تغذیه گیاه، حاصلخیزی خاک و کودها
حمیدرضا بوستانی؛ مهدی نجفی قیری؛ عباس میرسلیمانی
چکیده
یکی از مشکلات اساسی مرکبات رشدیافته در خاک‌های آهکی کمبود آهن است، بنابراین آگاهی از فرایند آزادسازی آهن از فاز جامد به محلول خاک، میتواند در مدیریت این خاک‌ها در استفاده بهتر از آهن بومی خاک مؤثر باشد. هدف از مطالعه حاضر شناسایی عوامل مؤثر بر سینتیک آزادسازی آهن در تعدادی از خاک‌های آهکی باغات‌پرتقال در منطقه داراب، ...
بیشتر
یکی از مشکلات اساسی مرکبات رشدیافته در خاک‌های آهکی کمبود آهن است، بنابراین آگاهی از فرایند آزادسازی آهن از فاز جامد به محلول خاک، میتواند در مدیریت این خاک‌ها در استفاده بهتر از آهن بومی خاک مؤثر باشد. هدف از مطالعه حاضر شناسایی عوامل مؤثر بر سینتیک آزادسازی آهن در تعدادی از خاک‌های آهکی باغات‌پرتقال در منطقه داراب، جنوب ایران بود. 10 خاک از باغات‌پرتقال در منطقه داراب، استان‌فارس که دارای ویژگی‌های شیمیایی و فیریکی مختلف بودند، انتخاب و محتوای آهن آنها توسط عصاره‌گیر DTPA در دوره زمانی 5 دقیقه تا 48 ساعت استخراج شد. داده‌های آزادسازی آهن به شش مدل سینتیکی مختلف برازش داده‌شد و مدل‌های سینتیکی برتر با استفاده از بیشترین ضریب‌تبیین و کمترین خطای استاندارد برآورد انتخاب شدند. الگوی آزادسازی آهن در خاک‌ها نشان داد که در زمان‌های ابتدایی، آزادسازی آهن سریع بود ولی در ادامه با سرعت کندتری ادامه پیدا کرد، ولی هیچ‌گاه تا 48 ساعت به‌تعادل نرسید. در بین مدل‌های سینتیکی، معادلات مرتبهای برازش خوبی را بر داده‌های آزادسازی آهن نداشتند ولی مدل‌های الوویچ ساده، تابع‌توان و پخشیدگی‌سهموی به خوبی داده‌های آزادسازی آهن را توصیف‌کردند و بهترین مدل تابع‌توان بود. ماده‌آلی و درصد شن همبستگی مثبت و معنی‌داری با سرعت آزادسازی آهن خاک از فاز جامد به محلول داشتند، درحالی‌که بین سرعت آزادسازی آهن با شوری‌خاک، pH، درصد سیلت و رس همبستگی منفی‌معنی‌داری وجود داشت. به‌نظر می‌رسد افزودن شن جهت سبک‌تر کردن بافت خاک، افزودن ماده آلی و کاهش شوری (آبشویی) خاک‌های آهکی تحت کشت پرتقال میتواند به آزاد شدن آهن بومی‌خاک از فاز جامد به محلول‌خاک و در نتیجه بهبود تغذیه آهن کمک شایانی کند.
تغذیه گیاه، حاصلخیزی خاک و کودها
مائده آگوشی؛ محمد علی بهمنیار؛ مهدی قاجار سپانلو؛ سید مصطفی عمادی
چکیده
پتاسیم یکی از مهمترین عناصر غذایی است که کمبود آن سبب کاهش رشد و عملکرد گیاه کلزا می‌گردد. کاربرد اصلاح‌کننده-های معدنی مانند زئولیت رویکرد مناسبی در جهت بهبود کیفیت خاک و افزایش پتاسیم خاک می‌باشد. این پژوهش با هدف تعیین اثر کاربرد زئولیت و زئولیت غنی‌شده با پتاسیم بر عملکرد، اجزای عملکرد و غلظت عنصر پتاسیم در خاک و گیاه کلزا، ...
بیشتر
پتاسیم یکی از مهمترین عناصر غذایی است که کمبود آن سبب کاهش رشد و عملکرد گیاه کلزا می‌گردد. کاربرد اصلاح‌کننده-های معدنی مانند زئولیت رویکرد مناسبی در جهت بهبود کیفیت خاک و افزایش پتاسیم خاک می‌باشد. این پژوهش با هدف تعیین اثر کاربرد زئولیت و زئولیت غنی‌شده با پتاسیم بر عملکرد، اجزای عملکرد و غلظت عنصر پتاسیم در خاک و گیاه کلزا، در دو خاک با بافت متفاوت انجام شد. این آزمایش به صورت اسپلیت پلات در سه تکرار و در شرایط گلدانی در گلخانه تحقیقاتی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری در سال 1401 انجام شد. عامل اصلی شامل دو نوع خاک ( لوم شنی و لوم رسی سیلتی) و عامل فرعی در دوازده سطح شامل شاهد، کود سولفات پتاسیم در دو سطح 32 و 46 میلی-گرم در کیلوگرم، کاربرد 2، 4 و 6 گرم زئولیت به‌همراه 32 میلی-گرم کود سولفات پتاسیم در کیلوگرم، 2، 4 و 6 گرم زئولیت به-همراه 46 میلیگرم کود سولفات پتاسیم در کیلوگرم و 2، 4 و 6 گرم زئولیت غنی‌شده با پتاسیم در نظر گرفته شد. نتایج نشان داد اثر تیمار اصلاح‌کننده بر تمامی صفات مورد مطالعه و اثر متقابل نوع خاک و تیمار اصلاح‌کننده تنها بر عملکرد دانه معنی‌دار گردید. اثر تیمار نوع خاک بر تمامی صفات به جز پتاسیم دانه معنی‌دار گردید. بیشترین عملکرد دانه (46/6 گرم در گلدان) در خاک لوم رسی سیلتی و تیمار 4 گرم زئولیت در کیلوگرم به‌همراه 46 میلیگرم در کیلوگرم کود سولفات پتاسیم (T7) مشاهده شد. در بین تیمارهای زئولیت غنی شده، 4 گرم زئولیت غنی شده (T11)، بیشترین تأثیر را بر صفات مورد مطالعه داشت. به‌طور کلی می‌توان نتیجه گرفت بهترین نتایج در تیمار 4 گرم زئولیت در کیلوگرم به‌همراه 46 میلیگرم در کیلوگرم کود سولفات پتاسیم (T7) بدست آمد. در بین تیمارهای مقادیر مختلف زئولیت غنی‌شده با پتاسیم، تیمار 4 گرم زئولیت غنی‌شده موثرترین تیمار بر صفات مورد مطالعه بود.
تغذیه گیاه، حاصلخیزی خاک و کودها
علیرضا جعفرنژادی؛ فرهاد مشیری؛ فاطمه مسکینی ویشکایی
چکیده
امروزه استفاده تلفیقی از کودهای آلی و شیمیایی برای تولید پایدار و حفظ منابع خاک اجتناب‌ناپذیر می‌باشد. به منظور مطالعه تأثیر طولانی‌مدت کاربرد توام کودهای شیمیایی و آلی بر برخی ویژگی‌های خاک و محتوای عناصر غذایی خاک و دانه گندم در کرت‌های ثابت، پژوهشی در شش تیمار مدیریت مصرف کودهای آلی و شیمیایی در سه تکرار و در قالب طرح بلوک‌های ...
بیشتر
امروزه استفاده تلفیقی از کودهای آلی و شیمیایی برای تولید پایدار و حفظ منابع خاک اجتناب‌ناپذیر می‌باشد. به منظور مطالعه تأثیر طولانی‌مدت کاربرد توام کودهای شیمیایی و آلی بر برخی ویژگی‌های خاک و محتوای عناصر غذایی خاک و دانه گندم در کرت‌های ثابت، پژوهشی در شش تیمار مدیریت مصرف کودهای آلی و شیمیایی در سه تکرار و در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی به مدت 4 سال در استان خوزستان اجرا شد. تیمارهای آزمایشی شامل شاهد بدون کاربرد کود شیمیایی (T1)، کاربرد کودهای شیمیایی NPK بر اساس آزمون خاک (T2)، کاربرد کود گاوی هر دو سال یکبار+ 75 درصد نیتروژن توصیه شده + 50 درصد فسفر و پتاسیم توصیه شده (T3)، کاربرد کمپوست باگاس نیشکر هر دو سال یکبار + 75 درصد نیتروژن توصیه شده + 50 درصد فسفر و پتاسیم توصیه شده (T4)، کاربرد سالانه کود گاوی + 75 درصد نیتروژن توصیه شده (T5)، کاربرد سالانه کمپوست باگاس نیشکر + 75 درصد نیتروژن توصیه شده (T6) بودند. کاربرد تیمارهای کودی (به-جز تیمار T2 کاربرد انحصاری کود شیمیایی) تأثیر معنی‌داری بر شوری خاک نداشتند. بیشترین افزایش معنی‌دار کربن آلی خاک (حدود 13/0 درصد) در تیمارهای کاربرد تلفیقی کود گاوی و کودهای شیمیایی (T3 و T5) مشاهده شد. بیشترین مقدار فسفر و پتاسیم قابل دسترس خاک به‌ترتیب برابر با 8/19 و 3/253 میلیگرم در کیلوگرم در تیمار T3 به دست آمد. نتایج نشان داد که تیمارهای کودی تأثیر معنی‌داری بر محتوای فسفر و پتاسیم دانه گندم نداشتند. اما، بیشترین مقدار نیتروژن دانه گندم (06/2 میلیگرم در کیلوگرم) نیز در تیمار T3 مشاهده شد (38 درصد افزایش نسبت به تیمار شاهد). نتایج مؤید تأثیر بیشتر کود دامی نسبت به باگاس نیشکر بر بهبود محتوای عناصر غذایی خاک و گیاه بود. بنابراین، کاربرد 20 تن کود گاوی هر دو سال یکبار+ 75 درصد نیتروژن توصیه شده + 50 درصد فسفر و پتاسیم توصیه شده در مزارع گندم استان خوزستان توصیه میشود.
