تغذیه گیاه، حاصلخیزی خاک و کودها
فاطمه مسکینی ویشکایی؛ علیرضا جعفرنژادی
چکیده
نوع مدیریت مزارع گندم و زمان وقوع پدیده ریزگرد بر میزان خسارات ناشی از تنش ریزگرد بر محصول گندم تأثیرگذار است. این مطالعه به منظور بررسی اثرات ریزگرد و مطالعه روشهای مدیریتی اعمال شده برای کاهش اثرات این تنش بر شاخصهای عملکرد گندم در یک خاک آهکی و شور در استان خوزستان انجام شد. این مطالعه بهصورت بلوکهای خرد شده در قالب طرح بلوکهای ...
بیشتر
نوع مدیریت مزارع گندم و زمان وقوع پدیده ریزگرد بر میزان خسارات ناشی از تنش ریزگرد بر محصول گندم تأثیرگذار است. این مطالعه به منظور بررسی اثرات ریزگرد و مطالعه روشهای مدیریتی اعمال شده برای کاهش اثرات این تنش بر شاخصهای عملکرد گندم در یک خاک آهکی و شور در استان خوزستان انجام شد. این مطالعه بهصورت بلوکهای خرد شده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با دو نوع مدیریت زراعی شامل شاهد (عرف زارع)، و مدیریت تغذیه (براساس آزمون خاک و تغذیه تکمیلی گیاه در مراحل مختلف فنولوژیک گیاه) و چهار تیمار بدون برگشوئی، برگشوئی بعد از وقوع پدیده ریزگرد در مرحله پنجهزنی، در مرحله سنبلهرفتن و در دو مرحله پنجهزنی و سنبلهرفتن در کرتهایی با سطح 20 متر مربع در سه تکرار انجام شد. نتایج نشان داد که در مدیریت عرف زارع، با استفاده از شستشوی سطح گیاه در یک مرحله رشد پس از وقوع ریزگرد بهطور متوسط موجب افزایش 30 درصد عملکرد دانه گندم شد در حالیکه مدیریت عرف زارع و برگشویی در هر دو مرحله رشد گندم، موجب افزایش 43 درصد عملکرد دانه گندم شد. کاربرد تغذیه متعادل و برگشویی در هر دو مرحله رشد گندم پس از وقوع پدیده ریزگرد موجب 32، 59، 21 و 11 درصد افزایش در زیستتوده، عملکرد دانه، شاخص برداشت و وزن هزاردانه گندم گردید. براساس نتایج این پژوهش میتوان با استفاده از تغذیه متعادل براساس مراحل فنولوژیکی رشد گیاه و شستشوی برگها پس از وقوع پدیده ریزگرد، خسارت عملکرد گندم ناشی از ریزگرد را به طور قابل توجهی کاهش داد.
فرشاد زندیان؛ امین فرنیا؛ مهیار شیخ الاسلامی؛ عباس رضایی زاد
چکیده
به منظور بررسی اثر محرک زیستی کیتوزان بر رشد، عملکرد و برخی ویژگیهای کیفی میوه گوجهفرنگی آزمایشی در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در دو سال زراعی 1397-1396 در شهرستان کرمانشاه انجام شد. آزمایش شامل 15 کرت، هر کرت با طول 4/2 و عرض 2/1 متر در نظر گرفته شد. در هرکرت سه ردیف و در هر ردیف 7 بوته و 21 بوته در هر کرت کشت گردید. فاصله بین ...
