فیزیک، فرسایش و حفاظت خاک
بهاره کیانی؛ فرشاد کیانی؛ اعظم رضاِیی؛ پونه ابراهیمی؛ سمانه محضری
چکیده
مزایای اقتصادی کشاورزی و خاکورزی حفاظتی در سالهای اولیه اجرای آن بسیار بحث برانگیز و از لحاظ اجرا دارای چالشهایی است. لذا این مطالعه با هدف تأثیر مدیریتهای مختلف خاکورزی بر برخی از شاخصهای کیفیت خاک در طی سال-های اولیه اجرا انجام گرفته است. این مطالعه در شهرستان نوکنده استان گلستان در قالب آزمایش بلوک کامل تصادفی در سه نوع ...
بیشتر
مزایای اقتصادی کشاورزی و خاکورزی حفاظتی در سالهای اولیه اجرای آن بسیار بحث برانگیز و از لحاظ اجرا دارای چالشهایی است. لذا این مطالعه با هدف تأثیر مدیریتهای مختلف خاکورزی بر برخی از شاخصهای کیفیت خاک در طی سال-های اولیه اجرا انجام گرفته است. این مطالعه در شهرستان نوکنده استان گلستان در قالب آزمایش بلوک کامل تصادفی در سه نوع مدیریت خاکورزی شامل مدیریت کشت حفاظتی بدون شخم (CA) ، کشت و شخم مرسوم (CT) و کشت حفاظتی با خاکورزی حداقل بصورت ریزبد (MT)، و طی 4 سال انجام شد. در هر مدیریت 30 نقطه بصورت تصادفی انتخاب و از عمق 0 تا 20 سانتیمتری نمونه برداری انجام گردید. نتایج نشان داد مقدار ماده آلی خاک در سال چهارم در تیمارهای بدون شخم و شخم حداقل به ترتیب افزایشی به میزان 47 و 17 درصد نسبت به سال اول مشاهده شد. ارزش خنثی سازی کل به ترتیب در مدیریتهای ، شخم مرسوم > بدون شخم >شخم حداقل مشاهده شد. مقدار نیتروژن کل در دو مدیریت حفاظتی افزایش داشته است که به معنی کاهش تلفات نیتروژن در مدت چهار ساله است. کشت بدون شخم در سال چهارم میتواند مقدار فسفر قابل دسترس را در خاک 47 درصد نسبت به سال اول افزایش دهد و عنصر پتاسیم در سال چهارم نسبت به سال اول در تیمار بدون شخم58 و شخم حداقل 52 درصد افزایش داشته است در حالیکه در شخم مرسوم افزایش مقدار پتاسیم 6 درصد بوده است. مقدار عناصر آهن و روی در شخم حداقل و مقدار منگنز در تیمار بدون شخم فراوانی بیشتری نشان داد. با توجه به اینکه روند تغییرات متفاوتی در این تحقیق به دست آمده است به نظر میرسد برای رسیدن به نتایج بهتر و قابل مشاهده توسط کشاورزان نیاز به زمان کافی برای اجرا است. این یافتهها یک چشم انداز عملی به کشاورزان، مروجان و مدیران ارائه میدهد تا در سالهای اولیه اجرا به دستاوردها بصورت واقع بینانه توجه نمایند. پیشنهاد میشود در سالهای ابتدایی اجرای این گونه طرحهای حفاظتی در مزارعی که شکنندگی و عدم قطعیتها در آن بیشتر است، حمایتهای دولتی و پشتیبانی صورت گیرد تا به پایداری نهایی برسند.
مریم سبطی؛ فرهاد خرمالی؛ افشین سلطانی؛ کامران افتخاری؛ عبدالعظیم قانقرمه؛ اسماعیل دردی پور
چکیده
یکی از نشانههای کیفیت خاک، مواد آلی خاک است. بارش و دما بطور قابل ملاحظهای بر ذخیره کربن آلی خاک اثر میگذارند. هدف از این پژوهش، مدلسازی تغییرات ذخیره کربن آلی خاک تحت تاثیر تغییرات اقلیمی در اراضی زراعی استان گلستان است. در این تحقیق، با استفاده از دادههای ایستگاههای هواشناسی چات، کلاله و رامیان، و مدل ریزمقیاسنمایی Lars ...
