احسان غجه پور؛ وحیدرضا جلالی؛ اعظم جعفری؛ مجید محمودآبادی
چکیده
آگاهی داشتن از نحوه تغییرپذیری متغیرهای خاکی یکی از پیششرطهای مدیریت صحیح منابع کودی در یک کشاورزی پایدار قلمداد می گردد. لذا هدف از این پژوهش ارائه روشی نوین برای ارزیابی تغییرات مکانی برخی از ویژگیهای شیمیایی خاک با استفاده از تابع مفصل میباشد. بدین منظور با استفاده از روش شبکهبندی، نمونهبرداری از منطقهای به وسعت 484 هکتار در ...
بیشتر
آگاهی داشتن از نحوه تغییرپذیری متغیرهای خاکی یکی از پیششرطهای مدیریت صحیح منابع کودی در یک کشاورزی پایدار قلمداد می گردد. لذا هدف از این پژوهش ارائه روشی نوین برای ارزیابی تغییرات مکانی برخی از ویژگیهای شیمیایی خاک با استفاده از تابع مفصل میباشد. بدین منظور با استفاده از روش شبکهبندی، نمونهبرداری از منطقهای به وسعت 484 هکتار در 10 کیلومتری غرب شهرستان بافت صورت گرفت، بدین صورت که منطقه به طور کاملاً منظم تقسیمبندی شد که مساحت هر شبکه 4 هکتار بود. سپس از هر شبکه به طور تصادفی یک نمونه خاک و در مجموع 121 نمونه از لایه سطحی خاک تهیه شد. پس از هوا خشک نمودن نمونهها و عبور از الک 2 میلیمتری، فسفر قابل جذب و پتاسیم قابل جذب اندازهگیری شد. برای درونیابی به روش تابع مفصل از چهار تابع مفصل ارشمیدسی شامل توابع کلایتون، فرانک، گامبل و جو استفاده شد. تحلیل نتایج با استفاده از معیارهای میانگین ریشه دوم مربعات استاندارد (RMSE)، ضریب تبیین (R2)، میانگین خطای مطلق(MAE) و میانگین خطای انحراف (MBE) با درونیابهای انواع کریجینگ و روش IDW مورد مقایسه قرار گرفت. نتایج نشان داد که روش وزن دهی عکس فاصله (IDW) با دارا بودن مقدار ضریب همبستگی (76/0=R2) و ریشه مجموع مربعات خطا (93/2=RMSE) ضعیفترین تخمینها را ارائه داده است در حالی که روش تابع مفصل میانه با دارا بودن 84/0=R2 و 59/2=RMSE بهترین دقت در انجام تخمین ها را ارائه نمود و بنابراین می تواند جایگزین خوبی برای روشهای کلاسیک میانیابی قلمداد گردد.
صالح سنجری؛ محمد هادی فرپور؛ مجید محمودآبادی؛ سعید برخوری
چکیده
این مطالعه با هدف مقایسه قابلیتها و برجسته کردن تفاوتها و شباهتهای بین دو سامانه ردهبندی آمریکایی و طبقهبندی جهانی در گروهبندی خاکرخهای مورد مطالعه در مناطق مختلف استان کرمان با شرایط اقلمیی متفاوت به انجام رسید. به این منظور تعداد یازده خاکرخ شاهد، انتخاب، تشریح و نمونهبرداری گردید و پس از انجام آزمایشهای فیزیکوشیمیایی ...
بیشتر
این مطالعه با هدف مقایسه قابلیتها و برجسته کردن تفاوتها و شباهتهای بین دو سامانه ردهبندی آمریکایی و طبقهبندی جهانی در گروهبندی خاکرخهای مورد مطالعه در مناطق مختلف استان کرمان با شرایط اقلمیی متفاوت به انجام رسید. به این منظور تعداد یازده خاکرخ شاهد، انتخاب، تشریح و نمونهبرداری گردید و پس از انجام آزمایشهای فیزیکوشیمیایی معمول، ردهبندی آنها براساس سامانههای مزبور، نهایی شد. نتایج نشان داد که ردهبندی خاکها در مناطق کم ارتفاع بافت و رابر و منطقه رودبارجنوب و قلعهگنج با اقلیم خشک نسبتاً مشابه میباشد. اما در مناطق با ارتفاع بیشتر از 2000 متر بافت و رابر با اقلیم نیمهخشک تنوعی از خاکها مشاهده شد. بیشترین تفاوت این دو سامانه ردهبندی در خاکرخ سوم این منطقه بیانگر اهمیت افق کلسیک به آرجیک در سامانه طبقهبندی جهانی نسبت به سامانه ردهبندی آمریکایی بود. علاوه بر این، بیشترین تمایز این دو سامانه ردهبندی مربوط به منطقه جیرفت و عنبرآباد بود که طی سالهای نرمال، تغییر اقلیم باعث تفاوت در رژیم رطوبتی از یوستیک به اریدیک شده و این تغییر اقلیم باعث تفاوت در نامگذاری خاکها از آلفیسول و اینسپتیسول به اریدیسول شده است. در حالی که تغییر اقلیم در نامگذاری خاکها بر اساس سامانه طبقهبندی جهانی وارد نمی گردد، بنابراین تفاوتی در نامگذاری خاکها در این سامانه ایجاد نمیکند. نتایج ردهبندی خاکها بیانگر این بود که سامانه طبقهبندی جهانی در بیان وضعیت خاکهای مناطق مورد مطالعه از کارایی بیشتری برخوردار است.
