غلامرضا ادیم؛ الهام ملک زاده؛ اسماعیل دردی پور؛ فرشاد کیانی؛ حسن مختارپور؛ سراج الدین معظمی
چکیده
این پژوهش با هدف ارزیابی تاثیر کاربرد جداگانه و تلفیقی کود شیمیایی با کودهای آلی و زیستی بر رشد و عملکرد کلزای نشایی، در قالب طرح بلوک کاملاً تصادفی با شش تیمار، سه تکرار و در مجموع 18 واحد آزمایشی در سال زراعی 99-1398 در ایستگاه عراقی محله شهر گرگان انجام شد. تیمارها شامل: 1) شاهد (بدون کود، T1)، 2) کود شیمیایی (T2)، 3) کود پلت مرغی (T3)، 4) کود کمپوست ...
بیشتر
این پژوهش با هدف ارزیابی تاثیر کاربرد جداگانه و تلفیقی کود شیمیایی با کودهای آلی و زیستی بر رشد و عملکرد کلزای نشایی، در قالب طرح بلوک کاملاً تصادفی با شش تیمار، سه تکرار و در مجموع 18 واحد آزمایشی در سال زراعی 99-1398 در ایستگاه عراقی محله شهر گرگان انجام شد. تیمارها شامل: 1) شاهد (بدون کود، T1)، 2) کود شیمیایی (T2)، 3) کود پلت مرغی (T3)، 4) کود کمپوست (T4)، 5) کود شیمیایی 50%+کود مرغی 50%+ کود کمپوست 50% (T5) و 6) کود شیمیایی 50%+کود مرغی 50%+ کود کمپوست 50%+ کود زیستی بایوفارم1 (T6) بود. نتایج نشان داد، اثر تیمارهای کودی بر عملکرد و اجزای عملکرد معنیدار بود (01/0>p). بیشترین وزن هزار دانه، عملکرد دانه، پروتئین دانه، تعداد دانه در غلاف، طول غلاف و تعداد غلاف در بوته در تیمار کود شیمیایی 50%+کود مرغی 50%+ کود کمپوست 50%+ کود زیستی (T6) مشاهده شد که نسبت به تیمار شاهد (با کمترین مقادیر) بهترتیب افزایش 9/21، 7/43، 8/33، 2/29، 2/37 و 6/37 درصدی داشت (05/0>p). تیمارهای کود شیمیایی (T2) و مصرف تلفیقی کود شیمیایی با کودهای آلی و زیستی (T6) با بیشترین شاخص کلروفیل (85/67 و 83/65) نسبت به شاهد (T1) بهترتیب افزایش 6/35 و 7/33 درصدی داشتند. تیمار مصرف جداگانه کودهای آلی (T3 و T4) بدون تفاوت معنیدار بیشترین درصد روغن را (با میانگین 73/45 درصد) تولید کردند که نسبت به تیمارهای کود شیمیایی (T2) و شاهد (T1) با کمترین مقدار (با میانگین 7/42 درصد) افزایش 6/6 درصدی نشان دادند.
سیده آمنه قریشی امیری؛ مجتبی بارانی مطلق؛ اسماعیل دردی پور
چکیده
افزودن لجن فاضلاب به خاک سبب افزایش ماده آلی خاک میشود، که ضمن بهبود ویژگیهای فیزیکی و شیمیایی خاک میتواند در تأمین بخشی از عناصر غذایی مورد نیاز گیاه موثر باشد. هدف از این پژوهش، تعیین توزیع شکلهای مختلف آهن و ارزیابی زیست فراهمی آن برای اسفناج در یک خاک آهکی تیمار شده با لجن فاضلاب با استفاده از روش عصارهگیری دنبالهای ...
