فاطمه حسنی؛ عطااله خادم الرسول؛ حسین شکفته
چکیده
شور و سدیمی شدن خاک‌ها، از جمله پدیده‌های تخریب خاک محسوب می‌شود که ضمن کاهش کیفیت خاک به‌طور فزاینده‌ای، موجب کاهش عملکرد محصولات به‌ویژه در مناطق خشک و نیمه‌خشک می‌گردد. یکی از روش‌های اصلاح و بهبود کیفیت خاک‌های شور و سدیمی، کاربرد اصلاح‌کننده‌های آلی همچون زغال‌های زیستی (Biochars) و کمپوست است. در این پژوهش زغال‌زیستی حاصل ...
بیشتر
شور و سدیمی شدن خاک‌ها، از جمله پدیده‌های تخریب خاک محسوب می‌شود که ضمن کاهش کیفیت خاک به‌طور فزاینده‌ای، موجب کاهش عملکرد محصولات به‌ویژه در مناطق خشک و نیمه‌خشک می‌گردد. یکی از روش‌های اصلاح و بهبود کیفیت خاک‌های شور و سدیمی، کاربرد اصلاح‌کننده‌های آلی همچون زغال‌های زیستی (Biochars) و کمپوست است. در این پژوهش زغال‌زیستی حاصل از باگاس نیشکر، کنوکارپوس و پوست پسته (در سطوح 2 و 4 درصد وزنی) و همچنین کمپوست (در سطوح 2 و 4 درصد وزنی) و در سطوح رطوبتی (25، 50 و 70 درصد رطوبت مزرعه) به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی و در 3 تکرار به خاک اعمال شد. نتایج نشان داد که تیمار 4 درصد زغال-زیستی بقایای کنوکارپوس و در سطح رطوبتی 25 درصد منجربه بیشترین کاهش جرم مخصوص ظاهری و مقاومت فروروی خاک گردید. در اثر افزدون 4 درصد زغال‌زیستی کنوکارپوس در سطح رطوبتی 50 درصد ظرفیت مزرعه بیشترین میزان میانگین وزنی قطر خاکدانه‌ها به‌عنوان شاخص پایداری خاکدانه‌ها و رطوبت حدروانی به‌دست آمد. همچنین افزودن تیمار 4 درصدی بقایای کنوکارپوس در سطح رطوبتی 70 درصد ظرفیت مزرعه به خاک سبب افزایش رطوبت حد خمیری شد. این پژوهش نشان دادکه کاربرد زغال‌های‌زیستی و کمپوست به‌عنوان اصلاح‌کننده‌هایی مناسب جهت بهبود ویژگیهای فیزیکی و مکانیکی خاک‌های شور و سدیمی محسوب می‌شوند. بر اساس نتایج این پژوهش زغال‌زیستی بقایای کنوکارپوس، بیشترین تأثیر را بر روی ویژگیهای فیزیکی و مکانیکی خاک‌های شوروسدیمی منطقه‌ی مطالعاتی نشان داد. بدین ترتیب می‌توان از این اصلاح‌کننده‌ی آلی به‌عنوان یک تیمار اثربخش در راستای تحقق اهداف مدیریت بقایای آلی استفاده نمود.
فیزیک، فرسایش و حفاظت خاک
حمید کلیشادی؛ محمد رضا مصدقی؛ شمس الله ایوبی؛ حسین اسدی
چکیده
پایداری خاکدانه‌ها یکی از عوامل مهم اثرگذار بر فرسایش خاک است. هدف از انجام این پژوهش مقایسه روش‌های مختلف برآورد پایداری خاکدانه‌ها، شامل اندازهگیری پاشمان، الک تر و مقاومت برشی اندازه‌گیری‌شده با فروسنج مخروطی اُفتان برای برآورد فرسایش پاشمان است. برای این منظور، 28 نمونه خاک با ویژگیهای اولیه متفاوت از نظر بافت، آهک و ماده ...
بیشتر
پایداری خاکدانه‌ها یکی از عوامل مهم اثرگذار بر فرسایش خاک است. هدف از انجام این پژوهش مقایسه روش‌های مختلف برآورد پایداری خاکدانه‌ها، شامل اندازهگیری پاشمان، الک تر و مقاومت برشی اندازه‌گیری‌شده با فروسنج مخروطی اُفتان برای برآورد فرسایش پاشمان است. برای این منظور، 28 نمونه خاک با ویژگیهای اولیه متفاوت از نظر بافت، آهک و ماده آلی از خاک‌های سطحی استآن‌های اصفهان و چهارمحال بختیاری جمع‌آوری شد. میزان پاشمان (S) با دستگاه شبیه‌ساز باران، مقاومت برشی (τ) با فروسنج مخروطی اُفتان و میانگین وزنی قطر خاکدانه‌ها (MWD) و میانگین هندسی قطر خاکدانه‌ها (GMD) با استفاده از الک تر اندازهگیری شدند. نتایج همبستگی بین روش‌های مختلف نشان داد میزان پاشمان با τ و GMD همبستگی منفی و معنی‌دار و τ با GMD و MWD همبستگی مثبت و معنی‌دار داشت. نتایج نشان داد که S عمدتاً به توزیع اندازه ذرات، MWD و GMD به کربن آلی، و τ هم به توزیع اندازه ذرات و هم به کربن آلی خاک وابسته است. برای ارزیابی کارآیی روش‌ها در خاک‌های متفاوت، خاک‌های مورد مطالعه با استفاده از روش K-means در محیط نرم‌افزار MATLAB بر اساس ویژگیهای اولیه خوشه‌بندی شدند. مقایسه میانگین بین خوشه‌ها با استفاده از آزمون حداقل تفاوت معنی‌دار (LSD) در قالب طرح کاملاً تصادفی انجام شد. نتایج مقایسه میانگین نشان داد هر سه روش، روند تغییرات پایداری خاکدانه در گروه‌های مختلف را به طور مشابه برآورد می‌کنند؛ بنابراین روش‌های ذکرشده به‌جای یکدیگر قابل‌استفاده هستند و فروسنج مخروطی اُفتان را می‌توان به عنوان یک روش درجا برای اندازهگیری پایداری خاکدانه در برابر فرسایش پاشمانی معرفی کرد.