بیشتر
به منظور بررسی اثر محرک زیستی کیتوزان بر رشد، عملکرد و برخی ویژگیهای کیفی میوه گوجهفرنگی آزمایشی در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در دو سال زراعی 1397-1396 در شهرستان کرمانشاه انجام شد. آزمایش شامل 15 کرت، هر کرت با طول 4/2 و عرض 2/1 متر در نظر گرفته شد. در هرکرت سه ردیف و در هر ردیف 7 بوته و 21 بوته در هر کرت کشت گردید. فاصله بین ردیف ها 1/4 متر و همچنین فاصله روی ردیف 30 سانتیمتر در نظر گرفته شد. در مجموع در این آزمایش 315 بوته کشت شد. تراکم کشت حدود 23800 بوته در هکتار بود. در این آزمایش محرک زیستی کیتوزان در پنج سطح مورد ارزیابی قرار گرفت که شامل: شاهد (S0) ، 1/1000 یک در هزار ((S1، 2/1000 دو در هزار (S2)، 3/1000 سه در هزار (S3)و تیمار بذر مال(K) بود.بیشترین مقدار عملکرد در تیمار S3در سال اول به مقدار 227 تن در هکتار بدست آمد. اثر تیمارهای کیتوزان S1، S2، S3و Kبه ترتیب باعث افزایش 14، 19، 25، 11 درصدی عملکرد نسبت به تیمار S0 شد. بیشترین مقدار وزن تر، درصد فسفر، سدیم، نیتروژن و ویتامین ث در تیمار S3 به بدست آمد. بیشترین مقدار مواد جامد محلول و اسیدیته در تیمار K مشاهده شد. در مجموع محلولپاشی کیتوزان در تمامی غلظت های مورد استفاده با تاثیر بر افزایش جذب آب و مواد غذایی و همچنین بهبود فرآیندهای فیزیولوژیکی ، رشد رویشی را افزایش داده در نتیجه باعث افزایش مقدار عملکرد و جذب بیشتر عناصر غذایی شد.
علیرضا جعفرنژادی؛ فاطمه مسکینی ویشکایی؛ محمد هادی موسوی فضل؛ غلامعباس لطفعلی آینه؛ لیلا بهبهانی
چکیده
شوری و آهکی بودن خاک و آب آبیاری و پایین بودن موادآلی در خاکهای زراعی کشور موجب کمبود عناصر غذایی قابل جذب گیاه میگردد. این مطالعه در شهرستان اهواز در یک خاک آهکی و شور با بافت رسی سیلتی تحت کشت گندم بهصورت فاکتوریل در قالب بلوکهای کامل تصادفی با 16 تیمار کودی در سه تکرار و مجموع 48 نمونه در دو سال متوالی اجرا شد. تیمارها شامل چهار ...
بیشتر
شوری و آهکی بودن خاک و آب آبیاری و پایین بودن موادآلی در خاکهای زراعی کشور موجب کمبود عناصر غذایی قابل جذب گیاه میگردد. این مطالعه در شهرستان اهواز در یک خاک آهکی و شور با بافت رسی سیلتی تحت کشت گندم بهصورت فاکتوریل در قالب بلوکهای کامل تصادفی با 16 تیمار کودی در سه تکرار و مجموع 48 نمونه در دو سال متوالی اجرا شد. تیمارها شامل چهار سطح صفر، 30، 60 و 120 کیلوگرم در هکتار سولفات روی و فاکتور دوم شامل 0، 5/2، 5، 5/7 کیلوگرم در هکتار سکوسترین آهن بودند. اثرات متقابل روی و آهن بر میزان وزن هزار دانه، تعداد دانه در خوشه، تعداد پنجه و اثرات ساده روی بر عملکرد کل معنیدار بودند. با وجود تاثیر کمتر کاربرد آهن نسبت به روی بر عملکرد و اجزا عملکرد گندم در شرایط شور، کاربرد توام عنصر روی و آهن در نسبت مشخص بر اجزای عملکرد گندم تاثیر مثبتی داشت. اثرات متقابل و ساده کاربرد عناصر آهن و روی بر شاخصهای کیفی دانه گندم شامل هکتولیتر، پروتئین، سختی و رطوبت معنیداری نبود (p 05/0). اما، کاربرد بیش از 60 کیلوگرم در هکتار سولفات روی موجب کاهشی معنی-دار (13/0) در شاخص زلنی دانه گندم گردید. براساس تحلیل اقتصادی تیمارها، تاثیر آنها بر عملکرد کیفی و کمی گندم و نقش این عناصر کم-مصرف در سلامت انسان، کاربرد 30 کیلوگرم در هکتار کود روی (خاک کاربرد) و 5/2 کیلوگرم در هکتار کود آهن (کودآبیاری) در مرحله پنجهزنی برای کشت گندم در خاکهای شور استان خوزستان پیشنهاد گردید.
آسیه ناروئی؛ جواد زمانی؛ شاپور کوهستانی؛ فریده عباس زاده افشار
چکیده
این پژوهش در شرایط گلخانهای بر رشد گیاه ذرت در دو نوع خاک (شنی و لوم شنی) در 5 سطح کاربرد از دو نوع بیوچار، بیوچار برگ خرما و بیوچار ضایعات برداشت پسته (صفر، 1، 2، 3 و 5 درصد وزنی) انجام شد. کشت گیاه در خاک حاوی انجام و در زمان برداشت ارتفاع گیاه، وزن خشک اندام هوایی و ریشه اندازهگیری شدند. همچنین غلظت فلزات سنگین در اندام هوایی گیاه مورد ...