بیشتر
افزودن لجن فاضلاب به خاک سبب افزایش ماده آلی خاک میشود، که ضمن بهبود ویژگیهای فیزیکی و شیمیایی خاک میتواند در تأمین بخشی از عناصر غذایی مورد نیاز گیاه موثر باشد. هدف از این پژوهش، تعیین توزیع شکلهای مختلف آهن و ارزیابی زیست فراهمی آن برای اسفناج در یک خاک آهکی تیمار شده با لجن فاضلاب با استفاده از روش عصارهگیری دنبالهای بود. بدین منظور، آزمایشی به صورت گلدانی با شش سطح لجن (صفر، 5/22، 45، 90، 180 و 360 تن در هکتار) بر پایه طرح کاملاً تصادفی با 4 تکرار به صورت 24 گلدان 7 کیلوگرمی به مدت 90 روز با کشت گیاه اسفناج (Spinacia oleracea) در گلخانه مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی گرگان اجرا گردید. نتایج نشان داد بیشترین مقدار وزن خشک با میانگین 89/5 گرم در گلدان و جذب آهن با میانگین 46/767 میلیگرم بر کیلوگرم ماده خشک در تیمار 90 تن لجن در هکتار بدست آمد. هرچند کاربرد لجن در سطوح بالا نظیر 180 و 360 تن در هکتار، کاهشی معادل 28/4 و 125 درصد در میزان جذب آهن نسبت به تیمار 90 تن در هکتار داشت. ترتیب شکلهای شیمیایی آهن در خاک شاهد و خاک تیمار شده با لجن فاضلاب به صورت آهن تبادلی< آهن کربناتی< آهن آلی< متصلبه اکسیدهای آهن و منگنز< آهن باقیمانده بود. نتایج همچنین نشان داد مقدار آهن قابل عصارهگیری با DTPA با کاربرد لجن فاضلاب افزایش یافت. از بین شکلهای آهن، آهن قابل استفاده با DTPA ، آهن تبادلی و آهن متصل به بخش آلی با غلظت آهن در گیاه اسفناج همبستگی مثبت و معنیداری داشتند که نشان میدهد این شکلهای آهن در تغذیه اسفناج نقش به سزایی دارند. به طور کلی میتوان نتیجه گرفت که کاربرد لجن فاضلاب در مقادیر بالا 180 و 360 تن در هکتار با تأثیر بر برهم خوردن تعادل C/N و افزایش شوری خاک باعث کاهش وزن خشک و قابلیت جذب آهن در گیاه اسفناج شد.
طالب نظری؛ مجتبی بارانی مطلق؛ اسماعیل دردی پور؛ رضا قربانی نصرآبادی؛ سمیه سفیدگر شاهکلایی
چکیده
در این پژوهش، تأثیر کاربرد خاکی، محلولپاشی و مصرف همراه با آب آبیاری اسید هیومیک بر ویژگیهای رشد رویشی و فراهمی آهن و فسفر در گیاه کلزا (رقم هایولا 308) مورد بررسی قرار گرفت. بدین منظور، آزمایشی در قالب طرح کاملاً تصادفی با 10 تیمار در 4 تکرار به صورت گلدانی به اجرا درآمد که تیمارها شامل مصرف خاکی اسید هیومیک در سه سطح (1، 2 و 4 گرم بر ...