تغذیه گیاه، حاصلخیزی خاک و کودها
سپیده رئیسی؛ نفیسه رنگ زن؛ نعیمه عنایتی ضمیر
چکیده
بیشتر خاک‌ها یا کمبود روی دارند یا حاوی روی در شکل غیر قابل دسترس برای گیاه هستند. از طرفی شوری خاک یکی از مهمترین و رایج‌ترین تنش‌های محیطی در جهان است. تاثیر شوری بر شکلهای روی و زیست‌فراهمی آن در خاک متفاوت بوده است. در این مطالعه، به منظور بررسی اثر دوده کربن و مخلوط باکتریایی بر توزیع شکلهای شیمیایی روی تحت تنش شوری، آزمایشی ...
بیشتر
بیشتر خاک‌ها یا کمبود روی دارند یا حاوی روی در شکل غیر قابل دسترس برای گیاه هستند. از طرفی شوری خاک یکی از مهمترین و رایج‌ترین تنش‌های محیطی در جهان است. تاثیر شوری بر شکلهای روی و زیست‌فراهمی آن در خاک متفاوت بوده است. در این مطالعه، به منظور بررسی اثر دوده کربن و مخلوط باکتریایی بر توزیع شکلهای شیمیایی روی تحت تنش شوری، آزمایشی گلدانی با چهار تکرار به صورت فاکتوریل با سه فاکتور شامل شوری در سه سطح (۲، ۵ و ۸ دسی زیمنس بر متر) و دوده کربن در دو سطح (0، 4 درصد وزنی) و مخلوط دو باکتری در دو سطح (مایه‌زنی وبدون مایه‌زنی) در قالب طرح پایه‌ی کاملا تصادفی در سال 1402 در گلخانه‌ای دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان انجام گرفت. برای تعیین شکلهای شیمیایی روی از روش عصاره‌گیری متوالی استفاده شد. پس از پایان آزمایش کربن زیتوده میکروبی، فعالیت کاتالاز و تنفس خاک اندازه گیری شد. نتایج نشان داد کاربرد مخلوط دو باکتری و دوده کربن باعث افزایش معنی‌دار شکلهای محلول و تبادلی، کربناتی، اکسید آهن و منگنز و آلی گردید. مایه‌زنی مخلوط باکتریایی و افزودن دوده کربن به خاک در سطح شوری ۲ دسی زیمنس بر متر باعث افزایش شکل محلول و قابل تبادل روی از 02/1 در خاک بدون اعمال تیمار به 38/1 میلیگرم در کیلوگرم شد که معادل 35 درصد افزایش بود. مایه-زنی مخلوط باکتریها و افزودن دوده کربن به خاک موجب افزایش تمام شکل-های روی بجز شکل باقیمانده شد. با افزایش سطح شوری مقدار شکلهای محلول و تبادلی،کربناتی و اکسیدی افزایش و شکل آلی کاهش یافت. بیشترین مقدار کربن زیتوده میکروبی، فعالیت کاتالاز و تنفس میکروبی خاک در تیمار دارای باکتری، دوده کربن و در سطح شوری 2 دسی‌‌زیمنس بر متر به ترتیب با مقادیر mgCmic100g-1 9/19 ، mLKMnO4g-1h-1 95/0 و mgCO2100g-1day-1 2/70 اندازهگیری شد. همبستگی مثبت بین تنفس خاک و تمام شکلهای روی به جز شکل باقیمانده وجود داشت، اما همبستگی بین تنفس خاک و شکل باقیمانده روی منفی بود که نشان دهنده تاثیر فعالیت میکروبی بر شکلهای مختلف روی است.
تغذیه گیاه، حاصلخیزی خاک و کودها
سعید حیدرزاده؛ احمد توبه؛ سدابه جهانبخش؛ سلیم فرزانه
چکیده
تنش کم آبی از مهمترین عامل محدودکننده رشد گیاهان در نواحی خشک و نیمه‌خشک به شمار می‌رود. به منظور بررسی تأثیر نانوذرات تعدیل‌کننده تنش بر ویژگی‌های کمی و کیفی زنیان، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه محقق اردبیلی با سه تکرار انجام شد. در این مطالعه، تیمارهای آزمایشی شامل تعدیل ...
بیشتر
تنش کم آبی از مهمترین عامل محدودکننده رشد گیاهان در نواحی خشک و نیمه‌خشک به شمار می‌رود. به منظور بررسی تأثیر نانوذرات تعدیل‌کننده تنش بر ویژگی‌های کمی و کیفی زنیان، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه محقق اردبیلی با سه تکرار انجام شد. در این مطالعه، تیمارهای آزمایشی شامل تعدیل کننده تنش (ملاتونین، کیتوزان، اسید هیومیک، سلنیوم و شاهد) و رژیم آبیاری که شامل آبیاری در 100، 75 و 50 درصد ظرفیت مزرعه که به ترتیب آبیاری معمولی و تنش کم آبی متوسط و شدید بودند. نتایج حاصل نشان داد که در شرایط آبیاری معمولی، گیاهان زنیان محلولپاشی شده با ملاتونین بیشترین عملکرد بیولوژیکی (68/3761 کیلوگرم در هکتار)، عملکرد دانه (35/733 کیلوگرم در هکتار)، عملکرد اسانس (11/22 کیلوگرم در هکتار) را نشان دادند. حداکثر جذب نیتروژن، فسفر و پتاسیم (به ترتیب با 09/3، 40/0 و 65/1 درصد) در شرایط آبیاری معمولی و محلولپاشی با ملاتونین بدست آمد. در حالی که، بیشترین میزان فنل و فلاونوئید کل (به ترتیب 55/29 و 33/3 میلیگرم در گرم وزن خشک)، درصد مهار رادیکال DPPH، درصد مهار رادیکال نیتریک اسید و ظرفیت جمعآوری رادیکال سوپراکسید به ترتیب 85/78، 88/67 و 47/138 درصد در شرایط تنش کم‌آبی شدید و محلولپاشی با ملاتونین مشاهده شد. همچنین محلول پاشی ملاتونین باعث بهبود میزان اسانس زنیان (30/3 درصد) در شرایط تنش متوسط شد. در نتیجه، این آزمایش نشان داد که گیاهان زنیان وقتی در معرض تنش کمبود آب قرار می‌گیرند، به ویژه هنگامی که با ملاتونین محلولپاشی میشوند، واکنش مطلوبی به تیمارهای نانوذرات تعدیل‌کننده تنش نشان می‌دهند.
تغذیه گیاه، حاصلخیزی خاک و کودها
نرجس سوسرائی؛ مجتبی بارانی مطلق؛ سید علیرضا موحدی نائینی
چکیده
بیوچار به‌دلیل دارا بودن سطح ویژه بالا، ساختار متخلخل و گروه‌های عامل پیوندی اکسیژنی در سطح آن میتواند به‌عنوان ماده اولیه برای تهیه و سنتز کامپوزیت معدنی یا فلزی مورد استفاده قرار گیرد. در این کامپوزیت‌ها، از بیوچار به‌عنوان یک ساختار متخلخل خوب برای حمایت و میزبانی فلزات استفاده میشود. بنابراین پژوهش حاضر با هدف بررسی کارایی ...
بیشتر
بیوچار به‌دلیل دارا بودن سطح ویژه بالا، ساختار متخلخل و گروه‌های عامل پیوندی اکسیژنی در سطح آن میتواند به‌عنوان ماده اولیه برای تهیه و سنتز کامپوزیت معدنی یا فلزی مورد استفاده قرار گیرد. در این کامپوزیت‌ها، از بیوچار به‌عنوان یک ساختار متخلخل خوب برای حمایت و میزبانی فلزات استفاده میشود. بنابراین پژوهش حاضر با هدف بررسی کارایی پلت بیوچارهای غنی شده با روی به دو روش پیش و پس گرماکافت و تأثیر آن-ها بر زیست فراهمی روی در خاک، برخی ویژگی‌های فیزیولوژیک (کلروفیل a، b و کل) و جذب روی در گندم انجام گرفت. بدین منظور آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار و با 18 تیمار به اجرا درآمد. فاکتورها شامل سه نوع منبع تأمین کننده روی به صورت مصرف خاکی (سولفات روی، بیوچار غنی از روی به روش پیش گرماکافت و پس گرماکافت)، سه سطح روی (0، 10 و 20 میلیگرم روی بر کیلوگرم خاک) و محلولپاشی روی (محلولپاشی با آب مقطر و سولفات روی 3 در هزار) بود. نتایج نشان داد تیمارهای مورد بررسی باعث افزایش ویژگی‌های فیزیولوژیک در گیاه گندم شد به نحوه‌ا‌ی که بیشترین مقدار کلروفیل a، b، کل به ترتیب با میانگین 99/4، 36/3 و 35/8 میلیگرم بر گرم وزن تازه گیاه از تیمار پلت بیوچار پیش گرماکافت با غلظت 20 میلیگرم برکیلوگرم همراه با محلولپاشی روی بدست آمد. همچنین بیشترین جذب روی در هر دو مرحله ظهور پرچم و مرحله برداشت به ترتیب با میانگین 33/120 و 62/86 میلیگرم بر کیلوگرم وزن خشک گیاه از تیمار پلت بیوچار پیش و پس گرماکافت با غلظت 20 میلیگرم برکیلوگرم همراه با محلولپاشی روی بدست آمد که نسبت به تیمار 20 میلیگرم بر کیلوگرم همراه با محلولپاشی سولفات روی به ترتیب افزایشی معادل با 69/27 و 30 درصد داشت. به طور کلی، نتایج بیانگر نقش مثبت پلت بیوچار- روی در افزایش غلظت و جذب روی درگیاه گندم بود. با این وجود، محلول پاشی تکمیلی روی همراه با پلت بیوچار غنی از روی به مقدار 20 میلیگرم بر کیلوگرم به صورت پیش گرماکافت بیشترین تأثیر را بر ویژگی‌های فیزیولوژیک و زیست فراهمی روی برای گیاه گندم داشت.
