محمد ادیب؛ نفیسه رنگ زن؛ امیر ناصرین
چکیده
بخش کشاورزی بزرگترین مصرف کننده آب است. بهبود روش‌های آبیاری راهکار مناسبی جهت افزایش کارآیی پایین مصرف آب در مزارع و در نتیجه، کاهش بحران آب در مناطق نیمه خشک می‌باشد. با توجه به مصرف بالای آب در مزارع نیشکر و همچنین کمبود و افت کیفیت آب رودخانه‌ها، این پژوهش جهت بررسی تأثیر روش‌های آبیاری کامل (مرسوم)، آبیاری جویچه‌ای یک در میان ...
بیشتر
بخش کشاورزی بزرگترین مصرف کننده آب است. بهبود روش‌های آبیاری راهکار مناسبی جهت افزایش کارآیی پایین مصرف آب در مزارع و در نتیجه، کاهش بحران آب در مناطق نیمه خشک می‌باشد. با توجه به مصرف بالای آب در مزارع نیشکر و همچنین کمبود و افت کیفیت آب رودخانه‌ها، این پژوهش جهت بررسی تأثیر روش‌های آبیاری کامل (مرسوم)، آبیاری جویچه‌ای یک در میان ثابت و متغیر بر توزیع شوری و غلظت عناصر فسفر و پتاسیم در محل کف، میانه و بالای پشته در ابتدا، وسط و انتهای جویچه، به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی انجام شد. نتایج نشان داد روش کم‌آبیاری جویچه‌ای یک در میان ثابت بیشترین تأثیر را بر تغییرات شوری خاک داشته و موجب کاهش شوری به میزان 9 درصد در مقایسه با روش آبیاری کامل گردید. از نظر تغییرات مکانی، کمترین میزان شوری در کف و ابتدای جویچه‌ها مشاهده شد. تغییر روش آبیاری از روش ثابت به یک درمیان تأثیرمعنی داری بر میزان فسفر قابل جذب نداشت. بیشترین مقدار فسفر در قسمت میانی پشته‌ها به میزان 47/2 میلی‌گرم در کیلوگرم گزارش گردید. تغییرات پتاسیم خاک مستقیماً تحت تأثیر روش آبیاری قرار نداشت. اگرچه، بیشترین مقدار آن در کف جویچه‌ها مشاهده شد. به طور کلی، از نظر مقدار شوری و غلظت عناصر فسفر و پتاسیم، بالای پشته‌ها، در هر سه روش آبیاری، محل مناسبی برای کشت گیاه نخواهد بود. با توجه به برتری روش‌های کم آبیاری به ویژه جویچه‌ای یک در میان ثابت، در افزایش کارآیی مصرف آب، استفاده از آنها به جای روش مرسوم توصیه می‌گردد.
علی منصفی
چکیده
افزایش پایداری علف‌کش‌ها در خاک ممکن است به اندازه‌ای باشد که به گیاهان زراعی در تناوب‌های بعدی خسارت وارد نماید. ویژگی‌های خاک می‌توانند بر پایداری علف‌کش‌های پیش‌رویشی و پس‌رویشی که به نحوی به محیط خاک وارد می‌شوند، تأثیر بسزایی داشته باشند. لذا آزمایشی گلدانی در قالب فاکتوریل در طرح پایه کاملاً تصادفی در 3 تکرار با تیمارهای ...
بیشتر
افزایش پایداری علف‌کش‌ها در خاک ممکن است به اندازه‌ای باشد که به گیاهان زراعی در تناوب‌های بعدی خسارت وارد نماید. ویژگی‌های خاک می‌توانند بر پایداری علف‌کش‌های پیش‌رویشی و پس‌رویشی که به نحوی به محیط خاک وارد می‌شوند، تأثیر بسزایی داشته باشند. لذا آزمایشی گلدانی در قالب فاکتوریل در طرح پایه کاملاً تصادفی در 3 تکرار با تیمارهای آزمایشی شامل شوری خاک در دو سطح غیر شور (5/2 دسی‌زیمنس بر متر) و شور (6 دسی‌زیمنس بر متر) ، مقدار علف‌کش در 4 سطح (شامل 0، 25، 50 و 100 درصد مقدار توصیه شده) و زمان کاشتدر دو زمان 60 و 120 روز بعد از کاربرد علف‌کش نیکوسولفورون به همراه ریم‌سولوفورون (اولتیما) با در نظر گرفتن گیاه گندم به عنوان گیاه آزمایشی (در مجموع در 48 واحد آزمایشی) در دانشگاه شهید چمران اجرا شد. بر اساس نتایج، افزایش سطح کاربرد علف‌کش باعث کاهش سطح ویژگی‌های رشدی گیاه گردید. در تیمار 60 روز کاشت پس از کاربرد علف‌کش، وزن خشک در تیمار کاربرد 100 درصدِ مقدار توصیه شده علف‌کش در شوری 5/2، برابر با 6/1 گرم می‌باشد که اختلاف معنی‌داری با تیمار 50 درصد کاربرد علف‌کش در شوری برابر با 6 دسی‌زیمنس بر متر نداشت. لذا در شوریِ بیشتر، سطح کمترِ کاربرد علف‌کش می‌تواند به اندازه‌ی سطوح بالاتر علف‌کش در شوری کمتر به گیاه آسیب وارد نماید. با افزایش زمان کاشت اثرات باقیمانده علف‌کش در خاک کاهش یافت. کاشت گیاه 120 روز بعد از کاربرد 25 درصد علف‌کش، اثرات آن را کاملاً خنثی کرده به نحوی که تفاوت معنی‌داری با سطح عدم کاربرد علف‌کش مشاهده نمی‌شود. لذا می‌توان نتیجه گرفت با انتخاب زمان صحیح می‌توان اثرات مخرب مصرف مقادیر بیشتر علف‌کش را تا حد زیادی کاهش داد. همچنین در نظر گرفتن ویژگی‌های شیمیایی خاک از جمله شوری به عنوان عامل تأثیرگذار بر رفتار علف‌کش‌ها در خاک می‌تواند در کنترل آثار باقیمانده علف‌کش‌ها در خاک و گیاه مؤثر واقع شود. در صورت وجود املاح اضافی در خاک (شوری) و کاربرد حداقل 50 درصد مقدار توصیه شده علف‌کش اولتیما، بهتر است حداقل 120 روز فاصله زمانی کاشت برای گیاه گندم در تناوب زراعی رعایت شود.
