سیده آمنه قریشی امیری؛ مجتبی بارانی مطلق؛ اسماعیل دردی پور
چکیده
افزودن لجن فاضلاب به خاک سبب افزایش ماده آلی خاک میشود، که ضمن بهبود ویژگیهای فیزیکی و شیمیایی خاک میتواند در تأمین بخشی از عناصر غذایی مورد نیاز گیاه موثر باشد. هدف از این پژوهش، تعیین توزیع شکلهای مختلف آهن و ارزیابی زیست فراهمی آن برای اسفناج در یک خاک آهکی تیمار شده با لجن فاضلاب با استفاده از روش عصارهگیری دنبالهای ...
بیشتر
افزودن لجن فاضلاب به خاک سبب افزایش ماده آلی خاک میشود، که ضمن بهبود ویژگیهای فیزیکی و شیمیایی خاک میتواند در تأمین بخشی از عناصر غذایی مورد نیاز گیاه موثر باشد. هدف از این پژوهش، تعیین توزیع شکلهای مختلف آهن و ارزیابی زیست فراهمی آن برای اسفناج در یک خاک آهکی تیمار شده با لجن فاضلاب با استفاده از روش عصارهگیری دنبالهای بود. بدین منظور، آزمایشی به صورت گلدانی با شش سطح لجن (صفر، 5/22، 45، 90، 180 و 360 تن در هکتار) بر پایه طرح کاملاً تصادفی با 4 تکرار به صورت 24 گلدان 7 کیلوگرمی به مدت 90 روز با کشت گیاه اسفناج (Spinacia oleracea) در گلخانه مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی گرگان اجرا گردید. نتایج نشان داد بیشترین مقدار وزن خشک با میانگین 89/5 گرم در گلدان و جذب آهن با میانگین 46/767 میلیگرم بر کیلوگرم ماده خشک در تیمار 90 تن لجن در هکتار بدست آمد. هرچند کاربرد لجن در سطوح بالا نظیر 180 و 360 تن در هکتار، کاهشی معادل 28/4 و 125 درصد در میزان جذب آهن نسبت به تیمار 90 تن در هکتار داشت. ترتیب شکلهای شیمیایی آهن در خاک شاهد و خاک تیمار شده با لجن فاضلاب به صورت آهن تبادلی< آهن کربناتی< آهن آلی< متصلبه اکسیدهای آهن و منگنز< آهن باقیمانده بود. نتایج همچنین نشان داد مقدار آهن قابل عصارهگیری با DTPA با کاربرد لجن فاضلاب افزایش یافت. از بین شکلهای آهن، آهن قابل استفاده با DTPA ، آهن تبادلی و آهن متصل به بخش آلی با غلظت آهن در گیاه اسفناج همبستگی مثبت و معنیداری داشتند که نشان میدهد این شکلهای آهن در تغذیه اسفناج نقش به سزایی دارند. به طور کلی میتوان نتیجه گرفت که کاربرد لجن فاضلاب در مقادیر بالا 180 و 360 تن در هکتار با تأثیر بر برهم خوردن تعادل C/N و افزایش شوری خاک باعث کاهش وزن خشک و قابلیت جذب آهن در گیاه اسفناج شد.
سلیمه باغبانی؛ مجتبی بارانی مطلق؛ اسماعیل دردی پور
چکیده
توزیع، تحرک و زیستفراهمی عناصر در محیط تنها وابسته به غلظت کل آنها نیست بلکه به فاز جامدی که با آنها پیوند یافته نیز مرتبط است. هدف از این تحقیق، تعیین شکلها و ارزیابی زیست فراهمی روی در یک خاک آهکی تیمار شده با لجن فاضلاب با استفاده از روش عصارهگیری دنبالهای بود. بدین منظور، آزمایشی گلخانهای با شش سطح لجن (0، 5/22، 45، 90، 180، ...