بیشتر
یکی از نشانههای کیفیت خاک، مواد آلی خاک است. بارش و دما بطور قابل ملاحظهای بر ذخیره کربن آلی خاک اثر میگذارند. هدف از این پژوهش، مدلسازی تغییرات ذخیره کربن آلی خاک تحت تاثیر تغییرات اقلیمی در اراضی زراعی استان گلستان است. در این تحقیق، با استفاده از دادههای ایستگاههای هواشناسی چات، کلاله و رامیان، و مدل ریزمقیاسنمایی Lars WG6، تغییرات بارش و دمای آینده پیشبینی و سپس با مدل Roth C ، تغییرات ذخیره کربن آلیخاک در آینده برآورد گردید. جهت انجام این تحقیق، از عمق صفر تا 30 و 30 تا 60 سانتیمتری، نمونههای خاک جمعآوری و میزان کربن آلی، بافت و وزن مخصوص ظاهری خاک بررسی شد. خروجی مدلهای اقلیمی نشان داد که تغییرات بارش و دما در آینده افزایشی است. مقدار دما در سال 2040 نسبت به دوره پایه (2019) بین 0.6 تا 1.3 درجه و در سال 2080، 1.5 تا 3.2 درجه سانتیگراد افزایش مییابد. اعتبارسنجی مدل RothC رابطه خطی معنیدار بین ذخیرهکربنآلی شبیهسازیشده و اندازهگیری شده نشان داد. بر اساس نتایج این پژوهش، با افزایش دما سرعت تجزیه بیشتر شده و این افزایش سرعت تجزیه در زمینهای زراعی به دلیل فقدان پوشش گیاهی در دورههایی از سال، باعث هدر رفتن ذخیره کربن آلی خاک به صورت CO2 در لایههای بالایی خاک میشود لذا کربن آلی خاک در سال 2040، 0.5 تا 5.59 درصد و در سال 2080، 0.5 تا 12.4 درصد کاهش خواهد داشت.
فیزیک، فرسایش و حفاظت خاک
مطهره نورزاده روشن؛ فرشاد کیانی؛ رضا قربانی نصرآبادی؛ سهیلا ابراهیمی؛ احمد ندیمی
چکیده
استان گلستان به دلیل پستی و بلندی، اقلیم متنوع، اراضی لسی و حساسیت این اراضی به فرسایش، نیاز به توجه بیشتری در خصوص حفاظت خاک دارد. روشهای مختلف برای افزایش کیفیت خاک پیشنهاد شدهاست. مطالعه حاضر با هدف بررسی نقش عملیات حفاظتی بر بهبود کیفیت زیستی خاک طراحی شده است. عملیات حفاظتی نهالکاری، تراسبندی و باغکاری انتخاب ...