بیشتر
این پژوهش در شرایط گلخانهای بر رشد گیاه ذرت در دو نوع خاک (شنی و لوم شنی) در 5 سطح کاربرد از دو نوع بیوچار، بیوچار برگ خرما و بیوچار ضایعات برداشت پسته (صفر، 1، 2، 3 و 5 درصد وزنی) انجام شد. کشت گیاه در خاک حاوی انجام و در زمان برداشت ارتفاع گیاه، وزن خشک اندام هوایی و ریشه اندازهگیری شدند. همچنین غلظت فلزات سنگین در اندام هوایی گیاه مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج نشان داد که رشد گیاه ذرت در اثر کاربرد بیوچارها کاهش یافت و در این بین تأثیر منفی بیوچار پسته به ویژه در خاک شنی بر رشد گیاه بیشتر بود و سطوح متوسط و بالای این بیوچار سبب توقف رشد ذرت در خاک شنی شد. بررسی شوری خاکها نشان داد که افزودن بیوچارها به خاکها، موجب افزایش شوری و در نتیجه تأثیر منفی بر رشد گیاه شده بود. نتایج غلظت عناصر موجود در اندام هوایی گیاه نشان داد که غلظت اکثر عناصر سنگین چندان تحت تاثیر کاربرد بیوچار قرار نگرفت، هرچند افزایش جذب آهن در خاک شنی در اثر کاربرد بیوچار پسته و نیز افزایش جذب منگنز در اثر کاربرد سطح 1 درصد بیوچار برگ خرما مشاهده شد، از طرفی بیوچار خرما در سطوح بالاتر تاحدی سبب کاهش غلظت منگنز در گیاه شده بود. نتایج نشان میدهد با وجود محاسن زیادی که از کاربرد بیوچارها در منابع علمی مختلف بیان شده است، لازم است قبل از کاربرد بیوچارها در خاک، تأثیر آنها بر ویژگیهای خاک و رشد گیاه مورد ارزیابی قرار گیرد.
امیر رحیمی؛ بهنام دولتی؛ سعید حیدرزاده؛ فاطمه احمدی
چکیده
به منظور بررسی تأثیر ورمیکمپوست،کودهای زیستی و نیتروژن بر عملکرد کمی و کیفی بادرشبو تحت شرایط مختلف رطـوبتی، آزمایشـی بـه صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار انجام گردید. تیمارهای آزمایشی شامل آبیاری (I) در سه سطح 40، 60 و 80 درصد رطوبـت قابـل اسـتفاده در عمـق توسعه ریشه به عنوان فاکتور اول و حاصلخیزکنندههای ...
بیشتر
به منظور بررسی تأثیر ورمیکمپوست،کودهای زیستی و نیتروژن بر عملکرد کمی و کیفی بادرشبو تحت شرایط مختلف رطـوبتی، آزمایشـی بـه صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار انجام گردید. تیمارهای آزمایشی شامل آبیاری (I) در سه سطح 40، 60 و 80 درصد رطوبـت قابـل اسـتفاده در عمـق توسعه ریشه به عنوان فاکتور اول و حاصلخیزکنندههای خاک در پنج سطح: عدم مصرف کود (F0)، اوره (Ure) (150 کیلوگرم در هکتار)، باکتریهای آزادزی تثبیتکننده نیتروژن (NFB)، ورمیکمپوست (V)و ورمیکمپوست + باکتریهای آزادزی تثبیتکننده نیتروژن (V+NFB) به عنوان فاکتور دوم اعمال گردید. نتایج نشان داد تنش کمآبی منجر به کاهش معنیدار مقدار عناصر غذایی (روی، منگنز و مس) و رنگیزههای فتوسنتزی گردید، در حالیکه گیاهان تلقیح شده با V+NFB باعث افزایش معنیدار مقدار عناصر روی (Zn)، منگنز (Mn) و مس (Cu) نسبت به کاربرد جداگانه حاصلخیز کننده خاک گردید. همچنین کاربرد ترکیبی V+NFB موجب افزایش میزان کلروفیل a (45 %)، کلروفیل b (50 %)، کلروفیل کل (46 %) و کاروتنوئید (39 %) نسبت به تیمار شاهد شد. محتوای فنل کل، فلاونوئید، درصد مهار رادیکال DPPH ، درصد محتوای رطوبت نسبی و عملکرد خشک بوته بادرشبو به ترتیب منجر به افزایش 36، 37 ، 35 ، 29 و 31 درصد در شرایط آبیاری مطلوب و 31، 29 ،30 ، 21 و 23 درصد در شرایط تنش متوسط و 21، 19 ، 18، 17 و 17 درصد در شرایط تنش شدید در گیاهان تلقیح شده با V+NFB شد.