تغذیه گیاه، حاصلخیزی خاک و کودها
فاطمه فروزش فرد؛ شهره زیودار؛ اسماعیل خالقی؛ ادریس شعبانی
چکیده
در این پژوهش روند تغییر غلظت عناصر نیتروژن، فسفر، پتاسیم، کلسیم، آهن، مس، بور، روی و منگنز در برگ سه رقم خرما (برحی، استعمران و زاهدی) طی چهار فصل (زمستان 1400 تا پاییز 1401) مورد بررسی قرار گرفت. آزمایش در باغ تحقیقاتی خرما واقع در دانشگاه شهید چمران اهواز، در قالب بلوک‌های کامل تصادفی با چهار تکرار انجام شد. نتایج نشان داد فصل بر غلظت ...
بیشتر
در این پژوهش روند تغییر غلظت عناصر نیتروژن، فسفر، پتاسیم، کلسیم، آهن، مس، بور، روی و منگنز در برگ سه رقم خرما (برحی، استعمران و زاهدی) طی چهار فصل (زمستان 1400 تا پاییز 1401) مورد بررسی قرار گرفت. آزمایش در باغ تحقیقاتی خرما واقع در دانشگاه شهید چمران اهواز، در قالب بلوک‌های کامل تصادفی با چهار تکرار انجام شد. نتایج نشان داد فصل بر غلظت عناصر به جز نیتروژن و منگنز اثرگذار هست. برهمکنش فصل و رقم بر غلظت نیتروژن در سطح پنج درصد و بر غلظت سایر عناصر در سطح یک درصد اثر معنی‌دار داشت. رقم برحی از لحاظ عناصر پرمصرف به ویژه طی فصول رشد (بهار و تابستان) از وضعیت تغذیه مناسب‌تری برخوردار بود. بیشترین تفاوت غلظت عناصر، بین فصل زمستان با فصول رشد بهار و تابستان مشاهده شد. حداقل نیتروژن (94/0 درصد) برای رقم زاهدی در بهار و زمستان و حداکثر 01/2 درصد برای رقم برحی (زمستان) متغیر بود. غلظت فسفر از کمترین حد (13/0 درصد) در زمستان و بهار تا بیشترین (36/0 درصد) در تابستان برای رقم برحی ثبت شد. دامنه تغییرات پتاسیم از 01/1 درصد (استعمران، پاییز) تا 18/1 درصد (زاهدی، زمستان) متغیر بود. دامنه تغییرات غلظت کلسیم بین 76/0 تا 92/0 درصد ثبت شد. همچنین دامنه تغییرات غلظت آهن طی سال از 65 تا 130 میلیگرم بر کیلوگرم و طی فصل رشد تا نیمه تابستان از 87 تا 117 میلیگرم بر کیلوگرم متغیر بود. بر اساس نتایج، علاوه بر آهن، که در تمام فصول کمتر از حد بهینه برآورد شد، غلظت نیتروژن، پتاسیم و مس در طی فصل رشد به ویژه تابستان کاهش یافت که میتواند به دلیل مصرف این عناصر برای رشد زایشی باشد. سه رقم خرما تنوع قابل توجهی در غلظت عناصر پرمصرف و کم مصرف نشان دادند و الگوی متفاوتی در تغییرات فصلی غلظت عناصر بین ارقام ثبت شد، به طوریکه عناصر پتاسیم و کلسیم نسبت به نیتروژن و فسفر تغییرات کمتری را طی فصول نشان دادند. غلظت فسفر،کلسیم، بور و منگنز درحد بهینه، اما نیتروژن، پتاسیم، آهن و مس کمتر از بهینه ارزیابی شدند، بنابراین کاربرد کودهای حاوی عناصر مذکور پیش از شروع بهار و در اواخر زمستان پیشنهاد می-شود.
تغذیه گیاه، حاصلخیزی خاک و کودها
هادی احمدیان؛ شیوا خالص رو؛ غلامرضا حیدری
چکیده
کرچک یکی از مهمترین گیاهان دارویی خانواده فرفیون و از قدیمی‌ترین گونه‌های شناخته شده توسط بشر است.کوددهی بخش مهمی از مدیریت کشت کرچک است؛ با این حال اطلاعات اندکی در مورد تأثیر کوددهی بر رشد گیاه کرچک در دسترس است. کاربرد کودهای آلی و زیستی پیامدهای مثبتی بر حاصلخیزی خاک و عملکرد کمی و کیفی گیاهان دارد. بنابراین به‌منظور بررسی ویژگی‌های ...
بیشتر
کرچک یکی از مهمترین گیاهان دارویی خانواده فرفیون و از قدیمی‌ترین گونه‌های شناخته شده توسط بشر است.کوددهی بخش مهمی از مدیریت کشت کرچک است؛ با این حال اطلاعات اندکی در مورد تأثیر کوددهی بر رشد گیاه کرچک در دسترس است. کاربرد کودهای آلی و زیستی پیامدهای مثبتی بر حاصلخیزی خاک و عملکرد کمی و کیفی گیاهان دارد. بنابراین به‌منظور بررسی ویژگی‌های مورفولوژیک، عملکرد دانه و روغن کرچک تحت تأثیر تیمارهای مختلف کودی، آزمایشی در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه کردستان در سال 1401 اجرا شد. آزمایش بهصورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. فاکتور اول شامل تیمارهای مختلف کودی شاهد، کود آلی کامل گرانوله (800 کیلوگرم در هکتار)، بیوچار (3000 کیلوگرم در هکتار)، ، سرکه چوب (90 لیتر در هکتار)، و کود شیمیایی (اوره 200کیلوگرم در هکتار و سوپرفسفات تریپل 100 کیلوگرم در هکتار)، و فاکتور دوم شامل قارچ میکوریزا Rhizophagus irregularis)) در دو سطح (مایه‌زنی و عدم مایه‌زنی) بود. نتایج نشان داد اثر متقابل تیمارهای کودی و قارچ میکوریزا سبب بهبود ویژگی‌های کمی و کیفی کرچک گردید. بیشترین عملکرد بیولوژیک (2/3650 گرم بر مترمربع)، درصد روغن (5/50 درصد) و عملکرد روغن (3/588 کیلوگرم در هکتار) در تیمار تلفیقی کود آلی و مایه‌زنی با میکوریزا مشاهده شد.کود آلی و بیوچار اثر مثبتی بر ویژگی‌های مورفولوژیک داشتند. بیشترین غلظت نیتروژن و پتاسیم دانه نیز مربوط به تیمار کود آلی بود. با توجه به نتایج تحقیق حاضر، تیمار کود آلی توأم با مایه‌زنی میکوریزا در مقایسه با شاهد و تیمارهای دیگر بر بیشتر صفات مورد مطالعه اثرات مثبت معنی‌داری نشان داد. کاربرد تلفیقی میکوریزا و سایر کودهای آلی، علاوه بر بهبود ویژگی‌های کمی و کیفی کرچک، میتواند با کاهش مصرف کودهای شیمیایی، راهکاری کلیدی در کشاورزی پایدار باشد.
تغذیه گیاه، حاصلخیزی خاک و کودها
طالب نظری؛ مجتبی بارانی مطلق؛ سید امید رستگار؛ محمد حسین سدری
چکیده
بازیابی فسفر به‌عنوان استروویت (فسفات آمونیوم منیزیم) از تصفیه خانه‌های فاضلاب به‌دلیل پتانسیل استفاده مجدد به‌عنوان کود فسفره توجه پژوهش‌گران را به خود جلب کرده است. لذا هدف از این پژوهش بررسی اثر استروویت جایگزین شده با کود سوپر فسفات تریپل بر زیست فراهمی فسفر در گیاه گندم بود. بدین منظور آزمایشی فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی ...
بیشتر
بازیابی فسفر به‌عنوان استروویت (فسفات آمونیوم منیزیم) از تصفیه خانه‌های فاضلاب به‌دلیل پتانسیل استفاده مجدد به‌عنوان کود فسفره توجه پژوهش‌گران را به خود جلب کرده است. لذا هدف از این پژوهش بررسی اثر استروویت جایگزین شده با کود سوپر فسفات تریپل بر زیست فراهمی فسفر در گیاه گندم بود. بدین منظور آزمایشی فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در 3 تکرار بهصورت گلدانی به اجرا درآمد. فاکتورها شامل کاربرد نسبت‌های مختلف کود استروویت جایگزین شده با سوپر فسفات تریپل در شش سطح (S0:P0، S0:P100، S25:P75، S50:P50، S75:P25 و S100:P0) و سه سطح فسفر (50، 100 و 150 کیلو-گرم سوپر فسفات در هکتار) و در مجموع 54 گلدان بود. میزان کاربرد استروویت بر اساس مقدار فسفر کل (P2O5) سوپر فسفات تریپل محاسبه شد. بر پایه نتایج بدست آمده تمامی تیمارهای مورد بررسی و اثر متقابل آنها در سطح احتمال یک درصد (p < 0.01) معنی‌دار شد. مقایسه میانگین‌‌های اثر تیمارهای مختلف استروویت نشان داد با جایگزین کردن استروویت به جای کود سوپر فسفات تریپل در هر سه سطوح کودی، بیشترین وزن تازه اندام هوایی (با میانگین 79/7 گرم درگلدان)، وزن خشک اندام هوایی (با میانگین 13/1 گرم درگلدان) غلظت نیتروژن اندام هوایی (با میانگین 82/4 درصد) و جذب آن (با میانگین 44/5 گرم درگلدان) از کاربرد تیمار S75:P25 150 کیلوگرم کود سوپر فسفات در هکتار بدست آمد. همچنین نتایج نشان داد بیشترین مقدار غلظت و جذب فسفر به‌ترتیب با میانگین 174/0 درصد و 197/0 گرم در گلدان از کاربرد تیمار S75:P25 150 کیلوگرم کود سوپر فسفات در هکتار بدست آمد که نسبت به کاربرد تیمار S75:P25 50 و 100 کیلوگرم سوپر فسفات در هکتار به‌ترتیب افزایشی معادل با 43/26، 89/59، 49/11 و 14/43 درصد داشت. با وجود حلالیت کم استروویت (کمتر از 5%) اثر زراعی برابر و برتر با کودهای تجاری فسفره دارد. بنابراین بازیابی فسفر از لجن فاضلاب بهصورت استروویت به‌عنوان یک راهکار مدیریتی مؤثر در تامین فسفر خاک و گیاهان توصیه میشود.
