عنوان مدل برتر انتخاب شد. در نهایت نقشه کیفیت خاک منطقه با استفاده از روش معکوس فاصله وزندار تهیه شد. بر اساس نقشه تهیه شده حدود 53 درصد اراضی منطقه کیفیت خاک متوسط و 47 درصد اراضی کیفیت خاک پایینی دارند.
کاربردی
تغذیه گیاه، حاصلخیزی خاک و کودها
سپیده رئیسی؛ نفیسه رنگ زن؛ نعیمه عنایتی ضمیر
چکیده
بیشتر خاکها یا کمبود روی دارند یا حاوی روی در شکل غیر قابل دسترس برای گیاه هستند. از طرفی شوری خاک یکی از مهمترین و رایجترین تنشهای محیطی در جهان است. تاثیر شوری بر شکلهای روی و زیستفراهمی آن در خاک متفاوت بوده است. در این مطالعه، به منظور بررسی اثر دوده کربن و مخلوط باکتریایی بر توزیع شکلهای شیمیایی روی تحت تنش شوری، آزمایشی ...
بیشتر
بیشتر خاکها یا کمبود روی دارند یا حاوی روی در شکل غیر قابل دسترس برای گیاه هستند. از طرفی شوری خاک یکی از مهمترین و رایجترین تنشهای محیطی در جهان است. تاثیر شوری بر شکلهای روی و زیستفراهمی آن در خاک متفاوت بوده است. در این مطالعه، به منظور بررسی اثر دوده کربن و مخلوط باکتریایی بر توزیع شکلهای شیمیایی روی تحت تنش شوری، آزمایشی گلدانی با چهار تکرار به صورت فاکتوریل با سه فاکتور شامل شوری در سه سطح (۲، ۵ و ۸ دسی زیمنس بر متر) و دوده کربن در دو سطح (0، 4 درصد وزنی) و مخلوط دو باکتری در دو سطح (مایهزنی وبدون مایهزنی) در قالب طرح پایهی کاملا تصادفی در سال 1402 در گلخانهای دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان انجام گرفت. برای تعیین شکلهای شیمیایی روی از روش عصارهگیری متوالی استفاده شد. پس از پایان آزمایش کربن زیتوده میکروبی، فعالیت کاتالاز و تنفس خاک اندازه گیری شد. نتایج نشان داد کاربرد مخلوط دو باکتری و دوده کربن باعث افزایش معنیدار شکلهای محلول و تبادلی، کربناتی، اکسید آهن و منگنز و آلی گردید. مایهزنی مخلوط باکتریایی و افزودن دوده کربن به خاک در سطح شوری ۲ دسی زیمنس بر متر باعث افزایش شکل محلول و قابل تبادل روی از 02/1 در خاک بدون اعمال تیمار به 38/1 میلیگرم در کیلوگرم شد که معادل 35 درصد افزایش بود. مایه-زنی مخلوط باکتریها و افزودن دوده کربن به خاک موجب افزایش تمام شکل-های روی بجز شکل باقیمانده شد. با افزایش سطح شوری مقدار شکلهای محلول و تبادلی،کربناتی و اکسیدی افزایش و شکل آلی کاهش یافت. بیشترین مقدار کربن زیتوده میکروبی، فعالیت کاتالاز و تنفس میکروبی خاک در تیمار دارای باکتری، دوده کربن و در سطح شوری 2 دسیزیمنس بر متر به ترتیب با مقادیر mgCmic100g-1 9/19 ، mLKMnO4g-1h-1 95/0 و mgCO2100g-1day-1 2/70 اندازهگیری شد. همبستگی مثبت بین تنفس خاک و تمام شکلهای روی به جز شکل باقیمانده وجود داشت، اما همبستگی بین تنفس خاک و شکل باقیمانده روی منفی بود که نشان دهنده تاثیر فعالیت میکروبی بر شکلهای مختلف روی است.
کاربردی
فیزیک، فرسایش و حفاظت خاک
میترا یاراحمدی؛ عطااله خادم الرسول؛ هادی عامری خواه
چکیده
رنگ خاک به عنوان یکی از ویژگیهای ظاهری خاکها است که با توجه به اثرگذاری بر روی بازتابهای سطح خاک میتواند جهت ارزیابی رفتارهای خاک مورد استفاده قرار بگیرد. در پژوهش حاضر امکان بهره-گیری از شاخصهای کمی شده رنگ خاک سطحی (RGB) با استفاده از سنجش از دور و رفتار طیفی بازتابی جهت تفکیک سطوح فرسایشی و رسوبی در حوضهی ظهیریهی استان خوزستان ...
بیشتر
رنگ خاک به عنوان یکی از ویژگیهای ظاهری خاکها است که با توجه به اثرگذاری بر روی بازتابهای سطح خاک میتواند جهت ارزیابی رفتارهای خاک مورد استفاده قرار بگیرد. در پژوهش حاضر امکان بهره-گیری از شاخصهای کمی شده رنگ خاک سطحی (RGB) با استفاده از سنجش از دور و رفتار طیفی بازتابی جهت تفکیک سطوح فرسایشی و رسوبی در حوضهی ظهیریهی استان خوزستان بررسی شد. نتایج نشان داد که شاخصهای کمی شدهی رنگ خاک سطحی (20-0 سانتیمتر) در حالت خشک قادر به تفکیک سطوح فرسایشی و رسوبی هستند (سطح 1درصد). همچنین نمودار میانگین بازتابهای زیراتمسفری سطوح فرسایشی و رسوبی نشان میدهد که بازتابهای سطوح رسوبی خصوصا در طول موجهای 1400، 1900 و 2100 نانومتر کمتر از سطوح فرسایشی است که علت آن وجود باندهای هیدروکسیل (OH) در خاک سطحی و در نتیجه بافت سنگینتر و تجمع ماده آلی بیشتر است. نتایج مقایسهی میانگین باندهای ماهواره لندست 8 نشان میدهد باندهای 2، 3 و 4 در سطح 1 درصد قادر به تفکیک سطوح فرسایشی و رسوبی هستند. نتایج این بررسی نشان میدهد باندهای حرارتی نمیتوانند جهت تفکیک سطوح فرسایشی از رسوبی استفاده شوند. نتایج این بررسی نشان میدهدکه با توجه به تفاوت در ویژگیهای رنگی سطوح فرسایشی و رسوبی در نتیجه امکان تفکیک آنها بر اساس ویژگیهای بازتابسنجی وجود دارد.