بیشتر
توزیع، تحرک و زیستفراهمی عناصر در محیط تنها وابسته به غلظت کل آنها نیست بلکه به فاز جامدی که با آنها پیوند یافته نیز مرتبط است. هدف از این تحقیق، تعیین شکلها و ارزیابی زیست فراهمی روی در یک خاک آهکی تیمار شده با لجن فاضلاب با استفاده از روش عصارهگیری دنبالهای بود. بدین منظور، آزمایشی گلخانهای با شش سطح لجن (0، 5/22، 45، 90، 180، 360 تن در هکتار) بر پایه طرح کاملاً تصادفی با 4 تکرار به مدت 90 روز با کشت گیاه اسفناج اجرا گردید. نتایج نشان داد مقدار روی قابل استخراج با DTPA با کاربرد لجن فاضلاب افزایش معنیدار یافت. کاربرد لجن فاضلاب موجب افزایش معنیدار همه شکلهای روی گردید. بیشترین افزایش مربوط به شکل کربناتی به میزان تقریباً 60 برابر تیمار شاهد بود. با این وجود، کاربرد لجن فاضلاب سبب تغییر ترتیب و نسبت شکلهای مختلف روی گردید. بهگونهایکه، در خاک شاهد، اجزاء مختلف روی بدین ترتیب بود: روی تبادلی < روی کربناتی < پیوند یافته با ماده آلی < پیوند یافته با اکسیدهای آهن و منگنز < باقیمانده. در مقابل، ترتیب اجزا ناشی از اعمال تیمارهای لجن فاضلاب بهصورت زیر تغییر یافت: روی تبادلی < پیوند یافته با ماده آلی < روی کربناتی < پیوند یافته با اکسیدهای آهن و منگنز < باقیمانده. نتایج همچنین نشان داد در اثر کاربرد لجن فاضلاب غلظت روی در اندام هوایی اسفناج در همه تیمارها در حد سمیت بود.
مریم معینی؛ مجید حجازی مهریزی؛ اعظم جعفری
چکیده
تعیین شکلهای شیمیایی فسفر در خاک اطلاعات مفیدی را در ارتباط با تغذیه فسفر فراهم میآورد. این مطالعه به صورت دو عاملی در سه تکرار و در قالب طرح کاملاً تصادفی با هدف بررسی تأثیر کاربرد تلفیقی منابع آلی و معدنی فسفر بر شکلهای شیمیایی فسفر در یک خاک شور و ارتباط آنها با جذب فسفر توسط گندم انجام شد. مقدار 100 میلیگرم بر کیلوگرم ...
بیشتر
تعیین شکلهای شیمیایی فسفر در خاک اطلاعات مفیدی را در ارتباط با تغذیه فسفر فراهم میآورد. این مطالعه به صورت دو عاملی در سه تکرار و در قالب طرح کاملاً تصادفی با هدف بررسی تأثیر کاربرد تلفیقی منابع آلی و معدنی فسفر بر شکلهای شیمیایی فسفر در یک خاک شور و ارتباط آنها با جذب فسفر توسط گندم انجام شد. مقدار 100 میلیگرم بر کیلوگرم فسفر از منبع آلی (لجن فاضلاب شهری) و مبنع معدنی (سوپرفسفاتتریپل) و مخلوط آنها به یک خاک با کمبود فسفر و شوری 6 دسیزیمنس بر متر افزوده و رقم گندم ماهوتی در آنها کشت شد. نتایج نشان داد که در ماههای اول و دوم تفاوتی بین تیمارهای کودی با تیمار شاهد از لحاظ خصوصیات رشدی گندم وجود نداشت در حالیکه در ماه سوم کاربرد لجن فاضلاب به صورت مستقل و تلفیقی با کود فسفری سبب افزایش ارتفاع، وزنتر و وزن خشک شاخسار در مقایسه با تیمار شاهد شد. در تمامی تیمارها، فسفر قابل استخراج با آب کمترین و فسفر قابل استخراج با اسید بیشترین مقدار را در بین شکلهای فسفر معدنی به خود اختصاص داد. کاربرد تلفیقی لجن فاضلاب با کود فسفری بیشترین تأثیر را بر NaHCO3-P داشت به طوریکه سبب افزایش 39/1 برابری در H2O-P، 93/1 برابری در NaHCO3-P، 67/0 برابری در NaOH-P و 00/1 برابری در HCl-P در مقایسه با تیمار شاهد گردید. نتایج این تحقیق نشان داد که کاربرد تلفیقی لجن فاضلاب و کود فسفری تأثیر بهتری در افزایش فراهمی فسفر و رشد گندم در شرایط شور دارد.
محبوبه زارع؛ مصطفی چرم؛ نورالله معلمی
دوره 37، شماره 2 ، اسفند 1393، ، صفحه 1-15
چکیده
رهاکردن فاضلابها در محیط، اگرچه تهدیدی جدی برای محیط زیست و سلامت بشر تلقی میگردد؛ ولی استفاده از آن در کشاورزی به صورت یک کود سرشار از مواد آلی و عناصر غذایی مهم و مؤثر در رشد گیاه توصیه میشود. در این مطالعه اثرات استفاده از لجن فاضلاب شهری تصفیه شده به صورت یک کود آلی ارزان قیمت، منبعی تجدیدپذیر در طبیعت و یک پسماند شهری ...