تغذیه گیاه، حاصلخیزی خاک و کودها
اسمعیل خالقی؛ مهرانگیز چهرازی؛ حجت شیرازی
چکیده
آنتوریوم یکی از مهمترین گل‌های زینتی با تقاضای زیاد بازار در مقیاس جهانی است که فاکتورهای کیفی و کمی این گل میتواند تحت تأثیر فاکتورهای زیادی از جمله تغذیه قرار گیرد لذا جهت بررسی کاربرد زغال زیستی (در سه سطح 0، 5 و 10 درصد) و اسیدهیومیک (در سه غلظت 0، 500 و 1000 میلیگرم بر لیتر) بر ویژگی‌های کمی، کیفی و تغذیه‌ای گل آنتوریوم آزمایشی ...
بیشتر
آنتوریوم یکی از مهمترین گل‌های زینتی با تقاضای زیاد بازار در مقیاس جهانی است که فاکتورهای کیفی و کمی این گل میتواند تحت تأثیر فاکتورهای زیادی از جمله تغذیه قرار گیرد لذا جهت بررسی کاربرد زغال زیستی (در سه سطح 0، 5 و 10 درصد) و اسیدهیومیک (در سه غلظت 0، 500 و 1000 میلیگرم بر لیتر) بر ویژگی‌های کمی، کیفی و تغذیه‌ای گل آنتوریوم آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در گلخانه دانشکده کشاورزی دانشگاه شهید چمران اهواز انجام گرفت. نتایج نشان داد که مصرف اسیدهیومیک و زغال زیستی سبب افزایش معنی‌دار وزن تر و خشک ریشه، سطح برگ، طول اسپات، تعداد گل، کلروفیل کل، نیتروژن و پتاسیم گردید. بیشترین وزن تر(62/50 گرم) و خشک (12/5 گرم) ریشه گیاه در اثر کاربرد 10 درصد زغال زیستی همراه با 1000 میلیگرم بر لیتر اسیدهیومیک به دست آمد که نسبت به 1000 میلیگرم بر لیتر اسیدهیومیک بدون زغال زیستی به ترتیب افزایش 75/48 و 20/93 درصدی داشت. همچنین بیشترین تعداد گل و میزان کلروفیل در بالاترین غلظت اسیدهیومیک و زغال زیستی به دست آمد. طی کاربرد اسیدهیومیک طول ساقه گل‌دهنده، نسبت به شاهد افزایش معنی‌داری داشت به طوری که بیشترین میزان طول ساقه گل‌دهنده و طول اسپات در غلظت 1000 میلیگرم بر لیتر اسیدهیومیک به دست آمد. به طوری کلی کاربرد اسیدهیومیک و زغال زیستی موجب بهبود ویژگی‌های کمی، کیفی و تغذیه‌ای در گل آنتوریوم گردید.
تغذیه گیاه، حاصلخیزی خاک و کودها
علی امیری گلوردی؛ محمد علی بهمنیار؛ بهی جلیلی
چکیده
محققین در تلاش برای کاهش اثرات زیان بار مصرف کودهای شیمیایی و کاربرد هرچه بیشتر از منابع معدنی درخاک برای تأمین نیازهای غذایی گیاهان هستند. کاربرد اصلاح کننده‌های طبیعی مانند زئولیت، پومیس و بنتونیت نقش مهمی در کاهش اتلاف عناصر غذایی و افزایش کارایی مصرف کودها دارد. بدین منظور این پژوهش با هدف تعیین اثر کاربرد زئولیت، پومیس و بنتونیت ...
بیشتر
محققین در تلاش برای کاهش اثرات زیان بار مصرف کودهای شیمیایی و کاربرد هرچه بیشتر از منابع معدنی درخاک برای تأمین نیازهای غذایی گیاهان هستند. کاربرد اصلاح کننده‌های طبیعی مانند زئولیت، پومیس و بنتونیت نقش مهمی در کاهش اتلاف عناصر غذایی و افزایش کارایی مصرف کودها دارد. بدین منظور این پژوهش با هدف تعیین اثر کاربرد زئولیت، پومیس و بنتونیت بر عملکرد، اجزای عملکرد و غلظت عناصر غذایی ماکرو دانه و برگ گیاه سویا در دو خاک با بافت متفاوت انجام شد. این آزمایش به صورت اسپلیت پلات در سه تکرار و به صورت گلدانی در سال 1400 انجام شد. فاکتورهای اصلی شامل دو نوع بافت خاک (رسی سیلتی و لومی شنی) بوده و فاکتورهای فرعی در چهارده سطح شامل شاهد، تیمار کودشیمیایی PK طبق آزمون خاک، زئولیت، پومیس و بنتونیت هرکدام در دو سطح 5/0 و یک درصد بدون کود، زئولیت، پومیس و بنتونیت 5/0درصد به همراه 75 درصد کود PK، زئولیت، پومیس و بنتونیت یک درصد با 50 درصد کود PK درنظر گرفته شد. نتایج نشان داد اثر نوع بافت خاک، اثر تیمارهای اصلاح‌کننده و اثر متقابل نوع بافت خاک و تیمارهای اصلاح‌کننده بر عملکرد دانه در سطح احتمال یک درصد معنی‌دار گردید و بیشترین عملکرد دانه در خاک رس سیلتی و در تیمار زئولیت 5/0 درصد به همراه 75 درصد کود به میزان 02/67 گرم مشاهده شد. اثر تیمارهای اصلاح‌کننده بر تمامی صفات مورد مطالعه به غیر از پتاسیم برگ معنی‌دار شد. بیشترین وزن هزاردانه و تعداد غلاف در گلدان در تیمار زئولیت یک درصد و کمترین آنها در تیمار بنتونیت یک درصد به همراه 50 درصد کود مشاهده شد. بنتونیت یک درصد موجب افزایش 11 درصدی نیتروژن دانه نسبت به شاهد گردید. اثر متقابل نوع بافت خاک و تیمارهای اصلاح‌کننده برعملکرد دانه، نیتروژن برگ، فسفر دانه و پتاسیم دانه معنی-دارگردید. لذا با توجه به نتایج بدست آمده، در بین تیمارهای اصلاح‌کننده، تیمارهای زئولیت به همراه کود PK موثرترین تیمارها بر صفات مورد مطالعه بودند.
تغذیه گیاه، حاصلخیزی خاک و کودها
سمیرا محمدی؛ فردین صادق زاده؛ محمد علی بهمنیار؛ مصطفی عمادی؛ مهدی قاجار سپانلو
چکیده
بازیابی عناصر غذایی از بقایای گیاهی یک روش پایدار و مقرون به صرفه در کشاورزی است. مطالعه حاضر با هدف مقایسه بقایای کاه برنج، کاه گندم و باگاس نیشکر و روش‌های بازیابی عناصر از این بقایا، برای افزودن عناصر غذایی ضروری پرمصرف (نیتروزن، فسفر و پتاسیم) و کم مصرف (آهن، روی، مس و منگنز) و سلیسیم به خاک انجام شد. برای این منظور، این تحقیق بر ...
بیشتر
بازیابی عناصر غذایی از بقایای گیاهی یک روش پایدار و مقرون به صرفه در کشاورزی است. مطالعه حاضر با هدف مقایسه بقایای کاه برنج، کاه گندم و باگاس نیشکر و روش‌های بازیابی عناصر از این بقایا، برای افزودن عناصر غذایی ضروری پرمصرف (نیتروزن، فسفر و پتاسیم) و کم مصرف (آهن، روی، مس و منگنز) و سلیسیم به خاک انجام شد. برای این منظور، این تحقیق بر اساس آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملا"تصادفی و با سه تکرار در سال 1402-1401 اجرا گردید. تیمارهای بقایای گیاهی در سه سطح (کاه برنج، کاه گندم و باگاس نیشکر) و روش‌های بازیابی عناصر از این بقایا در پنج سطح (بایوچار، کاه، هضم تر، خاکستر و خاکستر با اسید Hcl) مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج تجزیه واریانس نشان داد تأثیر بقایای گیاهی و روش بازیابی عناصر بر همه خصوصیات مورد مطالعه شامل ویژگی‌های خاک (pH، هدایت الکتریکی و کربن آلی)، عناصر پرمصرف (نیتروژن، فسفر و پتاسیم) و عناصر کممصرف (منگنز، مس، آهن و روی) و سیلیسیم در سطح احتمال یک درصد معنی‌دار بود. نتایج نشان داد تیمار بیوچار کاه برنج حداکثر مقدار pH (7.66)، کربن آلی (61/2 درصد)، نیتروژن (24/0درصد)، فسفر (46 میلیگرم بر گرم)، پتاسیم (781 میلیگرم بر گرم) و سیلیسیم (33/261 میلیگرم بر گرم) را در مقایسه با سایر تیمارها به خود اختصاص داد. همچنین نتایج مقایسه میانگین نشان داد تیمار بیوچار باگاس نیشکر حداکثر مقدار منگنز (01/25 میلیگرم بر کیلوگرم)، روی (20/3 میلیگرم بر کیلوگرم)، آهن (27/48 میلیگرم بر کیلوگرم) و مس (20/2 میلیگرم بر کیلوگرم) را در مقایسه با سایر تیمارها داشت. کاربرد آنالیز مولفه اصلی این نتیجه را نشان داد که سه گروه کاملاً تمایز یافته (برای تیمارهای کاه برنج/بیوچار، باگاس نیشکر/بیوچار و شاهد)، بدون در نظر گرفتن هم‌پوشانی واضح نقاط مربوط به این تیمارها و روش‌های بازیابی عناصر از آنها ثابت شدند. به طور کلی، این مطالعه تأیید کرد که تیمار بقایای کاه برنج و روش بازیابی عناصر آن از طریق بیوچار، در افزایش کیفیت و حاصلخیزی خاک نقش بسزایی دارد و میتواند قابل توصیه به کشاورزان باشد.