امیر رحیمی؛ بهنام دولتی؛ سعید حیدرزاده
چکیده
به منظور بررسی تأثیر کودهای آلی، زیستی و شیمیایی بر خصوصیات کمی و کیفی آویشن دنایی، آزمایشی در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار و هشت تیمار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه ارومیه اجرا شد. تیمارهای آزمایشی شامل: کود شیمیایی (100 درصد)، کود زیستی (فسفاته بارور 2 + ازتو باکتر)، کود دامی، تیمارهای تلفیقی %50 کود شیمیایی ...
بیشتر
به منظور بررسی تأثیر کودهای آلی، زیستی و شیمیایی بر خصوصیات کمی و کیفی آویشن دنایی، آزمایشی در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار و هشت تیمار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه ارومیه اجرا شد. تیمارهای آزمایشی شامل: کود شیمیایی (100 درصد)، کود زیستی (فسفاته بارور 2 + ازتو باکتر)، کود دامی، تیمارهای تلفیقی %50 کود شیمیایی + کود زیستی، 100 % کود شیمیایی + کود دامی، کود زیستی + کود دامی، 50 % کود شیمیایی + زیستی + کود دامی و تیمار شاهد بود. نتایج نشان داد که کاربرد تلفیقی کودهای شیمیایی و آلی سبب بهبود خصوصیات کمی و کیفی آویشن از جمله محتوای رنگیزههای فتوسنتزی نسبت به کاربرد مستقل کودها شد. بیشترین عملکرد اقتصادی (72/74 g m-2)، ماده خشک (42/156 g m-2) و عملکرد اسانس (36/5 g m-2) در تیمار 50 % کود شیمیایی+ کود زیستی + کود دامی بدست آمد. علاوه براین، کاربرد تلفیقی 50 % کود شیمیایی+ کود زیستی + کود دامی باعث افزایش غلظت عناصـر آهن (Fe)، روی (Zn) و مس (Cu) در آویشن شد. مقادیر فنل کل (12/30 %)، فلاونوئید (22/26 %) و فعالیت آنتیاکسیدانی (95/15 %) آویشن نیز در تیمار مذکور افزایش یافت. نتایج این تحقیق حاکی از آن است که کاربرد تلفیقی کودهای آلی، زیستی و شیمیایی در بهبود صفات کمی و کیفی گیاه دارویی آویشن تأثیر مثبت داشت و بهتر است برای افزایش راندمان محصولات کشاورزی از نهادههای آلی و زیستی به جای کودهای شیمیایی با هدف کاهش آلودگی در راستای نیل به کشاورزی پایدار مصرف شود.
تغذیه گیاه، حاصلخیزی خاک و کودها
امیر رحیمی؛ بهنام دولتی؛ سعید حیدرزاده
چکیده
به منظور بررسی تاثیر اسید هیومیک و عناصر کممصرف بر برخی از ویژگیهای کمی و کیفی چغندرقند رقم یونیورس آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در اراضی تحقیقاتی کارخانه چغندرقند نقده اجرا گردید. تیمارهای آزمایشی شامل مقادیر مختلف اسید هیومیک شامل صفر، 200، 300، 400، 500 و 600 کیلوگرم در هکتار و محلولپاشی ...