بیشتر
رهاکردن فاضلابها در محیط، اگرچه تهدیدی جدی برای محیط زیست و سلامت بشر تلقی میگردد؛ ولی استفاده از آن در کشاورزی به صورت یک کود سرشار از مواد آلی و عناصر غذایی مهم و مؤثر در رشد گیاه توصیه میشود. در این مطالعه اثرات استفاده از لجن فاضلاب شهری تصفیه شده به صورت یک کود آلی ارزان قیمت، منبعی تجدیدپذیر در طبیعت و یک پسماند شهری بر خصوصیات شیمیایی و عناصر غذایی ضروری خاک و خصوصیات فیزیولوژیکی نهال زیتون به تنهایی و در مقایسه با کود شیمیایی و اثر توأم آنها مورد مطالعه قرار گرفت. این پژوهش به مدت 6 ماه در گلخانه دانشکده کشاورزی دانشگاه شهیدچمران اهواز با12 تیمار و 3 تکرار انجام شد. بدین منظور اثر لجن، کود شیمیایی کامل و اثر توام آنها بر برخی خصوصیات شیمیایی خاک مانند شوری، قلیاییت، میزان ماده آلی و عناصر غذایی پرمصرف خاک و خصوصیات فیزیولوژیکی گیاه زیتون بررسی گردید. نتایج نشان داد که اثر لجن فاضلاب بر تعداد شاخههای جدید ، طول گیاه، وزن خشک ریشه و تعداد برگهای جدید گیاه زیتون معنی دار شد. لجن فاضلاب با افزایش ماده آلی خاک، موجب بهبود خصوصیات شیمیایی خاک گردید و غلظت عناصر غذایی خاک را افزایش داد. تیمار 150 تن بر هکتار لجن فاضلاب بدون کود شیمیایی دارای بهترین اثر بر خصوصیات گیاه زیتون و عناصر غذایی خاک بود. با استفاده از لجن فاضلاب، افزایش تعداد برگ، میزان سطح برگ و مقدار ماده آلی خاک حدود 2 برابر تیمار شاهد و میزان کاهش pH حدود 4/0 واحد محاسبه شد و تاثیر لجن فاضلاب بر مقدار پتاسیم خاکها نسبت به فسفر و نیتروژن کمتر بود.
دوره 34، شماره 2 ، اسفند 1390، ، صفحه 15-28
چکیده
برای مطالعه اثر کاربرد لجن فاضلاب بر میزان عناصر کم مصرف خاک و میزان غلظت این عناصر در اندام های گیاه نعناع (Mentha Pipperata)، آزمایشی در قالب طرح کرت های خرد شده با پایه بلوک های کامل تصادفی در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه کشاورزی ساری در سه تکرار در سال 1388 انجام شد. تیمار کودی به عنوان فاکتور اصلی در پنج سطح شامل (T1= شاهد، T2= تلفیق 20 تن لجن فاضلاب ...
بیشتر
برای مطالعه اثر کاربرد لجن فاضلاب بر میزان عناصر کم مصرف خاک و میزان غلظت این عناصر در اندام های گیاه نعناع (Mentha Pipperata)، آزمایشی در قالب طرح کرت های خرد شده با پایه بلوک های کامل تصادفی در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه کشاورزی ساری در سه تکرار در سال 1388 انجام شد. تیمار کودی به عنوان فاکتور اصلی در پنج سطح شامل (T1= شاهد، T2= تلفیق 20 تن لجن فاضلاب در هکتار و 2/1 کودشیمیایی،T3= 20 تن لجن فاضلاب در هکتار، T4= تلفیق 40 تن لجن فاضلاب در هکتار و 2/1 کود شیمیایی، T5= 40 تن لجن فاضلاب در هکتار) و سال های مصرف کود به عنوان فاکتور فرعی در شش سطح، A=یکسال کوددهی، B=دو سال نا متوالی کوددهی، C=دو سال متوالی کوددهی، D= سه سال نا متوالی کوددهی، E= سه سال متوالی کوددهی و F= چهار سال متوالی کوددهی بود. تیمارهای کودی قبل از کاشت اعمال شدند. نتایج به دست آمده نشان داد با افزایش سطوح و دفعات مصرف لجن فاضلاب، میزان غلظت قابل جذب عناصر میکرو در خاک و همچنین میزان غلظت این عناصر در گیاه نعناع افزایش یافت و بیش ترین آنها در تیمار 40 تن لجن فاضلاب در هکتار که سه سال و بیش تر مصرف گردیده مشاهده شد. اثرات متقابل سال های مصرف و تیمارهای کودی نیز بر میزان قابل جذب عناصر کم مصرف به جز منگنز در خاک و ریشه گیاه دارای اختلاف معنی داری بود در صورتی که در برگ گیاه فقط بر میزان منگنز اثر معنی داری داشت و بر میزان غلظت سایر عناصر کم مصرف فاقد اختلاف معنی دار بود.