TY - JOUR ID - 17262 TI - ارزیابی شاخص حاصلخیزی خاک با استفاده از روش‌های Fuzzy-AHP و پارامتریک در باغ های چای با عملکرد متفاوت JO - مهندسی زراعی JA - AGEN LA - fa SN - 2588-526X AU - فیاض, حورا AU - یغمائیان, نفیسه AU - صبوری, عاطفه AU - شیرین فکر, احمد AD - گروه علوم خاک، دانشکده علوم کشاورزی، دانشگاه گیلان AD - گروه علوم خاک دانشکده کشاورزی، دانشگاه گیلان AD - گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده علوم کشاورزی دانشگاه گیلان AD - گروه فناوری و مدیریت تولید، پژوهشکده چای، موسسه تحقیقات علوم باغبانی، سازمان تحقیقات آموزش و ترویج کشاورزی، لاهیجان Y1 - 2021 PY - 2021 VL - 44 IS - 3 SP - 275 EP - 294 KW - شاخص حاصلخیزی خاک KW - عوامل محدودکننده عملکرد KW - فرایند تحلیل سلسله مراتبی فازی KW - چای DO - 10.22055/agen.2021.38284.1613 N2 - خاک به‌عنوان یکی از مهم‌ترین اجزای محیط زیست بوده و حاصلخیزی آن به صورت مستقیم و غیرمستقیم بر تغییرات کمیت و کیفیت محصول مؤثر است. به‌منظور تأمین امنیت غذایی، توسعه یک روش مناسب برای ارزیابی حاصلخیزی و بهره‌وری خاک از اهمیت زیادی برای تولید محصول برخوردار است. این پژوهش با هدف تعیین شاخص حاصلخیزی خاک با دو روش Fuzzy-AHP و پارامتریک، شناسایی عوامل محدود‌کننده حاصلخیزی خاک و مقایسه دو روش ارزیابی کمی حاصلخیزی خاک در ارتباط با عملکرد در باغ‌های چای غرب استان گیلان انجام گرفت. در مجموع 66 نمونه خاک مرکب از عمق صفر تا 30 سانتی‌متر و برگ سبز چای از بخشی از باغ‌های چای با عملکرد متفاوت برداشت شد. سپس شاخص حاصلخیزی خاک با دو روش فرایند تحلیل سلسله مراتبی فازی (SFI- Fuzzy AHP) و پارامتریک (SFI- Parametric) مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج نشان داد که مقدار کربن آلی، پتاسیم قابل دسترس و pH از اثرگذارترین معیارهای حاصلخیزی خاک برای تولید چای در منطقه مطالعاتی هستند. برای هر دو شاخص SFI- Fuzzy AHP و SFI- Parametric بیش‌ترین و کمترین شاخص حاصلخیزی خاک به ترتیب مربوط به باغ با عملکرد بالا و پایین بود. شاخص حاصلخیزی SFI- Fuzzy AHP در باغ‌های با عملکرد بالا و پایین از لحاظ آماری اختلاف معنی‌داری با یکدیگر نشان دادند. همچنین همبستگی بین عملکرد چای و شاخص SFI- Fuzzy AHP (63/0= R2)، بیش‌تر از شاخص SFI- Parametric (50/0= R2) بود. بنابراین تعیین شاخص‌ حاصلخیزی خاک با روش Fuzzy-AHP برای ارزیابی حاصلخیزی خاک اراضی چای‌کاری بر روش پارامتریک برتری دارد. UR - https://agrieng.scu.ac.ir/article_17262.html L1 - https://agrieng.scu.ac.ir/article_17262_ef235d2174b04653bc0daea892f02d69.pdf ER -