بیشتر
در این پژوهش، تأثیر کاربرد خاکی، محلولپاشی و مصرف همراه با آب آبیاری اسید هیومیک بر ویژگیهای رشد رویشی و فراهمی آهن و فسفر در گیاه کلزا (رقم هایولا 308) مورد بررسی قرار گرفت. بدین منظور، آزمایشی در قالب طرح کاملاً تصادفی با 10 تیمار در 4 تکرار به صورت گلدانی به اجرا درآمد که تیمارها شامل مصرف خاکی اسید هیومیک در سه سطح (1، 2 و 4 گرم بر کیلوگرم خاک)، محلولپاشی در سه سطح (0/1، 0/2 و 0/4 درصد)، همراه با آب آبیاری در سه سطح (1000، 2000 و 4000 میلیگرم در لیتر) و تیمار شاهد (بدون اسید هیومیک) بود. نتایج نشان داد که اثر نحوه کاربرد و سطوح مختلف اسید هیومیک بر ویژگیهای رشد رویشی به‌جز تعداد برگ معنیدار شد. بیشترین وزن تر برگ و ساقه به ترتیب با میانگین 3/43 و 5/92 گرم در گیاه در تیمار 2000 میلیگرم در لیتر مصرف همراه با آب آبیاری دیده شد. نتایجنشان داد که بیشترین غلظت آهن کل ساقه و دانه بهترتیب با میانگین 85 و 25/321 میلیگرم بر کیلوگرم مربوط به تیمار 2000 میلیگرم در لیتر مصرف همراه با آب آبیاری اسید هیومیک بود. همچنین تیمار 0/4 درصد محلولپاشی اسید هیومیک بیشترین غلظت آهن کل در برگ با میانگین 245/46 میلیگرم بر کیلوگرم مربوط را داشت. بیشترین غلظت فسفر در برگ، ساقه و دانه نیز بهترتیب با میانگین 0/4، 0/72 و 0/897 درصد مربوط به تیمار 2000 میلیگرم بر لیتر مصرف همراه با آب آبیاری اسید هیومیک بود. نتایج حاصل از یافتهها نشان داد که هر سه روش استفاده از اسید هیومیک موجب افزایش ویژگیهای رشد رویشی و فراهمی آهن و فسفر در گیاه کلزا نسبت به شاهد شدند اما درمجموع تیمار 2000 میلیگرم در لیتر مصرف همراه با آب آبیاری اسید هیومیک از دو روش مصرف خاکی و محلولپاشی اسید هیومیک مؤثرتر بود.
شیمی و آلودگی خاک
سمیه سفیدگر شاهکلایی؛ مجتبی بارانی مطلق؛ فرهاد خرمالی؛ اسماعیل دردی پور
چکیده
آلودگی منابع آب و خاک به فلزات سنگین، از چالشهای مهم عصر کنونی است؛ بههمین دلیل، آلودگیزدایی چنین خاکهایی، پیشنیاز هرگونه بهرهبرداری بهینه از این منابع است. یکی از روشهای مقرون بهصرفه برای پیشگیری از انتشار فلزات سنگین در منابع آب و خاک، تثبیت و جامدسازی آنهاست. طی این فرایند، فلزات سنگین در خاکهای آلوده ...
بیشتر
آلودگی منابع آب و خاک به فلزات سنگین، از چالشهای مهم عصر کنونی است؛ بههمین دلیل، آلودگیزدایی چنین خاکهایی، پیشنیاز هرگونه بهرهبرداری بهینه از این منابع است. یکی از روشهای مقرون بهصرفه برای پیشگیری از انتشار فلزات سنگین در منابع آب و خاک، تثبیت و جامدسازی آنهاست. طی این فرایند، فلزات سنگین در خاکهای آلوده با اصلاحکنندههایی همچون مواد آلی و معدنی واکنش داده و با تشکیل موادی کممحلول یا نامحلول در محیط، به صورتی پایدار باقی میمانند. در این پژوهش، به‌منظور بررسی اثر مواد اصلاحی آلی (بیوچار تهیه شده در دمای 640 و زمان 30 دقیقه از کاه و کلش برنج و بیوچار تهیه شده در دمای 420 و زمان 2 ساعت از کاه و کلش برنج) و معدنی (پومیس، لیکا، زئولیت و بنتونیت) در سه سطح صفر، 1 و 5 درصد