فاطمه سمیع؛ نفیسه یغمائیان مهابادی؛ سپیده ابریشم کش؛ عطااله مصلحت جو
چکیده
تخریب محیط‌زیستی ناشی از استفاده نامناسب اراضی از جمله مشکلات جهانی است. به منظور ارزیابی اثر کاربری اراضی بر تخریب کیفیت خاک، شاخص حساسیت، نسبت لایه‌بندی و شاخص کیفیت خاک بر اساس مجموعه داده حداقل و توسط روش‌های نمره‌دهی خطی و غیرخطی تعیین شد. نتایج نشان داد که اثرکاربری اراضی تنها بر عامل فرسایش‌پذیری خاک به روش استواری معنی‌دار ...
بیشتر
تخریب محیط‌زیستی ناشی از استفاده نامناسب اراضی از جمله مشکلات جهانی است. به منظور ارزیابی اثر کاربری اراضی بر تخریب کیفیت خاک، شاخص حساسیت، نسبت لایه‌بندی و شاخص کیفیت خاک بر اساس مجموعه داده حداقل و توسط روش‌های نمره‌دهی خطی و غیرخطی تعیین شد. نتایج نشان داد که اثرکاربری اراضی تنها بر عامل فرسایش‌پذیری خاک به روش استواری معنی‌دار بود و کاربری جنگل در مقایسه با کاربری مرتع و زراعی دارای کمترین میزان عامل فرسایش‌پذیری خاک بود. شاخص حساسیت ویژگی‌های خاک نشان داد که کلسیم کربنات معادل، ماده آلی، میانگین وزنی قطر خاکدانه و شاخص پایداری ساختمان خاک نسبت به سایر ویژگی‌ها به تغییر کاربری حساس‌تر بودند. نسبت لایه‌بندی ماده آلی و شاخص پایداری ساختمان خاک نیز نشان داد که این ویژگی‌ها به خوبی می‌توانند تخریب کیفیت خاک در اثر تغییر کاربری را نشان دهند. جرم مخصوص ظاهری خاک، ماده آلی، میانگین وزنی قطر خاکدانه و عامل فرسایش‌پذیری خاک به روش استواری به عنوان مجموعه داده حداقل انتخاب شدند. ارزیابی کیفیت خاک نشان داد که در رابطه با اثر کاربری اراضی بر شاخص کیفیت خاک، روش نمره‌دهی غیرخطی بر نمره‌دهی خطی برتری دارد، به نحوی که کاربری جنگل و زراعی به ترتیب از بیش‌ترین و کمترین شاخص کیفیت خاک به روش نمره‌دهی غیرخطی برخوردار بودند و با افزایش عمق، شاخص کیفیت خاک کاهش یافت. با توجه به حساسیت زیاد کیفیت خاک به تغییر کاربری اراضی پیشنهاد می‌شود به منظور پایداری زیست‌بوم از جنگل‌تراشی و تغییر کاربری اراضی در منطقه مورد مطالعه جلوگیری شود.