بیشتر
استان گلستان به دلیل پستی و بلندی، اقلیم متنوع، اراضی لسی و حساسیت این اراضی به فرسایش، نیاز به توجه بیشتری در خصوص حفاظت خاک دارد. روشهای مختلف برای افزایش کیفیت خاک پیشنهاد شدهاست. مطالعه حاضر با هدف بررسی نقش عملیات حفاظتی بر بهبود کیفیت زیستی خاک طراحی شده است. عملیات حفاظتی نهالکاری، تراسبندی و باغکاری انتخاب و کیفیت زیستی آنها در مقایسه با اراضی زراعی، مرتعی و جنگلی بررسی شد. نتایج نشان داد که تبدیل اراضی جنگلی و مرتعی به کشاورزی موجب تخریب کیفیت خاک میشوند؛ به نحوی که شاخصهای کیفیت خاک، مانند موادآلی تا ۶۰ درصد و پایداری خاکدانه تا۷۰ درصد کاهش نشان میدهند. همچنین در این مطالعه شاخصهای زیستی و شاخصهای کیفیت زیستی خاک (QBS) و شاخصهای اکومرفولوژیک (EMI) کاهش نشان دادند. در مقابل عملیات حفاظتی باعث بهبود این شاخصها شده بود. در شاخصهای زیستی، عملیات نهالکاری و باغکاری افزایشی حدود ۴۰ درصد در EMI و کربن زیتوده میکروبی و تا ۸۰ درصد در تنفس میکروبی را موجب شدند و تراسبندی نسبت به عملیات دیگر بهبودی کمتر، در حدود ۱۱ درصد در EMI و تا ۲۰ درصد در کربن زیتوده میکروبی موجب گردید. در مجموع روند یکسانی برای همهی شاخصها و عملیات قابل مشاهده نبود. کمی افزایش در برخی شاخصها مورد بررسی، مشاهده شد که به آن نظرمیرسد به دلیل عمر کوتاه عملیات حفاظتی بوده و در آینده نتایج، بهبود بیشتر و بهتری را نشان خواهند داد.
تغذیه گیاه، حاصلخیزی خاک و کودها
قربانعلی روشنی؛ عبدالرضا قرنجیکی
دوره 37، شماره 2 ، اسفند 1393، ، صفحه 87-99
چکیده
نقشههای حاصلخیزی خاک مبنای توصیههای کودی، پایش تغییرات تغذیهای خاک و یکی از ابزارهای مهم برای پیشبینی کمبود یا سمیت عناصر غذایی در خاک میباشند. این مطالعه با هدف تهیه نقشه رقومی عناصر غذایی پرنیاز وکم نیاز و همچنین برخی از خصوصیات فیزیکوشیمیائی مهم خاک برای مراکز خدمات سازمان جهاد کشاورزی جهت بهینهسازی مصرف کودهای شیمیائی ...
بیشتر
نقشههای حاصلخیزی خاک مبنای توصیههای کودی، پایش تغییرات تغذیهای خاک و یکی از ابزارهای مهم برای پیشبینی کمبود یا سمیت عناصر غذایی در خاک میباشند. این مطالعه با هدف تهیه نقشه رقومی عناصر غذایی پرنیاز وکم نیاز و همچنین برخی از خصوصیات فیزیکوشیمیائی مهم خاک برای مراکز خدمات سازمان جهاد کشاورزی جهت بهینهسازی مصرف کودهای شیمیائی در برنامه عملیاتی الگوی کاشت انجام گردید. منطقه مطالعاتی شامل اراضی زیر کشت گندم آبی و دیم بوده و پس از حذف باریکههای مرزی شمالی و اراضی شیبدار جنوبی، مساحتی در حدود 500 هزار هکتار را شامل میگردد. نقشههای جغرافیایی 50000 : 1 به شبکههای یک کیلومتر مربعی با فواصل 1000 متر تقسیم شده و به کمک GPS از محل تقاطع خطوط شبکه نمونه مرکب تهیه شد و علاوه بر مقادیر قابل جذب تمامی عناصر غذایی اعم از پرنیاز و کمنیاز، برخی از خصوصیات فیزیکوشیمیائی مهم نیز اندازهگیری شدند. پس از دریافت نتایج کامل تمام نمونهها، برای هر سری از دادهها، یک لایه الکترونیکی (رقومی) ساخته شده و بعد از میانیابی نقطهای، پهنهبندی انجام شد. ناهمگنی دادهها در جهات مختلف بررسی و همبستگی مکانی دادهها نیز ارزیابی شدند. با آنالیز واریوگرام، تغییرات مکانی دادهها تعیین گردیده و با توجه به مجموع نتایج، واریوگرام هر متغیر برای انتخاب مدل مناسب مورد استفاده قرار گرفته و از طریق میانیابی نقطهای با تکنیک آماری کریجینگ، نقشه متغیر مورد مطالعه تهیه و ارائه گردید.