وزنی بر عدم تحرک و تثبیت دو فلز کادمیوم و سرب در خاکهای آلوده، آزمایشی در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار انجام گرفت. نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که افزودن مواد اصلاحی به خاک، موجب کاهش غلظت کادمیوم و سرب عصارهگیری شده با DTPA و EDTA شد. بیشترین کاهش غلظت سرب عصارهگیری شده با DTPA و EDTA (بخش محلول یا زیست فراهمی) در تیمار سطح 5٪ بیوچار 640 مشاهده شدکه در مقایسه با شاهد، بهترتیب کاهشی معادل 68 و 2/41 درصد داشتند؛ همچنین بیشترین کاهش غلظت کادمیوم عصارهگیری شده با DTPA و EDTA بهترتیب مربوط به تیمارهای سطح 5٪ پومیس و زئولیت بود که به ترتیب 39 و 8/28 درصد نسبت به شاهد کمتر بودند. بیشترین کاهش غلظت سرب و کادمیوم در بخش تبادلی در سطح 5٪ بیوچار 640 مشاهده شد که در مقایسه با شاهد، به ترتیب کاهشی معادل 96/54 و 41 درصد داشتند. کاربرد اصلاحکنندهها، اثری معنیدار بر مقدار کل سرب و کادمیوم خاک نداشتند. بنابراین، تکنیک حاضر، میتواند به طور مؤثری، زیست فراهمی سرب و کادمیوم را در خاک کاهش دهد که این مساله میتواند در اصلاح خاک استفاده شود.
سلیمه باغبانی؛ مجتبی بارانی مطلق؛ اسماعیل دردی پور
چکیده
توزیع، تحرک و زیستفراهمی عناصر در محیط تنها وابسته به غلظت کل آنها نیست بلکه به فاز جامدی که با آنها پیوند یافته نیز مرتبط است. هدف از این تحقیق، تعیین شکلها و ارزیابی زیست فراهمی روی در یک خاک آهکی تیمار شده با لجن فاضلاب با استفاده از روش عصارهگیری دنبالهای بود. بدین منظور، آزمایشی گلخانه‌ای با شش سطح لجن (0، 5/22، 45، 90، 180، ...
بیشتر
توزیع، تحرک و زیستفراهمی عناصر در محیط تنها وابسته به غلظت کل آنها نیست بلکه به فاز جامدی که با آنها پیوند یافته نیز مرتبط است. هدف از این تحقیق، تعیین شکلها و ارزیابی زیست فراهمی روی در یک خاک آهکی تیمار شده با لجن فاضلاب با استفاده از روش عصارهگیری دنبالهای بود. بدین منظور، آزمایشی گلخانه‌ای با شش سطح لجن (0، 5/22، 45، 90، 180، 360 تن در هکتار) بر پایه طرح کاملاً تصادفی با 4 تکرار به مدت 90 روز با کشت گیاه اسفناج اجرا گردید. نتایج نشان داد مقدار روی قابل استخراج با DTPA با کاربرد لجن فاضلاب افزایش معنیدار یافت. کاربرد لجن فاضلاب موجب افزایش معنیدار همه شکلهای روی گردید. بیشترین افزایش مربوط به شکل کربناتی به میزان تقریباً 60 برابر تیمار شاهد بود. با این وجود، کاربرد لجن فاضلاب سبب تغییر ترتیب و نسبت شکلهای مختلف روی گردید. بهگونهایکه، در خاک شاهد، اجزاء مختلف روی بدین ترتیب بود: روی تبادلی < روی کربناتی < پیوند یافته با ماده آلی < پیوند یافته با اکسیدهای آهن و منگنز < باقیمانده. در مقابل، ترتیب اجزا ناشی از اعمال تیمارهای لجن فاضلاب بهصورت زیر تغییر یافت: روی تبادلی < پیوند یافته با ماده آلی < روی کربناتی < پیوند یافته با اکسیدهای آهن و منگنز < باقیمانده. نتایج همچنین نشان داد در اثر کاربرد لجن فاضلاب غلظت روی در اندام هوایی اسفناج در همه تیمارها در حد سمیت بود.