بیشتر
به منظور بررسی تاثیر اسید هیومیک و عناصر کممصرف بر برخی از ویژگیهای کمی و کیفی چغندرقند رقم یونیورس آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در اراضی تحقیقاتی کارخانه چغندرقند نقده اجرا گردید. تیمارهای آزمایشی شامل مقادیر مختلف اسید هیومیک شامل صفر، 200، 300، 400، 500 و 600 کیلوگرم در هکتار و محلولپاشی عناصر کممصرف (آهن، روی، بر، منگنز و شاهد) به عنوان فاکتور دوم در نظر گرفته شد. صفات مورد مطالعه شامل درصد قند ناخالص، مقدار سدیم، پتاسیم و نیتروژن در غده، شاخص قلیایئت، ضریب استحصال قند، عملکرد ریشه، درصد قند خالص و قند ملاس بود. نتایج نشان داد که حداکثر درصد قند ناخالص (67/18 درصد)، خالص (30/16 درصد) و ضریب استحصال شکر (25/87 درصد) از تیمار مصرفی 500 کیلوگرم در هکتار اسید هیومیک با محلولپاشی بور (B) بدست آمد. کاربرد عناصر کممصرف و اسید هیومیک سبب کاهش میزان قند ملاس و افزایش درصد پتاسیم ریشه چغندرقند گردید. افزایش مقادیر مصرفی اسید هیومیک به ترتیب سبب افزایش درصد عملکرد ریشه (08/ 29 درصد)، عملکرد قند ناخالص (75/32 درصد) و شاخص قلیایئت (39/29)، نسبت به تیمار شاهد شد. همچنین با افزایش مواد هومیکی مقادیر نیتروژن (58/27 درصد) و سدیم (89/24 درصد) در ریشه چغندرقند کاهش یافت. حداکثر عملکرد ریشه (96 /68 تن در هکتار) و عملکرد قند ناخالص (18/12 تن در هکتار) در تیمار با منگنز (Mn) به دست آمد. لذا جهت نیل به کشاورزی پایدار و افزایش عملکرد کمی و کیفی چغندرقندکاربرد اسید هومیک همراه با عناصرکم مصرف توصیه می شود.
مریم معینی؛ مجید حجازی مهریزی؛ اعظم جعفری
چکیده
تعیین شکلهای شیمیایی فسفر در خاک اطلاعات مفیدی را در ارتباط با تغذیه فسفر فراهم میآورد. این مطالعه به صورت دو عاملی در سه تکرار و در قالب طرح کاملاً تصادفی با هدف بررسی تأثیر کاربرد تلفیقی منابع آلی و معدنی فسفر بر شکلهای شیمیایی فسفر در یک خاک شور و ارتباط آنها با جذب فسفر توسط گندم انجام شد. مقدار 100 میلیگرم بر کیلوگرم ...
بیشتر
تعیین شکلهای شیمیایی فسفر در خاک اطلاعات مفیدی را در ارتباط با تغذیه فسفر فراهم میآورد. این مطالعه به صورت دو عاملی در سه تکرار و در قالب طرح کاملاً تصادفی با هدف بررسی تأثیر کاربرد تلفیقی منابع آلی و معدنی فسفر بر شکلهای شیمیایی فسفر در یک خاک شور و ارتباط آنها با جذب فسفر توسط گندم انجام شد. مقدار 100 میلیگرم بر کیلوگرم فسفر از منبع آلی (لجن فاضلاب شهری) و مبنع معدنی (سوپرفسفاتتریپل) و مخلوط آنها به یک خاک با کمبود فسفر و شوری 6 دسیزیمنس بر متر افزوده و رقم گندم ماهوتی در آنها کشت شد. نتایج نشان داد که در ماههای اول و دوم تفاوتی بین تیمارهای کودی با تیمار شاهد از لحاظ خصوصیات رشدی گندم وجود نداشت در حالیکه در ماه سوم کاربرد لجن فاضلاب به صورت مستقل و تلفیقی با کود فسفری سبب افزایش ارتفاع، وزنتر و وزن خشک شاخسار در مقایسه با تیمار شاهد شد. در تمامی تیمارها، فسفر قابل استخراج با آب کمترین و فسفر قابل استخراج با اسید بیشترین مقدار را در بین شکلهای فسفر معدنی به خود اختصاص داد. کاربرد تلفیقی لجن فاضلاب با کود فسفری بیشترین تأثیر را بر NaHCO3-P داشت به طوریکه سبب افزایش 39/1 برابری در H2O-P، 93/1 برابری در NaHCO3-P، 67/0 برابری در NaOH-P و 00/1 برابری در HCl-P در مقایسه با تیمار شاهد گردید. نتایج این تحقیق نشان داد که کاربرد تلفیقی لجن فاضلاب و کود فسفری تأثیر بهتری در افزایش فراهمی فسفر و رشد گندم در شرایط شور دارد.