تغذیه گیاه، حاصلخیزی خاک و کودها
مسعود شاهرخی؛ سعید شفیعی؛ حسین شکفته؛ شاپور کوهستانی
چکیده
به‌منظور بررسی تأثیر کربن فعال بر توزیع مقدار بور در اندام‌های مختلف گیاهان تحت تنش آب آبیاری حاوی بور، آزمایشی بهصورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در شرایط گلخانه‌ای در دانشکده کشاورزی دانشگاه جیرفت اجرا شد. تیمارها شامل 3 نوع گیاه (خیار سبز، گوجه‌فرنگی و بادمجان)، 3 سطح غلظت بور در آب آبیاری (03/0، 5/2 و 5 میلیگرم بر لیتر) از ...
بیشتر
به‌منظور بررسی تأثیر کربن فعال بر توزیع مقدار بور در اندام‌های مختلف گیاهان تحت تنش آب آبیاری حاوی بور، آزمایشی بهصورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در شرایط گلخانه‌ای در دانشکده کشاورزی دانشگاه جیرفت اجرا شد. تیمارها شامل 3 نوع گیاه (خیار سبز، گوجه‌فرنگی و بادمجان)، 3 سطح غلظت بور در آب آبیاری (03/0، 5/2 و 5 میلیگرم بر لیتر) از منبع اسید بوریک و 4 سطح کربن فعال (صفر، 1، 2 و 3 درصد خاک) بودند؛ بنابراین این آزمایش 36 تیمار داشت که با لحاظ نمودن 3 تکرار در مجموع 108 واحد آزمایشی وجود داشت. گیاهان به مدت 60 روز تحت تیمارها قرار گرفتند و پس سپری شدن زمان مذکور گیاهان برداشت و بعد از آماده‌سازی نمونه‌های برداشت شده در آنها غلظت فلزات (بور، آهن، روی، مس و منگنز) اندازهگیری گردید. نتایج به دست آمده نشان داد که با افزایش غلظت بور در تیمارها، غلظت عناصر مس (76/14 درصد) و آهن (45/4 درصد) در اندام هوایی گیاهان افزایش ولی غلظت عناصر منگنز (72/9 درصد) و روی (02/47 درصد) کاهش یافت. در مورد اثر کربن فعال نیز نتایج نشان دادند که با افزایش مقدار کربن فعال در تیمارها غلظت عنصر روی (41/63 درصد) در اندام هوایی گیاهان کاهش و در مقابل مقدار آهن (21/12 درصد) افزایش داشت. با افزودن کربن فعال، به دلیل تخلخل، سطح ویژه زیاد و اثر گروه‌های عاملی، بور موجود آب آبیاری به دلیل جذب توسط کربن فعال، کاهش یافته و در نتیجه مقدار جذب و انباشت بور در اندام هوایی گیاهان کاهش یافت. احتمالاً استفاده از 2 تا 3 درصد کربن فعال میتواند اثر مسمومیت بور آب آبیاری تا حد قابل قبولی کاهش دهد.
تغذیه گیاه، حاصلخیزی خاک و کودها
مینا تقی زاده؛ زینب عظیمی سنجانی؛ موسی سلگی
چکیده
زامیفولیا (Zamioculcas zamiifolia) جزو گیاهان زینتی آپارتمانی ارزشمند است و تولید آن در مدت زمان کمتر و با کیفیت بهتر، از نظر تجاری دارای اهمیت می‌باشد. در این پژوهش به بررسی تأثیر همزمان کاربرد کود زیستی آربوسکولار میکوریزا و بیوچار بر ازدیاد زامیفولیا پرداخته شد. تیمارها شامل بیوچار 5 درصد+ کود زیستی آربوسکولار میکوریزا 6 درصد، بیوچار 10 ...
بیشتر
زامیفولیا (Zamioculcas zamiifolia) جزو گیاهان زینتی آپارتمانی ارزشمند است و تولید آن در مدت زمان کمتر و با کیفیت بهتر، از نظر تجاری دارای اهمیت می‌باشد. در این پژوهش به بررسی تأثیر همزمان کاربرد کود زیستی آربوسکولار میکوریزا و بیوچار بر ازدیاد زامیفولیا پرداخته شد. تیمارها شامل بیوچار 5 درصد+ کود زیستی آربوسکولار میکوریزا 6 درصد، بیوچار 10 درصد+ کود زیستی آربوسکولار میکوریزا 6 درصد، بیوچار 5 درصد+ کود زیستی آربوسکولار میکوریزا 12 درصد، و بیوچار 5 درصد+ کود زیستی آربوسکولار میکوریزا 12درصد و شاهد جهت ازدیاد قلمه برگی زامیفولیا بود که بهصورت طرح کاملا تصادفی اجرا شد. پس از 9 ماه، شاخص‌های تعداد پاجوش، طول و تعداد ریشه، قطر ریزوم، میزان کلروفیل، درصد کلنیزاسیون و سایر صفات اندازهگیری شد. کاربرد بیوچار 10 درصد به‌همراه کود زیستی میکوریزا آربوسکولار 6 درصد سبب افزایش حدود 3/3 برابر ارتفاع اندام هوایی نسبت به شاهد شد. بیشترین قطر ریزوم در بیوچار 10 درصد به‌همراه کود زیستی میکوریزا آربوسکولار 6 درصد مشاهده شد. بیشترین تعداد شاخه در تیمار بیوچار 10 درصد به‌همراه کود زیستی میکوریزا آربوسکولار 6 درصد حاصل شد که 8/1 بیشتر از شاهد بود. کلونیزاسیون در میکوریزا آربوسکولار 12 درصد، 6/1 برابر میکوریزا آربوسکولار 6 درصد بود. کلنیزاسیون ریشه با میزان کلروفیل برگ همبستگی مثبت معنی‌داری داشت. رابطه منفی معنی‌داری بین وزن خشک اندام هوایی با وزن خشک اندام زیرزمینی و محتوای آب نسبی مشاهده شد. نتایج این آزمایش نشان داد مصرف بیوچار و مایه تلقیح میکوریزا در بستر کشت سبب افزایش رشد گیاهچه‌های تکثیر شده زامیفولیا از طریق قلمه برگی شد.
تغذیه گیاه، حاصلخیزی خاک و کودها
فاطمه مسکینی ویشکایی؛ علیرضا جعفرنژادی
چکیده
نوع مدیریت مزارع گندم و زمان وقوع پدیده ریزگرد بر میزان خسارات ناشی از تنش ریزگرد بر محصول گندم تأثیرگذار است. این مطالعه به منظور بررسی اثرات ریزگرد و مطالعه روش‌های مدیریتی اعمال شده برای کاهش اثرات این تنش بر شاخص‌های عملکرد گندم در یک خاک آهکی و شور در استان خوزستان انجام شد. این مطالعه بهصورت بلوک‌های خرد شده در قالب طرح بلوک‌های ...
بیشتر
نوع مدیریت مزارع گندم و زمان وقوع پدیده ریزگرد بر میزان خسارات ناشی از تنش ریزگرد بر محصول گندم تأثیرگذار است. این مطالعه به منظور بررسی اثرات ریزگرد و مطالعه روش‌های مدیریتی اعمال شده برای کاهش اثرات این تنش بر شاخص‌های عملکرد گندم در یک خاک آهکی و شور در استان خوزستان انجام شد. این مطالعه بهصورت بلوک‌های خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با دو نوع مدیریت زراعی شامل شاهد (عرف زارع)، و مدیریت تغذیه (براساس آزمون خاک و تغذیه تکمیلی گیاه در مراحل مختلف فنولوژیک گیاه) و چهار تیمار بدون برگشوئی، برگشوئی بعد از وقوع پدیده ریزگرد در مرحله پنجه‌زنی، در مرحله سنبله‌رفتن و در دو مرحله پنجه‌زنی و سنبله‌رفتن در کرت‌هایی با سطح 20 متر مربع در سه تکرار انجام شد. نتایج نشان داد که در مدیریت عرف زارع، با استفاده از شستشوی سطح گیاه در یک مرحله رشد پس از وقوع ریزگرد به‌طور متوسط موجب افزایش 30 درصد عملکرد دانه گندم شد در حالی‌که مدیریت عرف زارع و برگشویی در هر دو مرحله رشد گندم، موجب افزایش 43 درصد عملکرد دانه گندم شد. کاربرد تغذیه متعادل و برگشویی در هر دو مرحله رشد گندم پس از وقوع پدیده ریزگرد موجب 32، 59، 21 و 11 درصد افزایش در زیست‌توده، عملکرد دانه، شاخص برداشت و وزن هزاردانه گندم گردید. براساس نتایج این پژوهش می‌توان با استفاده از تغذیه متعادل براساس مراحل فنولوژیکی رشد گیاه و شستشوی برگ‌ها پس از وقوع پدیده ریزگرد، خسارت عملکرد گندم ناشی از ریزگرد را به طور قابل توجهی کاهش داد.
