پیدایش و طبقه بندی خاکها
مژده تقی پور؛ نفیسه یغمائیان مهابادی؛ محمود شعبانپور
چکیده
در این مطالعه شاخصهای کیفیت خاک با استفاده از تحلیلهایچند متغیره در سه کاربری مختلف در منطقه توتکابن استان گیلان مورد ارزیابی قرار گرفت. 60 نمونه خاک مرکب از دو عمق صفر تا 15 و 15 تا 30 سانتیمتری از سه کاربری جنگل، زراعی و مرتع برداشت شد. با استفاده از روش تجزیه به مؤلفههای اصلی(PCA) ، از میان 12 ویژگی موثر بر کیفیت خاک، چهار ویژگی شامل ...
بیشتر
در این مطالعه شاخصهای کیفیت خاک با استفاده از تحلیلهایچند متغیره در سه کاربری مختلف در منطقه توتکابن استان گیلان مورد ارزیابی قرار گرفت. 60 نمونه خاک مرکب از دو عمق صفر تا 15 و 15 تا 30 سانتیمتری از سه کاربری جنگل، زراعی و مرتع برداشت شد. با استفاده از روش تجزیه به مؤلفههای اصلی(PCA) ، از میان 12 ویژگی موثر بر کیفیت خاک، چهار ویژگی شامل درصد رس، میانگین وزنی قطر خاکدانه، کربن آلی و فسفر قابل دسترس بهعنوان حداقل ویژگیهای مؤثر بر کیفیت خاک انتخاب شدند. سپس کیفیت خاک با استفاده از دو مدل شاخص کیفیت تجمعی (IQI) و شاخص کیفیت نمورو (NQI) به روشهای نمرهدهی خطی و غیرخطی (LS و NLS) و هرکدام در دو مجموعه کل دادهها (TDS) و دادههای حداقل (MDS) ارزیابی شد. برای اولویتدهی و ارزیابی شاخصهای کیفیت خاک از مجموع دو معیار شاخص حساسیت و درصد راندمان استفاده شد. نتایج نشان داد که شاخصهای کیفیت خاک به روش نمرهدهی خطی نسبت به غیرخطی تفاوت کیفیت خاک بین کاربریهای مختلف را بهتر نشان میدهد؛ بهطوریکه کاربری جنگل و زراعی در مقایسه با مرتع از میانگین شاخص کیفیت خاک بالاتری برخوردار بود.. مقادیر درصد راندمان نشان داد که شاخصهای IQI-LS و IQI-NLS برای مجموعه MDS در مقایسه با TDS با دارا بودن میزان راندمان 75 درصد از کارآیی بالاتری برخوردار هستند. براساس اولویتدهی شاخصهای کیفیت خاک، شاخص IQI-LS-MDS اولین رتبه را به خود اختصاص داد، بر این اساس از بین شاخصهای کیفیت خاک، IQI-LS-MDSبرای بررسی وضعیت کلی خاک در منطقه مطالعاتی قابلیت بیشتری دارد.
فیزیک، فرسایش و حفاظت خاک
مطهره نورزاده روشن؛ فرشاد کیانی؛ رضا قربانی نصرآبادی؛ سهیلا ابراهیمی؛ احمد ندیمی
چکیده
استان گلستان به دلیل پستی و بلندی، اقلیم متنوع، اراضی لسی و حساسیت این اراضی به فرسایش، نیاز به توجه بیشتری در خصوص حفاظت خاک دارد. روشهای مختلف برای افزایش کیفیت خاک پیشنهاد شدهاست. مطالعه حاضر با هدف بررسی نقش عملیات حفاظتی بر بهبود کیفیت زیستی خاک طراحی شده است. عملیات حفاظتی نهالکاری، تراسبندی و باغکاری انتخاب ...
بیشتر
استان گلستان به دلیل پستی و بلندی، اقلیم متنوع، اراضی لسی و حساسیت این اراضی به فرسایش، نیاز به توجه بیشتری در خصوص حفاظت خاک دارد. روشهای مختلف برای افزایش کیفیت خاک پیشنهاد شدهاست. مطالعه حاضر با هدف بررسی نقش عملیات حفاظتی بر بهبود کیفیت زیستی خاک طراحی شده است. عملیات حفاظتی نهالکاری، تراسبندی و باغکاری انتخاب و کیفیت زیستی آنها در مقایسه با اراضی زراعی، مرتعی و جنگلی بررسی شد. نتایج نشان داد که تبدیل اراضی جنگلی و مرتعی به کشاورزی موجب تخریب کیفیت خاک میشوند؛ به نحوی که شاخصهای کیفیت خاک، مانند موادآلی تا ۶۰ درصد و پایداری خاکدانه تا۷۰ درصد کاهش نشان میدهند. همچنین در این مطالعه شاخصهای زیستی و شاخصهای کیفیت زیستی خاک (QBS) و شاخصهای اکومرفولوژیک (EMI) کاهش نشان دادند. در مقابل عملیات حفاظتی باعث بهبود این شاخصها شده بود. در شاخصهای زیستی، عملیات نهالکاری و باغکاری افزایشی حدود ۴۰ درصد در EMI و کربن زیتوده میکروبی و تا ۸۰ درصد در تنفس میکروبی را موجب شدند و تراسبندی نسبت به عملیات دیگر بهبودی کمتر، در حدود ۱۱ درصد در EMI و تا ۲۰ درصد در کربن زیتوده میکروبی موجب گردید. در مجموع روند یکسانی برای همهی شاخصها و عملیات قابل مشاهده نبود. کمی افزایش در برخی شاخصها مورد بررسی، مشاهده شد که به آن نظرمیرسد به دلیل عمر کوتاه عملیات حفاظتی بوده و در آینده نتایج، بهبود بیشتر و بهتری را نشان خواهند داد.