فیزیک، فرسایش و حفاظت خاک
روح اله رضایی ارشد؛ مجید محمودآبادی؛ محمد هادی فرپور؛ مجید فکری
چکیده
رگبارهای شدید و فرساینده، بهطور معمول با وزش بادهای تند همراه است. هرچند شناخت اثرات متقابل باران و باد اهمیت ویژهای در پژوهشهای فرسایش خاک دارد، ولی تاکنون مطالعه جامعی در این زمینه و در شرایط کنترل شده آزمایشگاهی انجام نشده است. پژوهش حاضر با هدف بررسی فرسایش بینشیاری ناشی از باران در حضور سرعتهای مختلف باد بر روی چند ...
بیشتر
رگبارهای شدید و فرساینده، بهطور معمول با وزش بادهای تند همراه است. هرچند شناخت اثرات متقابل باران و باد اهمیت ویژهای در پژوهشهای فرسایش خاک دارد، ولی تاکنون مطالعه جامعی در این زمینه و در شرایط کنترل شده آزمایشگاهی انجام نشده است. پژوهش حاضر با هدف بررسی فرسایش بینشیاری ناشی از باران در حضور سرعتهای مختلف باد بر روی چند خاک زراعی با استفاده از شبیهساز همزمان باد، باران و رواناب انجام شد. چهار سرعت باد شامل صفر، 6، 9 و 12 متر در ثانیه در ارتفاع 40 سانتیمتر و سه شدت باران 30، 50 و 75 میلیمتر در ساعت بر روی سه خاک زراعی، با بزرگترین اندازه ذرات 2، 75/4 و 8 میلیمتر ایجاد و شدت فرسایش بینشیاری اندازهگیری شد. نتایج نشان داد که سرعت باد تأثیر معنیداری بر شدت فرسایش بینشیاری دارد. با افزایش سرعت باد از 6 متر در ثانیه به 9 و 12متر در ثانیه، شدت فرسایش بینشیاری بهطور معنیداری افزایش یافت که این موضوع نشان از وجود یک آستانه برای سرعت باد در تشدید فرسایش بینشیاری دارد. میانگین شدت فرسایش در سرعت صفر، 6، 9 و 12 متر در ثانیه باد به ترتیب 4-10 ×43/0، 4-10 ×54/0، 4-10 ×97/0 و 4-10 ×46/1 کیلوگرم بر متر مربع در ثانیه اندازهگیری گردید. همچنین با افزایش شدت باران و کاهش اندازه خاکدانهها، شدت فرسایش بینشیاری افزایش نشان داد. یافتههای این پژوهش، اهمیت سرعت باد به ویژه سرعتهای بیشتر از مقدار آستانه را در بررسی فرسایش بینشیاری نشان میدهد.
فیزیک، فرسایش و حفاظت خاک
حسین خیرآبادی؛ مجید محمودآبادی؛ وحیدرضا جلالی؛ هرمزد نقوی
چکیده
پژوهش حاضر با هدف بررسی کارایی نمونهگیر BSNE در تلهاندازی ذرات رسوب حاصل از اعمال سرعتهای مختلف باد بر روی خاکهای با توزیع اندازه ذرات متفاوت و همچنین معرفی پارامتری جدید با عنوان انتقالپذیری ذرات رسوب در ارتفاعهای مختلف با استفاده از آزمایش تونل باد انجام شد. سه سرعت باد شامل 6، 10 و 14 متر بر ثانیه در ارتفاع 40 سانتیمتری بر ...
بیشتر
پژوهش حاضر با هدف بررسی کارایی نمونهگیر BSNE در تلهاندازی ذرات رسوب حاصل از اعمال سرعتهای مختلف باد بر روی خاکهای با توزیع اندازه ذرات متفاوت و همچنین معرفی پارامتری جدید با عنوان انتقالپذیری ذرات رسوب در ارتفاعهای مختلف با استفاده از آزمایش تونل باد انجام شد. سه سرعت باد شامل 6، 10 و 14 متر بر ثانیه در ارتفاع 40 سانتیمتری بر روی سطحی به طول 7 متر از سه نمونه خاک (با حداکثر اندازه ذرات 2، 75/4 و 8 میلیمتر (D2mm، D4.75mm و D8mm) ایجاد و رسوب تولیدی با استفاده از نمونهگیر BSNEدر ارتفاعهای 10، 30، 50، 70 سانتیمتر جمعآوری شد. نتایج نشان داد با افزایش ارتفاع، مقدار رسوب انتقال یافته به صورت نمایی کاهش مییابد. با افزایش سرعت باد، مقدار رسوب تولیدی افزایش و با بزرگتر شدن اندازه ذرات خاکدانه، مقدار آن کاهش یافت. شدت انتقال ذرات در نزدیک بستر برای خاکهای D2mm، D4.75mm و D8mm بهترتیب بین 28/0 تا 11/2، 19/0 تا 06/1 و 23/0 تا 65/0 گرم بر سانتیمترمربع در دقیقه متغیر بود. کارایی نمونهگیر رسوب بسته به سرعتهای مختلف باد و اندازه ذرات متفاوت خاک، بین 53 تا 82 درصد نوسان داشت. همچنین مشخص گردید که با افزایش ارتفاع از سطح، میزان انتقالپذیری ذرات رسوب در واحد سرعت باد، بطور نمایی کاهش مییابد. یافتهها بیانگر این مطلب نیز بود که در بین کلاسهای مختلف اندازه ذرات رسوب، برای نمونهگیرهای منتخب در دو ارتفاع 10 و 30 سانتیمتر، ذرات در دامنه اندازه 125 تا 500 میکرون، بیشترین انتخابپذیری را دارند.