تغذیه گیاه، حاصلخیزی خاک و کودها
نسرین تیموری؛ مختار قبادی؛ دانیال کهریزی
چکیده
در سالهای اخیر، سیلیکون با اثر کاهش خسارت گیاهان در مقابل برخی تنش‌های محیطی، توجه محققین را به خود معطوف نموده است. کاملینا یک گیاه دانه روغنی از خانواده چلیپائیان است که از معرفی آن در ایران، کمتر از یک دهه می‌گذرد. از این رو، پژوهشی با هدف بررسی تاثیر سیلیکون در افزایش تحمل به تنش شوری گیاهچه کاملینا در آزمایشگاه بذر دانشگاه ...
بیشتر
در سالهای اخیر، سیلیکون با اثر کاهش خسارت گیاهان در مقابل برخی تنش‌های محیطی، توجه محققین را به خود معطوف نموده است. کاملینا یک گیاه دانه روغنی از خانواده چلیپائیان است که از معرفی آن در ایران، کمتر از یک دهه می‌گذرد. از این رو، پژوهشی با هدف بررسی تاثیر سیلیکون در افزایش تحمل به تنش شوری گیاهچه کاملینا در آزمایشگاه بذر دانشگاه رازی به اجرا در آمد. آزمایش به صورت فاکتوریل بر پایه طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار اجرا شد. فاکتورهای آزمایش شامل ژنوتیپ کاملینا (رقم سهیل و لاین-84 )، شوری (چهار سطح صفر، 3-، 6- و 9- بار) و سیلیکون (پنج سطح صفر، 2، 4، 6 و 8 میلی‌مولار) بودند. بنابراین، آزمایش شامل 120 واحد آزمایشی بود. نتایج نشان داد که با افزایش شدت شوری، ویژگی‌های رشدی و میزان پروتئین‌های محلول گیاهچه کاهش یافتند اما در مقابل فعالیت آنزیمهای کاتالاز، پراکسیداز و سوپراکسید دیسموتاز و میزان مالون‌دی‌آلدهید افزایش پیدا کردند. در شوری 6- بار، استفاده از سیلیکون 8 میلی‌مولار سبب افزایش درصد جوانه‌زنی بذر (95/13 درصد)، طول گیاهچه (82/58 درصد)، شاخص بنیه گیاهچه (80/79 درصد)، وزن خشک گیاهچه (50 درصد) و فعالیت آنزیم سوپراکسید دیسموتاز (44/67 درصد) گردید. به طور کلی، به‌نظر می‌رسد که استفاده از سیلیکون غلظت‌های 6 و 8 میلی‌مولار در کاهش اثرات سوء تنش شوری بر ویژگی‌های رشدی و بیوشیمیایی گیاهچه کاملینا مؤثر بوده است.
تغذیه گیاه، حاصلخیزی خاک و کودها
مهری بزی عبدلی؛ مجتبی بارانی مطلق؛ عبدالامیر بستانی؛ طالب نظری
چکیده
یکی از راه‌های استفاده و بهره برداری از اراضی شور استفاده از ارقام متحمل به شوری مانند گیاه کینوا (Chenopodium quinoa) است. از طرفی استفاده از بیوچار pH خاک را افزایش می‌دهد و در خاک‌های قلیایی و آهکی ممکن است در دسترس بودن عناصر را کاهش دهد. لذا اصلاح بیوچار با اسید‌ها میتواند سبب افزایش قابلیت دسترسی به عناصر غذایی موجود در بیوچار می-شود. ...
بیشتر
یکی از راه‌های استفاده و بهره برداری از اراضی شور استفاده از ارقام متحمل به شوری مانند گیاه کینوا (Chenopodium quinoa) است. از طرفی استفاده از بیوچار pH خاک را افزایش می‌دهد و در خاک‌های قلیایی و آهکی ممکن است در دسترس بودن عناصر را کاهش دهد. لذا اصلاح بیوچار با اسید‌ها میتواند سبب افزایش قابلیت دسترسی به عناصر غذایی موجود در بیوچار می-شود. هدف از این پژوهش بررسی اثر بیوچار برنج و بیوچار اسیدی شده بر عملکرد و اجزای عملکرد گیاه کینوا در یک خاک آهکی متاثر از نمک می‌باشد. آزمایشی فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در 4 تکرار به صورت گلدانی به اجرا در آمد. فاکتورها شامل 3 نوع بیوچار (اصلاح نشده برنج، اصلاح شده برنج با روش پیش اسیدی و اصلاح شده برنج با روش پس اسیدی) و سطوح مختلف بیوچار (0، 2 و 5 درصد وزنی) بودند. نتایج نشان داد که بیوچار اسیدی شده برنج بر تمامی ویژگی‌های رشد رویشی در سطح احتمال یک درصد (01/0>P) معنی‌دار شد. نتایج نشان داد بیشترین مقدار وزن خشک گیاه 82/8 گرم در بوته، ارتفاع 50/77 سانتی‌متر، وزن هزار دانه 17/3 گرم در بوته و شاخص برداشت 03/45 از تیمار 5 درصد بیوچار برنج پس اسیدی به دست آمد که نسبت به تیمار 5 درصد بیوچار اسیدی نشده برنج به ترتیب افزایشی معادل (97/81)، (77/56)، (17/32) و (06/7) درصد داشت. به طور کلی می‌توان گفت که استفاده از بیوچار برنج اصلاح شده (پیش اسیدی و پس اسیدی) نقش مثبتی در افزایش ویژگی‌های رشد رویشی گیاه کینوا داشت.
تغذیه گیاه، حاصلخیزی خاک و کودها
نادیه دستباز؛ محمدعلی محمودی؛ اکبر کریمی؛ سارا صلواتی
چکیده
این پژوهش با هدف بررسی تأثیر سطوح مختلف زئولیت کلینوپتیلولیت و کود نیتروژن بر کارایی مصرف نیتروژن، رشد و عملکرد ذرت (KSC 260) در شرایط مزرعه انجام شد. بدین منظور، پژوهشی مزرعه‌ای بهصورت کرت خرد شده، در قالب بلوک‌های کامل تصادفی و در سه تکرار و 60 کرت آزمایشی، در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه کردستان، انجام شد. تیمارهای آزمایشی شامل کاربرد ...
بیشتر
این پژوهش با هدف بررسی تأثیر سطوح مختلف زئولیت کلینوپتیلولیت و کود نیتروژن بر کارایی مصرف نیتروژن، رشد و عملکرد ذرت (KSC 260) در شرایط مزرعه انجام شد. بدین منظور، پژوهشی مزرعه‌ای بهصورت کرت خرد شده، در قالب بلوک‌های کامل تصادفی و در سه تکرار و 60 کرت آزمایشی، در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه کردستان، انجام شد. تیمارهای آزمایشی شامل کاربرد زئولیت کلینوپتیلولیت در چهار سطح (صفر، 5، 10 و 15 تن در هکتار) به‌عنوان کرت اصلی و کاربرد نیتروژن در پنج سطح (صفر، 50، 100، 150 و200 کیلوگرم در هکتار) به‌عنوان کرت فرعی، بودند. نتایج نشان داد بیشترین مقدار شاخص‌های رشدی، غعملکرد دانه و اجزای عملکرد مربوط به تیمارهای کاربرد 150 و 200 کیلوگرم در هکتار نیتروژن همراه با کاربرد 10 و 15 تن در هکتار زئولیت بود و تفاوت معنی‌داری بین این مقادیر در این تیمارها وجود نداشت. همچنین کارایی مصرف نیتروژن در تیمار کاربرد 150 کیلوگرم در هکتار به طور معنی داری بیش تر از تیمار کاربرد 200 کیلوگرم در هکتار بود. در تیمار کاربرد توأم 10 تن در هکتار زئولیت و 150 کیلوگرم در هکتار نیتروژن، غلظت نیتروژن برگ (56/6 درصد)، شاخص سطح برگ (56/5 درصد)، طول بلال (21/5 درصد)، وزن دانه در بلال (61/8 درصد)، تعداد دانه در بلال (41/6 درصد) و عملکرد دانه (38/6 درصد) به‌طور معنی‌دار بیشتر از تیمار شاهد بود. می توان نتیجه‌گیری کرد کاربرد توأم زئولیت (در سطح 10 تن در هکتار) و نیتروژن (150 کیلوگرم در هکتار) می تواند راهکار مناسبی در بهبود عملکرد ذرت و افزایش کارایی مصرف نیتروژن باشد.
تغذیه گیاه، حاصلخیزی خاک و کودها
ادریس شعبانی
چکیده
کاهش سطح عملکردی و کیفی قارچ دکمه‌ای در طول دوره برداشت، به دلیل کاهش مواد غذایی بستر و تجمع ترکیبات نامطلوب از چالش‌های مهم صنعت تولید قارچ است. در این راستا آزمایشی به صورت فاکتوریل و در قالب طرح کاملاً تصادفی به منظور بررسی اثر تغذیه تکمیلی در زمان‌های مختلف بر شاخص‌های عملکردی قارچ دکمه‌ای انجام گردید. تیمارهای آزمایشی شامل ...
