حورا فیاض؛ نفیسه یغمائیان؛ عاطفه صبوری؛ احمد شیرین فکر
چکیده
خاک بهعنوان یکی از مهمترین اجزای محیط زیست بوده و حاصلخیزی آن به صورت مستقیم و غیرمستقیم بر تغییرات کمیت و کیفیت محصول مؤثر است. بهمنظور تأمین امنیت غذایی، توسعه یک روش مناسب برای ارزیابی حاصلخیزی و بهرهوری خاک از اهمیت زیادی برای تولید محصول برخوردار است. این پژوهش با هدف تعیین شاخص حاصلخیزی خاک با دو روش Fuzzy-AHP و پارامتریک، ...
بیشتر
خاک بهعنوان یکی از مهمترین اجزای محیط زیست بوده و حاصلخیزی آن به صورت مستقیم و غیرمستقیم بر تغییرات کمیت و کیفیت محصول مؤثر است. بهمنظور تأمین امنیت غذایی، توسعه یک روش مناسب برای ارزیابی حاصلخیزی و بهرهوری خاک از اهمیت زیادی برای تولید محصول برخوردار است. این پژوهش با هدف تعیین شاخص حاصلخیزی خاک با دو روش Fuzzy-AHP و پارامتریک، شناسایی عوامل محدودکننده حاصلخیزی خاک و مقایسه دو روش ارزیابی کمی حاصلخیزی خاک در ارتباط با عملکرد در باغهای چای غرب استان گیلان انجام گرفت. در مجموع 66 نمونه خاک مرکب از عمق صفر تا 30 سانتیمتر و برگ سبز چای از بخشی از باغهای چای با عملکرد متفاوت برداشت شد. سپس شاخص حاصلخیزی خاک با دو روش فرایند تحلیل سلسله مراتبی فازی (SFI- Fuzzy AHP) و پارامتریک (SFI- Parametric) مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج نشان داد که مقدار کربن آلی، پتاسیم قابل دسترس و pH از اثرگذارترین معیارهای حاصلخیزی خاک برای تولید چای در منطقه مطالعاتی هستند. برای هر دو شاخص SFI- Fuzzy AHP و SFI- Parametric بیشترین و کمترین شاخص حاصلخیزی خاک به ترتیب مربوط به باغ با عملکرد بالا و پایین بود. شاخص حاصلخیزی SFI- Fuzzy AHP در باغهای با عملکرد بالا و پایین از لحاظ آماری اختلاف معنیداری با یکدیگر نشان دادند. همچنین همبستگی بین عملکرد چای و شاخص SFI- Fuzzy AHP (63/0= R2)، بیشتر از شاخص SFI- Parametric (50/0= R2) بود. بنابراین تعیین شاخص حاصلخیزی خاک با روش Fuzzy-AHP برای ارزیابی حاصلخیزی خاک اراضی چایکاری بر روش پارامتریک برتری دارد.