بیشتر
کاهش سطح عملکردی و کیفی قارچ دکمه‌ای در طول دوره برداشت، به دلیل کاهش مواد غذایی بستر و تجمع ترکیبات نامطلوب از چالش‌های مهم صنعت تولید قارچ است. در این راستا آزمایشی به صورت فاکتوریل و در قالب طرح کاملاً تصادفی به منظور بررسی اثر تغذیه تکمیلی در زمان‌های مختلف بر شاخص‌های عملکردی قارچ دکمه‌ای انجام گردید. تیمارهای آزمایشی شامل چهار غلظت (C) تغذیه تکمیلی (0 (C1)، 20 (C2)، 40 (C3) و 60 (C4) گرم بر لیتر) (ترکیبی از دو فاز مایع شامل عناصر کممصرف، پرمصرف، اسیدهای آمینه و جامد شامل ساکارز و دکسترین) و دو زمان استفاده (یک روز بعد از برداشت فلش اول (T1) و شروع فلش دوم و تشکیل پین(T2)) بود. یافته‌های این پژوهش نشان داد که بیشترین تعداد قارچ در تیمار C3T2 با مقدار 89/215 عدد مشاهده گردید که در قیاس با تیمار C1T2 افزایش 35/20 درصدی را به همراه داشت. استفاده از محلول‌مغذی در تیمار C3T2 در قیاس با C1T2 به ترتیب سبب افزایش 43/66% درصدی نیتروژن، 22/66% پروتئین و 44/71% سفتی بافت و 32/66% کارایی بیولوژیکی بستر گردید. استفاده از غلظت 40 گرم بر لیتر محلول مغذی در زمان ظهور پین دوم در قیاس با تیمار C1T2 به ترتیب سبب افزایش 15/64% عملکرد فلش دوم، 17/71% عملکرد فلش سوم، 79/26% عملکرد کل فلش‌ها و 76/26 درصدی عملکرد کل کمپوست شده است. با توجه به یافته‌های این پژوهش محلولپاشی غلظت 40 گرم بر لیتر محلول‌مغذی در زمان ظهور پین فلش دوم به منظور بهبود خصوصیات کیفی و حصول حداکثری شاخص‌های عملکردی قارچ دکمه‌ای توصیه می‌گردد.
تغذیه گیاه، حاصلخیزی خاک و کودها
سمیرا میخی؛ بهنام دولتی؛ امیر رحیمی
چکیده
این تحقیق با هدف بررسی تاثیر عناصر کم مصرف و مواد هیومیکی بر خواص آنتیاکسیدانی مرزنجوشاستانبولی انجام شد. برای این منظور محلولپاشی عناصر آهن (Fe)، روی (Zn)، مس (Cu) و مواد هیومیکی (HA) و تلفیق آنها با غلظت 3 درهزار بهصورت طرح بلوک کامل تصادفی در 3 تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه ارومیه انجام گرفت. تعداد 10 نمونهی گیاهی از هر کرت ...
بیشتر
این تحقیق با هدف بررسی تاثیر عناصر کم مصرف و مواد هیومیکی بر خواص آنتیاکسیدانی مرزنجوشاستانبولی انجام شد. برای این منظور محلولپاشی عناصر آهن (Fe)، روی (Zn)، مس (Cu) و مواد هیومیکی (HA) و تلفیق آنها با غلظت 3 درهزار بهصورت طرح بلوک کامل تصادفی در 3 تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه ارومیه انجام گرفت. تعداد 10 نمونهی گیاهی از هر کرت در سال دوم با 50 درصد گلدهی برداشت شد و خصوصیات آنتیاکسیدانی شامل محتوای فنل کل، محتوای فلاوونوئیدی و سنجش درصد جمعآوری رادیکال DPPH[1]، نیتریک اکسید و شکستگی زنجیر اندازهگیری شد. نتایج نشان داد که بیشترین و کمترین وزن خشک برگ به ترتیب مربوط به تیمارکودی Zn+Cu+HA+Fe و Cu بود. بیشترین درصد اسانس در تیمار Zn+Cu+HA (50/3درصد) و کمترین آن در تیمار Fe+HA (28/2 درصد) مشاهده شد. بیشترین مقدار فنل کل (3/72 گرم گالیک اسید در گرم ماده خشک) در تیمار با Zn، محتوای فلاونوئیدی (88/7 گرم کوئرستین در100 گرم ماده خشک) در تیمار با HA و جمعآوری رادیکال فعال DPPH (1/74 %) در تیمار با Fe+Cu+Zn+HA مشاهده گردید؛ همچنین حداکثر مقدار جمعآوری رادیکال نیتریک اکسید (3/50%) در محلولپاشی با Zn و سنجش شکستگی زنجیر (-Abs-3/min/mg extract 7/70) در تیمار با Fe+Zn ثبت شد. نتیجتا می‌توان اذعان داشت که مصرف عناصر کممصرف و مواد هیومیکی میتواند صفات کیفی (درصد اسانس و خواص آنتی اکسیدانی) مربوط به عملکردهای بیوشیمیایی مرزنجوش استانبولی را تحت تاثیر قرار دهد لذا با توجه به هدف می بایستی به مصرف مستقل و تلفیقی عناصر کممصرف و مواد هیومیکی توجه شود.
تغذیه گیاه، حاصلخیزی خاک و کودها
حنانه بهمنیان؛ حبیب اله نادیان قمشه؛ نفیسه رنگ زن
چکیده
کشاورزی پایدار بر مبنای استفاده از کودهای زیستی و آلی، راه‌حل مناسبی جهت تأمین عناصر غذایی، افزایش تنوع زیستی، بهبود کیفیت و افزایش رشد و عملکرد گیاه بشمار می‌رود. قارچ‌های میکوریزا آربوسکولار از فراوانترین ریز موجودات خاک هستند و از عوامل ضروری در سیستم پایدار خاک و گیاه محسوب میشوند. به منظور بررسی برهمکنش قارچ میکوریزا ...
بیشتر
کشاورزی پایدار بر مبنای استفاده از کودهای زیستی و آلی، راه‌حل مناسبی جهت تأمین عناصر غذایی، افزایش تنوع زیستی، بهبود کیفیت و افزایش رشد و عملکرد گیاه بشمار می‌رود. قارچ‌های میکوریزا آربوسکولار از فراوانترین ریز موجودات خاک هستند و از عوامل ضروری در سیستم پایدار خاک و گیاه محسوب میشوند. به منظور بررسی برهمکنش قارچ میکوریزا (Glomus intraradices) و فیلترکیک (از ضایعات کارخانه نیشکر در سه سطح 0، 5/1 و 3 درصد وزنی) بر میزان جذب برخی از عناصر غذایی و همچنین ویژگی‌های رشدی در گیاه گشنیز (Coriandrum sativum L.) آزمایشی گلدانی در قالب فاکتوریل بر پایه طرح کاملاً تصادفی با 4 تکرار (در مجموع 24 واحد آزمایشی) انجام شد. نتایج نشان داد افزودن فیلترکیک و تلقیح ریشه گیاه گشنیز با میکوریزا سبب افزایش ویژگی‌های رشد و غلظت عناصر ضروری در اندام هوایی گیاه می‌گردد. بهترین نتایج در بسیاری از ویژگی‌های مورد بررسی در تیمار کاربرد همزمان فیلترکیک و میکوریزا مشاهده گردید که نشان‌دهنده برهمکنش مثبت این دو کود آلی و زیستی است. فیلترکیک با تأثیر بر غلظت عناصر در شکل قابل جذب و همچنین با تحریک فرایندهای زیستی به افزایش فعالیت قارچ میکوریزا کمک کرده و در مقابل قارچ میکوریزا با تسریع فرایندهای معدنی شدن عناصر و افزایش قابلیت و سطح جذب آنها اثر کود آلی را بر رشد گیاه بهبود داده است. استفاده از فیلترکیک به همراه میکوریزا نه تنها اثر کاهشی بر عملکرد میکوریزا نداشته بلکه با بهره‌مندی از اثرات متقابل مؤثر باعث بهبود عملکرد هردو کود آلی و زیستی می‌گردد.
تغذیه گیاه، حاصلخیزی خاک و کودها
اعظم رضوی نسب؛ امیر فتوت؛ علیرضا آستارایی؛ احمد تاج آبادی پور
چکیده
استفاده از مواد بهساز آلی و شیمیایی ارزان قیمت در باغ‌های پسته میتواند منجر به افزایش تولید این محصول استراتژیک گردد. به همین منظور آزمایشی به صورت کرت‌های دوبار خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار، جهت بررسی تاثیر مواد آلی (کمپوست زباله شهری و کود گاوی) به میزان 15 تن در هکتار، مواد شیمیایی (گچ و گوگرد) به میزان ...
بیشتر
استفاده از مواد بهساز آلی و شیمیایی ارزان قیمت در باغ‌های پسته میتواند منجر به افزایش تولید این محصول استراتژیک گردد. به همین منظور آزمایشی به صورت کرت‌های دوبار خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار، جهت بررسی تاثیر مواد آلی (کمپوست زباله شهری و کود گاوی) به میزان 15 تن در هکتار، مواد شیمیایی (گچ و گوگرد) به میزان 10 تن در هکتار در مزرعه ایزدیاران در 30 کیلومتری جنوب سیرجان اجرا شد. مواد بهساز در اسفند 1390 همزمان با کاشت نهال پسته یک ساله (رقم بادامی سیرجان)، در گودال کاشت (400 گرم مواد آلی و 270 گرم مواد شیمیایی) ریخته و در مرداد سال بعد نمونه برداری از برگ‌ها و در اسفند سال بعد نمونه برداری از سه عمق خاک (20-0، 40-20 و 60-40 سانتیمتری) جهت اندازه گیری غلظت عناصر صورت گرفت. نتایج (با احتمال 5% معنی‌دار) نشان داد بیشترین پتاسیم قابل جذب خاک از همراهی کمپوست و گوگرد در عمق 60-40 سانتیمتری بدست آمده درحالی‌که بر غلظت پتاسیم برگ معنی‌دار نبود. کاربرد گوگرد باعث افزایش کلسیم محلول خاک و کود گاوی باعث افزایش غلظت کلسیم برگ گردید. بیشترین میزان منیزیم محلول خاک از کاربرد کمپوست به همراه گچ در عمق 40-20 سانتیمتری بدست آمد و بیشترین نیتروژن برگ از تلفیق کود گاوی و گوگرد حاصل شد. بیشترین غلظت فسفر قابل جذب از کاربرد کودگاوی در عمق 40-20 سانتیمتری بدست آمد که باعث افزایش معنی‌دار غلظت فسفر برگ نیز گردید. درواقع می‌توان از تلفیق مواد آلی و شیمیایی دردسترس کشاورز، باعث بهبود تغذیه گیاه گردید.
تغذیه گیاه، حاصلخیزی خاک و کودها
یاسر عظیم زاده؛ نصرت اله نجفی؛ عادل ریحانی تبار؛ شاهین اوستان؛ علیرضا ختائی
چکیده
بیوچار و هیدروچار مواد جامد کربنی هستند که از کربونیزهشدن زیست‌توده‌های آلی تولید میشوند. بیوچار با گرماکافت زیست‌توده‌های خشک اما هیدروچار با کربونیزهشدن گرمآبی زیست‌توده‌های خشک و یا مرطوب تولید میشود. در این پژوهش، بعد از تولید بیوچار و هیدروچار از چوب سیب، با ترسیب ذرات هیدروکسید دوگانه لایه‌ای (LDH) بر روی سطوح بیوچار ...
بیشتر
بیوچار و هیدروچار مواد جامد کربنی هستند که از کربونیزهشدن زیست‌توده‌های آلی تولید میشوند. بیوچار با گرماکافت زیست‌توده‌های خشک اما هیدروچار با کربونیزهشدن گرمآبی زیست‌توده‌های خشک و یا مرطوب تولید میشود. در این پژوهش، بعد از تولید بیوچار و هیدروچار از چوب سیب، با ترسیب ذرات هیدروکسید دوگانه لایه‌ای (LDH) بر روی سطوح بیوچار و هیدروچار، به‌ترتیب ترکیب‌های LDH-بیوچار و LDH-هیدروچار ساخته شد و هر گرم از این ترکیب‌ها به‌ترتیب با 51 و 47 (میلیگرم فسفر بارگذاری شد (LDH-P-بیوچار و LDH-P-هیدروچار). سپس با استفاده از یک آزمایش گلخانه‌ای بهصورت فاکتوریل در قالب طرح پایه کاملاً تصادفی با 3 تکرار، اثر بیوچار، هیدروچار، LDH، LDH-بیوچار، LDH-هیدروچار، LDH-P-بیوچار و LDH-P-هیدروچار در حضور و عدم حضور کود مونوکلسیم فسفات بر وزن شاخساره و ریشه خشک، غلظت نیتروژن، فسفر و پتاسیم شاخساره و غلظت فسفر و پتاسیم ریشه ذرت بررسی شد. نتایج نشان داد که بیوچار نسبت به هیدروچار دارای درصد عملکرد و خاکستر، pH و EC بیشتری بود و غلظت عناصر مورد بررسی بهجز نیتروژن در بیوچار بیشتر از هیدروچار بود. با مصرف کود فسفر در خاک، وزن شاخساره و ریشه خشک در تمام سطوح اصلاحگر بهجز LDH-P-بیوچار و LDH-P-هیدروچار نسبت به تیمار بدون اصلاحگر افزایش یافت. بیشترین وزن شاخساره و ریشه خشک گیاه در تیمارهای LDH-P-بیوچار و LDH-P-هیدروچار و کمترین وزن شاخساره و ریشه خشک در حضور LDH به‌دست آمد. مصرف کود فسفر در حضور LDH-بیوچار و LDH-هیدروچار باعث افزایش معنادار غلظت فسفر شاخساره و ریشه ذرت شد اما بر غلظت نیتروژن و پتاسیم شاخساره اثر معنادار نداشت و غلظت پتاسیم ریشه را در حضور بیوچار و LDH-بیوچار و در شاهد کاهش داد. بیشترین غلظت فسفر شاخساره و ریشه و بیشترین غلظت نیتروژن شاخساره در دو تیمار LDH-P-بیوچار و LDH-P-هیدروچار مشاهده شد. کود فسفر با بیوچار، هیدروچار، LDH-بیوچار و LDH-هیدروچار در افزایش وزن شاخساره و ریشه خشک و غلظت فسفر شاخساره و ریشه گیاه برهمکنش هم‌افزایی ولی با LDH، LDH-P-بیوچار و LDH-P-هیدروچار برهمکنش ناهمسازی داشت. بنابراین، مصرف بیوچار، هیدروچار، LDH-بیوچار و LDH-هیدروچار به‌همراه کود فسفر و ترکیب‌های LDH-P-بیوچار و LDH-P-هیدروچار بدون مصرف کود فسفر برای کشت ذرت در شرایط مشابه میتواند پیشنهاد شود.
تغذیه گیاه، حاصلخیزی خاک و کودها
امیر رحیمی؛ بهنام دولتی؛ سعید حیدرزاده
چکیده
به منظور بررسی تاثیر اسید هیومیک و عناصر کممصرف بر برخی از ویژگی‌های کمی و کیفی چغندرقند رقم یونیورس آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در اراضی تحقیقاتی کارخانه چغندرقند نقده اجرا گردید. تیمارهای آزمایشی شامل مقادیر مختلف اسید هیومیک شامل صفر، 200، 300، 400، 500 و 600 کیلوگرم در هکتار و محلولپاشی ...
بیشتر
به منظور بررسی تاثیر اسید هیومیک و عناصر کممصرف بر برخی از ویژگی‌های کمی و کیفی چغندرقند رقم یونیورس آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در اراضی تحقیقاتی کارخانه چغندرقند نقده اجرا گردید. تیمارهای آزمایشی شامل مقادیر مختلف اسید هیومیک شامل صفر، 200، 300، 400، 500 و 600 کیلوگرم در هکتار و محلولپاشی عناصر کممصرف (آهن، روی، بر، منگنز و شاهد) به عنوان فاکتور دوم در نظر گرفته شد. صفات مورد مطالعه شامل درصد قند ناخالص، مقدار سدیم، پتاسیم و نیتروژن در غده، شاخص قلیایئت، ضریب استحصال قند، عملکرد ریشه، درصد قند خالص و قند ملاس بود. نتایج نشان داد که حداکثر درصد قند ناخالص (67/18 درصد)، خالص (30/16 درصد) و ضریب استحصال شکر (25/87 درصد) از تیمار مصرفی 500 کیلوگرم در هکتار اسید هیومیک با محلولپاشی بور (B) بدست آمد. کاربرد عناصر کممصرف و اسید هیومیک سبب کاهش میزان قند ملاس و افزایش درصد پتاسیم ریشه چغندرقند گردید. افزایش مقادیر مصرفی اسید هیومیک به ترتیب سبب افزایش درصد عملکرد ریشه (08/ 29 درصد)، عملکرد قند ناخالص (75/32 درصد) و شاخص قلیایئت (39/29)، نسبت به تیمار شاهد شد. همچنین با افزایش مواد هومیکی مقادیر نیتروژن (58/27 درصد) و سدیم (89/24 درصد) در ریشه چغندرقند کاهش یافت. حداکثر عملکرد ریشه (96 /68 تن در هکتار) و عملکرد قند ناخالص (18/12 تن در هکتار) در تیمار با منگنز (Mn) به دست آمد. لذا جهت نیل به کشاورزی پایدار و افزایش عملکرد کمی و کیفی چغندرقندکاربرد اسید هومیک همراه با عناصرکم مصرف توصیه می شود.
تغذیه گیاه، حاصلخیزی خاک و کودها
ثریا طاهری؛ عبدالمجید رونقی؛ رضا قاسمی؛ صدیقه صفرزاده شیرازی
چکیده
هدف این پژوهش بررسی میزان ترشح اسیدهای آلی مالیک، سیتریک و استیک در شرایط کمبود روی، در دو رقم ذرت بود. آزمایش در قالب طرح فاکتوریل، کاملاً تصادفی و در سه تکرار اجرا شد. بذرهای ذرت ارقام KSC704 و KSC703 پس از جوانه زنی به محیط کشت هیدروپونیک منتقل شده و تیمارهای روی در سه سطح صفر، 5/0و 1میکرو مولار به محیط کشت گیاهان اضافه شد. دو ماه پس از ...
بیشتر
هدف این پژوهش بررسی میزان ترشح اسیدهای آلی مالیک، سیتریک و استیک در شرایط کمبود روی، در دو رقم ذرت بود. آزمایش در قالب طرح فاکتوریل، کاملاً تصادفی و در سه تکرار اجرا شد. بذرهای ذرت ارقام KSC704 و KSC703 پس از جوانه زنی به محیط کشت هیدروپونیک منتقل شده و تیمارهای روی در سه سطح صفر، 5/0و 1میکرو مولار به محیط کشت گیاهان اضافه شد. دو ماه پس از اعمال تیمارهای روی، ترشحات ریشهای جمعآوری شدند و غلظت اسیدهای مالیک، استیک و سیتریک توسط دستگاه HPLC اندازهگیری شدند.از بین سه نوع اسید آلی اندازهگیری شده، اسید مالیک و پس از آن اسید سیتریک و اسید استیک، بیشترین میزان ترشحات را داشتند. با کاهش غلظت روی در ریشه و اندام هوایی، بر میزان ترشحات هر سه اسید آلی افزوده شد. بیشترین میزان اسید مالیک ترشح شده از ریشه (6/6 میلیگرم بر گرم وزن خشک ریشه) در رقم 703 و در تیمار بدون روی و کمترین میزان ترشح مالیک اسید نیز(98/1میلیگرم بر گرم وزن خشک ریشه) در تیمار حد کفایت روی و در رقم 704 بود. بیشترین میزان ترشح اسید سیتریک و استیک نیز در هر دو رقم در سطح بدون روی بود. نتایج این پژوهش نشان دادکه با افزایش غلظت روی در محلول غذایی، وزن خشک اندام هوایی افزایش یافت. با افزایش غلظت روی در محلول غذایی از میزان نفوذپذیری غشا ریشه و ترشح اسیدهای آلی کاسته شد. در هر دو رقم، بیشترین نفوذپذیری غشا ریشه مربوط به سطح بدون روی بود که بیشترین میزان ترشح اسیدهای آلی از ریشه را داشتند. به‌طور کلی رقم 703 به دلیل ترشحات بیشتر اسیدهای آلی در شرایط کمبود روی، نسبت به رقم 704 در برابر کمبود روی مقاومتر بوده و در این شرایط کاهش عملکرد کمتری نشان داد.
